Badania po 60. roku życia. Sprawdź, co należy zbadać!

Badania po 60. roku życia dla kobiet i mężczyzn

Pomiar cukru we krwi

Prawdopodobieństwo występowania cukrzycy wzrasta z wiekiem, aż do ok. 65. roku życia. Nieleczona cukrzyca może zwiększać ryzyko udaru, omdleń, problemów z widzeniem, zaburzeń przepływu krwi w tętnicach, uszkodzeń nerwów i wielu innych konsekwencji.

Jak można zdiagnozować cukrzycę? Należy wykonać jedno z badań krwi:

• pomiar glukozy we krwi na czczo,
• hemoglobinę glikowaną, która mierzy poziom glukozy z ostatnich 3 miesięcy,
• test tolerancji glukozy, czyli krzywą cukrową.

Badania te są proste i bezbolesne, dlatego tym bardziej powinny stać się stałym elementem badań 60-latka.

Lipidogram

Lipidogram to całościowa ocena poziomu cholesterolu. Polega na weryfikacji poziomu cholesterolu całkowitego, HDL, nie-HDL, LDL oraz trójglicerydów. Co oznaczają te skróty i dlaczego warto dopisać je do listy badań? Cholesterol HDL jest nazywany „dobrym“ cholesterolem, są to bowiem lipoproteiny o wysokiej gęstości, które pomagają usuwać nadmiar cholesterolu z tętnic. Natomiast cholesterol LDL to lipoproteiny o niskiej gęstości, które mogą zatykać tętnice. Nie-HDL to całkowity cholesterol pomniejszony o HDL. Powinien być on na jak najniższym poziomie. Trójglicerydy są głównym składnikiem tkanki tłuszczowej w Twoim organizmie.

Wysoki poziom cholesterolu zazwyczaj nie daje żadnych objawów, dlatego tak ważne jest jego regularne sprawdzanie. Utrzymywanie prawidłowego poziomu cholesterolu i trójglicerydów zmniejsza ryzyko zawału serca i udaru mózgu.

Badania tarczycowe

Tarczyca odpowiedzialna jest za wydzielanie hormonów regulujących tempo metabolizmu i syntezę białek oraz uwrażliwia organizm na inne hormony. Testy tarczycy, które warto wykonać to TSH, FT3, FT4, anty-TPO i anty-TG.

Niedoczynność tarczycy może prowadzić do nieprzyjemnych objawów, takich jak zmęczenie, osłabienie, bóle mięśni, problemy z pamięcią, spowolnienie myślenia podwyższony cholesterol. Natomiast nadczynność tarczycy może wywoływać nerwowość, przyspieszone bicie serca, słabą koncentrację czy zwiększony apetyt. Jeśli doświadczasz wymienionych objawów, na pewno warto przeanalizować stan Twojej tarczycy i włączyć te badania do bilansu 60-latka.

Badania na osteoporozę

Specjaliści szacują, że ok. 200 milionów ludzi na świecie cierpi na osteoporozę – częściej kobiety. Jest to choroba, która polega na utracie gęstości kości, co wiąże się z częstymi złamaniami. Jej ryzyko wzrasta wraz z wiekiem. Dlatego kobiety po 65. roku życia i mężczyźni powyżej 70 lat powinni regularnie badać gęstość kości. W przypadku wystąpienia czynników ryzyka, takich jak reumatoidalne zapalenie stawów, niska masa ciała, częste palenie papierosów czy picie alkoholu, warto rozpocząć badania w tym kierunku już po skończeniu 50. roku życia.

Badanie gęstości kości to nie wszystko – uzupełnieniem tego badania powinny być badania krwi, które ocenią tendencję organizmu do osteoporozy. Dzięki nim możesz zadziałać zawczasu! Zbadaj poziom witaminy D, wapnia, fosforu, fosfatazy zasadowej oraz parathormonu. Dlaczego te parametry?

Z wiekiem w wyniku naturalnych procesów fizjologicznych zachodzących w organizmie człowiek traci więcej wapnia, niż go zyskuje. Wynika to między innymi z faktu, że im starszy organizm, tym mniejsze przyswajanie witaminy D, która odgrywa ona bardzo istotną rolę w ochronie kości. Ponadto u kobiet zmiany hormonalne zachodzące w okresie menopauzy (spadek poziomu estrogenu) sprzyjają chorobie i są uważane za główną jej przyczynę.

Ciśnienie krwi

Centrum Kontroli i Prewencji Chorób podaje, że około 70% osób po 65. r.ż. ma za wysokie ciśnienie krwi. Ciśnienie krwi odgrywa ważną rolę w funkcjonowaniu tętnic, mózgu, oczu i nerek. Nadciśnienie tętnicze może bardzo długo nie dawać żadnych oznak, a zwiększa ryzyko zawału serca i udaru. Dlatego sprawdzaj je przynajmniej raz w roku lub nawet raz na kilka miesięcy. Dowiedz się, jak poprawnie mierzyć ciśnienie w domu.

Badania jelit

Po 60. roku życia warto regularnie wykonywać badania przesiewowe w kierunku nowotworu jelita grubego. Dlaczego jest to takie ważne? Przede wszystkim ze względu na to, że ryzyko wystąpienia tego nowotworu wzrasta wraz z wiekiem, a szansa na jego wyleczenie jest wysoka, gdy zostanie on wcześnie wykryty. Najdokładniejszym badaniem jelita jest kolonoskopia – powinno wykonywać się ją co 10 lat. Inne badanie w tym kierunku to sigmoidoskopia i badanie kału. Za pomocą kolonoskopii można sprawdzić stan okrężnicy, odbytnicy i wykryć narośle czy polipy. Sigmoidoskopia to podobne badanie, ale obejmuje tylko część jelita grubego. Z kolei badanie kału może zidentyfikować wrzody żołądka czy choroby pasożytnicze.

Badaniami pomocniczymi w diagnozie choroby Leśniowskiego-Crohna są np.:

• ASCA (obecność przeciwciał przeciwko Saccharomyces cerevisiae),
• ANCA (obecność przeciwciał przeciwjądrowych).

Badania wzroku i słuchu

Wraz z wiekiem nasze ciało podlega naturalnym procesom starzenia się, które mogą wpływać na różne systemy, w tym wzrok i słuch. 20-40% osób po 50. ma problemy ze słuchem – po 80. odsetek ten wzrasta aż do 80%! Jeśli chodzi o wzrok, Dzięglewscy podają, że 65% osób po 50. zmaga się z upośledzonym widzeniem. By nie stać się częścią tych statystyk, warto badać słuch co 3 lata, a wzrok: co roku.

Dodatkowe badania dla 60-latki

1. Mammografia

Od 1990 roku mammografia pomogła zmniejszyć liczbę zgonów związanych z nowotworem piersi o około 30%. A wykrycie choroby we wczesnym stadium zapewnia lepsze możliwości terapii i wyższą szansę na wyleczenie. Co więcej, mammografia pomaga wykryć nowotwór średnio 5 lat wcześniej niż w przypadku niewykonania tych badań. Dlatego nawet po 60 roku życia kobiety powinny profilaktycznie co 2 lata wykonywać mammografię.

2. Cytologia i badanie miednicy

Cytologia i badanie miednicy pomagają rozpoznać schorzenia takie jak nowotwór szyjki macicy, pochwy czy wirusa brodawczaka ludzkiego (HPV). Badanie miednicy pomaga także w leczeniu nietrzymania moczu. Zastanawiasz się, czy jest sens wykonywać cytologię w tym wieku? Zdecydowanie tak! Regularne badania przesiewowe po 60. roku życia zmniejszyły aż o 67% liczbę zachorowań na nowotwór szyjki macicy. Cytologię wykonaj minimum co 3 lata, a test na HPV raz na 5 lat.

Dodatkowe badania dla 60-latka: badania przesiewowe w kierunku raka prostaty

Jakie badania wykonać po 60. roku życia? Nowotwór gruczołu krokowego można wykryć za pomocą badania odbytnicy albo mierząc wskaźnik antygenu swoistego dla prostaty we krwi (PSA). Ten antygen to białko wytwarzane przez nowotworową i nienowotworową tkankę prostaty, jednak w przypadku występowania nowotworu prostaty, wzrost PSA we krwi jest znaczący. Amerykańskie Stowarzyszenie do Walki z Nowotworami sugeruje, by badania prostaty rozpocząć około 50. roku życia, chyba że w bliskiej rodzinie występują już przypadki zachorowań – w takim wypadku dobrze zacząć działania profilaktyczne już po 40. Badania przesiewowe mogą wcześnie wykryć nowotwór i wówczas jego leczenie będzie najskuteczniejsze. Dowiedz się więcej o badaniach prostaty.

Darmowe badania po 60. roku życia

Od 1 lipca 2021 rządowy program Profilaktyka 40 plus oferuje jednorazowy dostęp do wielu z wymienionych wyżej badań dla osób od 40. r.ż. za darmo. Pod tym linkiem znajdziesz listę punktów, w których możesz skorzystać z programu. Przed zgłoszeniem na swoim Portalu Pacjenta warto wypełnić ankietę zgłoszeniową. Na jej podstawie zostaną Ci przydzielone zalecane badania krwi.

Czy wiesz, że profilaktyczne badania krwi możesz wykonać w domu?

Pamiętaj, że badania profilaktyczne warto wykonywać regularnie. Po skierowanie na kolejne badania zgłoś się do lekarza rodzinnego lub wybierz się na nie prywatnie. Teraz badania krwi możesz wykonać w domu. Umów przyjazd specjalisty medycznego uPacjenta do Twojego domu wtedy, kiedy najlepiej Ci pasuje. W wybrany dzień zostanie pobrana Ci krew w miejscu, w którym czujesz się najbardziej komfortowo: w ulubionym fotelu, na kanapie z psem na kolanach lub wnukiem trzymającym za rękę. To duża wygoda, zwłaszcza jeśli ostatnio Twoje samopoczucie jest gorsze. Dowiedz się więcej o pobraniu krwi w domu.