Poznaj podstawowe badania krwi, jakie warto robić co roku!

Jakie badania krwi robić co roku?

Aby zadbać o siebie, przynajmniej raz do roku wykonaj:

• morfologię krwi,
• lipidogram,
• glikemię,
• badanie poziomu TSH,
• OB i CRP,
• próby wątrobowe,
• koagulogram.

To główne badania profilaktyczne, dzięki którym zyskasz pewność, że Twój organizm działa, jak należy. Większość nazw brzmi dla Ciebie obco? Przeczytaj przegląd podstawowych badań krwi i sprawdź, jakich informacji dostarczy Ci każde z nich!

Podstawowe badania krwi — przegląd

Morfologia krwi

Określa m.in. liczbę czerwonych i białych krwinek, płytek krwi czy stężenie hemoglobiny (białka transportującego tlen) w erytrocytach. Co ważne, morfologia dostarcza informacji nie tylko ilościowych, ale i jakościowych (np. o objętości i kształcie krwinek). Dzięki temu badaniu lekarz jest w stanie ocenić ogólną kondycję organizmu oraz zyskać podstawy do rozpoznania schorzeń i dolegliwości. Przykładowo: zbyt mała liczba czerwonych krwinek — anemia; zbyt duża liczba białych krwinek — stan zapalny; podwyższony hematokryt — odwodnienie. Sprawdź, co oznaczają wyniki morfologii.

Lipidogram (profil lipidowy)

Lipidogram obrazuje stężenie następujących tłuszczów: cholesterolu całkowitego, frakcji cholesterolu HDL („dobrego cholesterolu”) i LDL („złego cholesterolu”). Gdy ilości i proporcje tych tłuszczów są zaburzone, dochodzi do rozwoju miażdżycy, która może prowadzić do groźnych dla życia powikłań takich jak udar mózgu czy zawał serca. Wielu osobom, szczególnie młodym, taka perspektywa wydaje się odległa — tymczasem pierwszy lipidogram każdy z nas powinien wykonać około 20. roku życia.

Glikemia (poziom glukozy we krwi)

Glikemia pozwala ustalić stężenie glukozy we krwi/osoczu. To badanie, które co roku powinny wykonać zarówno osoby zdrowe, jak i te mające objawy wskazujące na podwyższony (hiperglikemia) lub obniżony (hipoglikemia) poziom cukru w organizmie. Ważne też, aby poziom glukozy kontrolowały osoby genetycznie obciążone cukrzycą typu 1 lub 2 oraz kobiety w ciąży (ze względu na ryzyko tzw. cukrzycy ciążowej).

Więcej o monitorowaniu poziomu glukozy przeczytasz w naszym tekście o badaniach na cukrzycę.

Badanie poziomu TSH (tyreotropiny)

Badanie poziomu hormonu tyreotropowego pozwala wykryć problemy z tarczycą nawet wtedy, gdy nie obserwujesz u siebie żadnych niepokojących objawów. Test TSH jest bardzo czuły i sprawdza się w diagnostyce chorób nie tylko we wczesnej fazie, ale i tych, które przebiegają bezobjawowo. Niemniej należy pamiętać, że oznaczanie poziomu THS to badanie przesiewowe, a nieprawidłowy wynik często wymaga badań FT3 i FT4 - hormonów stymulowanych przez TSH.

Nie bez powodu zaleca się profilaktyczne badania tarczycy co roku: nieprawidłowe funkcjonowanie organu może być przyczyną m.in. wahań masy ciała, uczucia zmęczenia, zaburzeń pamięci i koncentracji czy problemów z płodnością.

OB (odczyn Biernackiego) i CRP (białko C-reaktywne)

OB polega na ocenie tempa opadania krwinek czerwonych (w ciągu godziny od pobrania krwi), a CRP określa poziom białka fazy ostrej w osoczu. Oba te wskaźniki pozwalają ustalić, czy w organizmie toczy się stan zapalny. Bywają też wykorzystywane do monitorowania nasilenia choroby. Przykładowo spadek CPR po wdrożeniu antybiotykoterapii może oznaczać, że leczenie infekcji przebiega prawidłowo.

Wskaźniki OB i CPR nie dostarczają informacji na temat przyczyny stanu zapalnego. Jeśli wyniki tych parametrów będą podwyższone, prawdopodobnie lekarz zaleci dalszą diagnostykę.

Próby wątrobowe

To testy polegające na oznaczeniu aktywności wybranych enzymów wątrobowych. Pozwalają wcześnie zdiagnozować choroby wątroby — nieprawidłowe wyniki prób wątrobowych często pojawiają się wcześniej niż jakiekolwiek objawy. Badania umożliwiają również ocenę stanu narządu, który może być uszkodzony nie tylko przez alkohol i przyjmowanie leków, ale też przez np. infekcję wirusową.

Próby wątrobowe ułatwiają zdiagnozowanie także innych problemów zdrowotnych, takich jak cukrzyca czy kamica żółciowa.

Koagulogram

To zestaw badań służących do oceny liczby płytek krwi, poziomu fibrynogenu (białka biorącego udział w procesie krzepnięcia krwi) i parametrów takich jak czas kaolinowo-kefalinowy (APTT) czy czas protrombinowy (AT). Mówiąc prościej: koagulogram pozwala stwierdzić, czy proces krzepnięcia krwi zachodzi we właściwym tempie i przy udziale wszystkich potrzebnych do tego elementów.

Badanie warto wykonać, jeśli masz tendencję do częstych i obfitych krwawień (np. krwotoków z nosa), wybroczyn na skórze czy siniaków. Koagulogram pomoże też w diagnostyce obfitych miesiączek czy krwawień z przewodu pokarmowego.

Co robić, jeśli w kalendarzu brakuje miejsca na badania krwi

Wiesz już, jakie badania krwi wykonywać raz w roku. Chwytasz za kalendarz, aby znaleźć dla nich termin, ale… zdajesz sobie sprawę z tego, że najbliższe miesiące zapowiadają się intensywnie. Trudno Ci będzie wygospodarować czas na dojazd do przychodni, oczekiwanie w kolejce, osobisty odbiór wyników? Rozwiązaniem dla Ciebie może być domowa wizyta specjalisty, który sprawnie pobierze krew w dogodnym dla Ciebie terminie. Taką usługę (wygodnie i szybko!) zamówisz w naszym serwisie uPacjenta. A wyniki badań równie komfortowo skonsultujesz z naszym diagnostą!

Rozwiązaniem, które pomoże szybko i wygodnie zadbać o zdrowie, może być również Akcja Zdrowia w firmie, podczas której bezpośrednio w biurze (lub domu pracownika) odbędzie się pobranie krwi. Jeśli jesteś pracownikiem, możesz powiedzieć o takim pomyśle swojemu przełożonemu, jeśli zaś jesteś pracodawcą lub managerem — zapoznaj się z ofertą Akcji Zdrowia w uPacjenta.

Mamy nadzieję, że rozwialiśmy Twoje wątpliwości i obawy związane z podstawowymi badaniami krwi. Trzymamy kciuki, aby taka pozycja znalazła się jak najprędzej w Twoim kalendarzu!

Jak pamiętać o regularnych badaniach krwi? Ustaw mailowe przypomnienie o badaniach!

O ilu rzeczach musisz pamiętać każdego dnia? Na pewno o zbyt wielu. Deadline’y w pracy, zebranie w szkole, urodziny cioci, zakupy… Masz już wystarczająco dużo na głowie. Pozwól sobie pomóc! Dzięki Asystentowi Zdrowia nie musisz zaprzątać sobie głowy, co i kiedy powinieneś zbadać – on zrobi to za Ciebie.  Pozwól się sobą zaopiekować i otrzymuj cykliczne powiadomienia mailowe z przypomnieniem o badaniach. Możesz ustawić interwał coroczny, jak również co 6 lub 3 miesiące. Już nic Ci nie umknie!