Co to jest kancerofobia i skąd się bierze?
Kancerofobia to odmiana nozofobii, czyli zaburzenia lękowego związanego ze strachem przed konkretną chorobą – w tym przypadku raka. Taki stan zwykle jest związany z wydarzeniami, które miały miejsce w przeszłości, np.:
- osobiste doświadczenie choroby nowotworowej;
- historia chorób nowotworowych w rodzinie;
- opiekowanie się osobą chorą na raka;
- przeżycie straty bliskiej osoby w wyniku choroby nowotworowej;
- dorastanie z rodzicem-hipochondrykiem.
Biorąc pod uwagę, że rak jest drugą najczęstszą przyczyną zgonów w Polsce, nie dziwi fakt, że aż 62% Polaków obawia się właśnie tej choroby. Być może sam jesteś jedną z nich. Jak złagodzić strach o własne zdrowie i postawić na profilaktykę, a kiedy lepiej skierować się do psychoterapeuty?

Profilaktyka nowotworów, czyli jak przestać bać się raka
Czasami dosięga Cię lęk związany z zachorowaniem na raka? Poznaj zasady profilaktyki nowotworów opracowanych na podstawie informacji Kanadyjskiego Stowarzyszenia Rakowego, dzięki którym możesz zredukować ryzyko zachorowania w przyszłości, a w nieco gorszym scenariuszu – wykryć nowotwór na wczesnym stadium, co znacznie zwiększa szanse na całkowite wyzdrowienie!
- Jedz zdrowo – stosuj dietę przeciwzapalną, czyli taką bogatą w warzywa i owoce, rośliny strączkowe, tłuste ryby morskie, pełnoziarniste produkty zbożowe, fermentowane produkty mleczne, niskotłuszczowy nabiał, oleje roślinne, kakao oraz przyprawy jako zamienniki soli. Unikaj alkoholu, tłuszczy nasyconych zawartych w mięsie, tłustych serach (np. żółtym), śmietanie, maśle, produktów wysokoprzetworzonych, produktów z oczyszczonej mąki oraz tych o wysokim indeksie glikemicznym.
- Dbaj o odpowiednią dawkę aktywności fizycznej. WHO zaleca minimum 150 minut aktywności fizycznej w tygodniu – to zaledwie 22 minuty dziennie! Wybierz taki sport, który sprawia Ci radość. Dzięki temu dbanie o ruch nie stanie się przykrą koniecznością, a czymś, na co realnie czekasz każdego dnia. Regularnie ćwiczenia pomogą Ci też spełnić punkt 3 profilaktyki nowotworowej, czyli…
- Utrzymuj prawidłową masę ciała – otyłość zwiększa ryzyko co najmniej 13 rodzajów nowotworów. Twoje BMI, czyli stosunek wagi do wzrostu, powinien nie przekraczać 25.
- Stosuj się do zasad bezpiecznego opalania – nadmierna ekspozycja na promieniowanie słoneczne może zwiększać ryzyko czerniaka, czyli nowotworu skóry. Kiedy przebywasz na zewnątrz, stosuj kremy z filtrem, noś okulary przeciwsłoneczne i zrezygnuj z solarium.
- Ograniczaj alkohol – picie alkoholu zwiększa ryzyko raka piersi, jelita grubego, wątroby, żołądka, czy trzustki. Im mniej pijesz, tym niższe ryzyko nowotworów. Jeśli nie chcesz całkowicie zrezygnować z alkoholu, zadbaj o to, by nie pić więcej niż 2 drinków w tygodniu.
- Rzuć palenie – palenie to kolejny czynnik powodujący raka. Podobnie jak z alkoholem: im więcej oraz im dłużej palisz, tym ryzyko raka jest proporcjonalnie większe. Niestety, nawet tzw. bierne palenie, czyli wdychanie dymu papierosów, naraża Cię na wykształcenie nowotworu. Dlatego zadbaj o siebie i bliskich – wspólnie dbajcie o zdrowe otoczenie. Sprawdź, jak rzucić palenie.
- Zaszczep się – niektóre nowotwory, np. wątroby lub szyjki macicy, są spowodowane przez wirusy (tu odpowiednio: HBV i HPV). Możesz się na nie zaszczepić i żyć spokojniej!
- Poznaj historię chorób rodzinnych i zrób badania genetyczne. Niektóre nowotwory mogą być uwarunkowane przez geny, np. rak piersi, prostaty, jelita grubego, czy płuc. Zaleceniem do badań genetycznych na raka są w szczególności sytuacje, w których:
- nowotwór występował w więcej niż 1 pokoleniu;
- członkowie rodziny chorowali na raka przed 50. r.ż.;
- poszczególni członkowie rodziny chorowali na więcej niż 1 typ nowotworu.
Badania genetyczne to inaczej badania krwi, które możesz wykonać nawet w domu.
- Przeprowadzaj regularne badania profilaktyczne. Co roku wykonuj podstawowe badania krwi, takie jak: morfologia, OB, CRP, lipidogram, próby wątrobowe. Dzięki temu będziesz trzymał rękę na pulsie i zyskasz szansę na wczesną reakcję, gdy tylko któryś z parametrów będzie odbiegał od normy. Teraz badania krwi możesz wykonywać w domu!
Zapamiętaj te zasady i podziel się nimi z innymi! Skopiuj infografikę poniżej i prześlij rodzinie oraz znajomym!

Wykonaj badania genetyczne w kierunku raka

Pakiet Markerów Nowotworowych Dla Kobiet

Pakiet Markerów Nowotworowych Dla Mężczyzn

Pakiet Nowotwory U Kobiet - Badania Genetyczne
Leczenie kancerofobii
Jeśli jednak strach o zachorowanie na nowotwór staje się obsesyjny i paniczny, należy podjąć leczenie, które przyniesie pacjentowi spokój ducha. Kancerofobię, podobnie jak inne fobie, leczy się terapią kognitywno-behawioralną. Dzięki niej pacjent uczy się rozpoznawać narastający lęk, odróżniać np. objawy stresu od objawów chorobowych oraz pozna techniki radzenia sobie ze stresem, które są dla niego najbardziej efektywne.

psychoterapeutka z Centrum Psychoterapii Pokonaj Lęk
Natalia Kocur
Możliwe skutki kancerofobii
Życie w ciągłym stresie, że niebawem usłyszy się diagnozę nowotworu, może negatywnie wpłynąć na zdrowie zarówno psychiczne, jak i fizyczne. Skutkiem nieleczonej kancerofobii może być:
- depresja;
- ataki paniki;
- problemy z utrzymaniem pracy;
- problemy finansowe;
- pogorszenie się relacji z bliskimi;
- uzależnienie od alkoholu, papierosów lub innych używek.
Do tego mogą dojść choroby lub zaburzenia mogące być następstwem przewlekłego stresu, takie jak:
- otyłość,
- cukrzyca typu 2,
- nadciśnienie,
- miażdżyca,
- zespół jelita drażliwego,
- migreny,
- przewlekłe bóle mięśni.
Boisz się raka? Weź zdrowie w swoje ręce: skonsultuj się ze specjalistą oraz stosuj podstawowe zasady profilaktyki: jedz zdrowo, ruszaj się i pamiętaj o corocznych badaniach krwi!

Autor
Natalia Kryger

Konsultacja merytoryczna