Glukoza

Sprawdź opinie o usłudze uPacjenta.

Dlaczego warto badać poziom cukru we krwi?

Badanie glukozy ocenia gospodarkę cukrową w organizmie. Wykonywane regularnie (np. raz do roku) spełnia funkcję profilaktyczną i pozwala na wczesną identyfikację cukrzycy, a co za tym idzie: na ograniczenie powikłań oraz zapobieganie potęgowaniu się objawów związanych z nieprawidłowym poziomem cukru we krwi.

Zarówno niski, jak i wysoki poziom glukozy wpływa na funkcjonowanie całego organizmu. Niskie stężenie cukru we krwi (hipoglikemia) ma szczególnie niekorzystny wpływ na mózg. Objawia się m.in. problemami z koncentracją, sennością, niepokojem, zawrotami głowy i kołataniem serca. Przez to spada Twoja wydajność w pracy, stres narasta, a wykonywanie codziennych obowiązków jest ponad Twoje siły.

Z kolei wysoki poziom glukozy może wiązać się z poczuciem zmęczenia, chudnięciem bez przyczyny lub częstymi infekcjami. Hiperglikemia najczęściej jest objawem cukrzycy, określanej chorobą cywilizacyjną. Ministerstwo Zdrowia szacuje, że w Polsce na cukrzycę choruje ponad 2 mln osób, z czego około 25% o tym nie wie. Zwykle choroba jest efektem nieprawidłowej diety, zbyt małej aktywności fizycznej oraz siedzącego trybu życia. Jednak wysoki poziom cukru we krwi może też świadczyć o innych schorzeniach np. nowotworach.

Regularne badanie glukozy powinny wykonywać kobiety w ciąży. Przyszłe mamy z powodu zmian hormonalnych są bardziej podatne na wahania stężenia cukru we krwi. U kobiet istnieje większe ryzyko rozwinięcia się cukrzycy ciążowej, która jest groźna szczególnie dla dziecka! Nieleczona cukrzyca ciążowa może skutkować poważnymi wadami płodu, przedwczesnym porodem i wysoką masą urodzeniową. U ciężarnej może doprowadzić do stanu przedrzucawkowego, który bezpośrednio zagraża życiu. Badaj cukier regularnie i uchroń siebie i swoje dziecko przed groźnymi powikłaniami.

Jak często wykonywać badanie na cukier?

Badanie glukozy warto wykonywać raz w roku.

Zgodnie z zaleceniami Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego każda osoba po 45. r.ż. powinna wykonywać badanie glukozy raz na 3 lata. Z kolei osoby, u których jest większe ryzyko rozwoju cukrzycy, badanie glukozy powinny wykonywać przynajmniej raz w roku. Do tej grupy należą osoby:

• otyłe lub z nadwagą,
• wykazujące niską aktywność fizyczną w ciągu dnia,
• chorujące na dyslipidemię,
• mające nadciśnienie tętnicze,
• u których w rodzinie występują (lub występowały) przypadki cukrzycy,
• po przebytej cukrzycy ciążowej,
• z zespołem policystycznych jajników,
• które urodziły dziecko o masie powyżej 4 kg,
• które w przeszłości miały nieprawidłowe wyniki glikemii na czczo,
• które ukończyły 40. rok życia.

Badanie glukozy – zalecenia dla kobiet w ciąży

• kobiety ciężarne powinny wykonać badanie glukozy przynajmniej 2-krotnie: pierwsze badanie przed 10. tygodniem ciąży, drugie między 24 a 28 tygodniem;
• w przypadku podwyższonej glukozy należy pogłębić diagnostykę i wykonać doustny test obciążenia glukozą, czyli 3-krotne oznaczenie stężenia cukru we krwi: na czczo oraz 1 i 2 godziny po przyjęciu roztworu;
• kobiety ze stwierdzoną cukrzycą ciążową powinny samodzielnie mierzyć poziom cukru we krwi za pomocą glukometru przynajmniej 3 razy dziennie.

Co to jest glukoza?

Glukoza to monosacharyd, czyli cukier prosty, który stanowi główne źródło energii dla organizmu. Jest to jedna z najważniejszych form cukru, występująca naturalnie w wielu pokarmach, takich jak owoce, warzywa, zboża i produkty mleczne. Stabilny poziom glukozy we krwi jest istotny dla utrzymania równowagi metabolicznej i zapewnienia odpowiedniej ilości energii dla organizmu.

Po spożyciu pokarmów zawierających węglowodany, takich jak skrobia czy cukry, organizm rozkłada je na glukozę, która jest wchłaniana do krwiobiegu, a potem transportowana jest do innych komórek za pośrednictwem insuliny. Jeśli organizm nie potrzebuje natychmiast wykorzystać wyprodukowanej energii, glukoza jest magazynowana w postaci glikogenu w wątrobie i mięśniach, a następnie uwalniana, kiedy będzie to konieczne.

Badanie glukozy to inaczej oznaczenie glikemii, czyli zmierzenie stężenia cukru we krwi. Ma ono duże znaczenie dla diagnozowania i monitorowania cukrzycy. W przypadku cukrzycy obserwuje się nieprawidłowy metabolizm glukozy, co prowadzi do podwyższenia stężenia cukru we krwi.

Glukoza – norma

Norma glukozy na czczo mieści się w przedziale 70-99 mg/dl (3,9-5,5 mmol/l).

Poziom cukru po jedzeniu wzrasta, ale nie powinien przekraczać 140 mg/dl (7,8 mmola).

Stężenie cukru we krwi u osób dorosłych poniżej 70 mg/dl może świadczyć o hipoglikemii.

U noworodków, niemowląt i dzieci o hipoglikemii mówimy w przypadku, kiedy stężenie cukru jest niższe niż 45 mg/dl.

Czynniki mogące mieć wpływ na poziom cukru we krwi

• Spożycie posiłku
• Nieodpowiednia dieta
• Zbyt długi czas przechowywania próbki
• Leki takie jak: estrogeny, fenytoina, lit, diuretyki, kortykosteroidy, trójcykliczne leki przeciwdepresyjne, salicylany, epinefryna.

Interpretacja wyników

Podwyższona glukoza we krwi (hiperglikemia) może być oznaką cukrzycy – szczególnie gdy stężenie cukru we krwi na czczo wynosi powyżej 100 mg/dl. Wysoki cukier może też być związany z innymi chorobami takimi jak:

• zapalenie trzustki,
• nadczynność tarczycy,
• akromegalia,
• zespół Cushinga,
• niewydolność nerek,
• otyłość,
• schorzenia sercowo-naczyniowe,
• nowotwory.

Obniżony poziom glukozy we krwi świadczy o hipoglikemii (niedocukrzeniu). Niskie stężenie cukru może towarzyszyć wielu schorzeniom takim jak:

• choroby nerek,
• trzustki,
• wątroby,
• tarczycy,
• infekcje o ciężkim przebiegu.

Przyczyną hipoglikemii mogą też być niektóre leki, nadużywanie alkoholu, częste biegunki (zwłaszcza u dzieci), niedożywienie, stosowanie diety o zbyt małej kaloryczności czy nieprawidłowe dawkowanie insuliny w leczeniu cukrzycy.

Kategoria:

Badania krwi u dzieci | Badania na wątrobę i trzustkę.

Powiązane badania

Insulina | Mocz - badanie ogólne | Hemoglobina glikowana |