Stres, a nawet lęk przed pobieraniem krwi i igłami dotykają wielu dorosłych. Trudno się dziwić, że takie obawy odczuwają także najmłodsi pacjenci. Rola rodzica nie będzie się w takich przypadkach ograniczała jedynie do otarcia łez po wkłuciu, a do całościowego przygotowania dziecka na to, co je czeka przy tym i kolejnych badaniach. Jak najlepiej przygotować dziecko do pobrania krwi? Przeczytajcie nasz poradnik, a z łatwością poradzicie sobie z tym odpowiedzialnym zadaniem.
Krok 1: Pobieranie krwi u dzieci – uświadomienie to podstawa
Dzieci reagują strachem niemal zawsze w nieznanych im dotąd sytuacjach, dlatego już wcześniej uprzedź swojego malucha, co dokładnie go czeka. Opisz, na czym polega zabieg, a groźnie brzmiące słowa, jak igła zastąp zdrobnieniami (np. igiełka). Dzięki temu nie będziesz podkreślać „ogromu” sprzętu, z którym się spotkacie.
Takie wprowadzenie rozpocznij dzień przed badaniem. Jeśli pominiesz ten etap i od razu zabierzesz dziecko do przychodni, istnieje duża szansa na to, że zareaguje stresem i uciążliwym płaczem. Niektórzy rodzice robią tak, ponieważ liczą, że zaskoczeniem zminimalizują strach pociechy – efekt jednak niemal zawsze je odwrotny.
Krok 2: Bohaterskie podejście
Gdy będziesz wdrażać malucha w cały proces pobierania krwi, wyjaśnij mu też, czemu takie badanie służy. Opowiedz, dlaczego należy się badać i jakie mogą być skutki omijania wizyt u lekarza.
Najlepiej sprawdzą się tu przykłady lubianych bohaterów znanych z bajek. Zdradź w tajemnicy dziecku, że Elsa i Anna z uwielbianej Krainy Lodu również miały pobieraną krew, a Świnka Peppa na każde badanie zabiera całą rodzinę. Może nawet uda Ci się ułożyć specjalną bajkę, której bohater dzielnie daje sobie pobrać krew, a następnie spotyka go coś wyjątkowego?
Jak przez zabawę oswoić pobieranie krwi?
mgr Julia Liśkiewicz
mgr pedagogiki, prowadząca wykłady promujące noszenie dziecka i bliskość od narodzin podczas eventów dla młodych rodziców
Zabawa potrafi działać terapeutycznie, a śmiech to bardzo dobry sposób na rozładowanie napięcia. Najprostsza i jednocześnie przekładająca się bezpośrednio na oswojenie tematu jest zabawa tematyczna w punkt pobrań. Dziecko może wcielić się w specjalistę, który ze swoją walizką przybywa do domu pluszaków, aby pobrać krew. Przejmując kontrolę nad sytuacją, wzmacnia pewność siebie w nowej sytuacji oraz utrwala znajomość kolejnych procedur, jakie niesie ze sobą badanie. Następnie może sprawdzić się w roli pacjenta i odbyć pobranie „na niby” w bezpiecznym, domowym otoczeniu. Jednak jeśli zauważamy duży strach u dziecka i liczne obawy, taka zabawa może być zbyt dosłowna. Wtedy sięgnijmy po bardziej subtelne nawiązanie do tematu. Wspólna zabawa w historyjkę odegraną maskotkami czy ludzikami Lego, gdzie „strach ma wielkie oczy” może pomóc w przepracowaniu trudnych emocji. Przykładowo jeden z bohaterów przeżywa lęk przed jakąś sytuacją, która ostatecznie okazuje się być neutralna czy wręcz przyjemna. Można pokusić się również formę przedstawienia i zaprosić dziecko do „teatru maskotek”, którymi porusza opiekun.
Krok 3: Odpowiednie przygotowanie dziecka do pobrania krwi
Dzieci do 12. miesiąca życia nie muszą być na czczo. Mogą zostać nakarmione piersią lub pokarmem z butelki najpóźniej 30 minut przed pobraniem, aby łożysko naczyniowe było wypełnione i pobranie krwi przebiegało sprawnie. U dzieci do 3.r.ż. można wykonać badania minimum 3h po lekkostrawnym śniadaniu. Natomiast po 3. roku życia stosuje się już takie same zasady jak u dorosłych: badania powinny być już wykonywane na czczo (ostatni posiłek 8 – 12 godzin przed pobraniem krwi).
Dziecko ubierz wygodnie – najlepiej w krótki rękaw, aby specjalista miał łatwy dostęp do rąk. Nie nastawiaj dziecka na pobranie krwi z palca – nie zawsze jest to możliwe. Choć istnieją różne techniki pobierania krwi u dzieci, pobranie krwi żylnej dostarcza odpowiedniej ilości materiału do każdego rodzaju badań. Pobranie krwi z palca wystarcza jedynie na analizę takich parametrów jak: morfologia, CRP, bilirubina.
Pamiętajmy też, że odpowiednie nawodnienie malucha ułatwia proces pobrania krwi. Dobrze, by dzieci powyżej roku życia pół godziny przed badaniem wypiły szklankę wody. Podziała ona łagodząco na głodny brzuszek i pomoże zwiększyć widoczność żył. Dzięki temu pielęgniarka nie będzie miała problemów z wkłuciem, co w efekcie sprawi, że pobranie krwi u dziecka będzie niemal bezbolesne!
Jeśli dziecko było chore, badania najlepiej wykonać 3-4 tygodnie po ustąpieniu objawów infekcyjnych.
Kolejną rzeczą, jaką możesz zrobić, by ułatwić dziecku przejście przez pobranie krwi, jest rozgrzewanie miejsca, z którego będzie pobierana krew 3 – 5 minut przed pobraniem. W zależności od decyzji specjalisty medycznego może to być palec, zgięcie łokciowe lub (w przypadku niemowlaków) piętka.
Krok 4: Na własnych warunkach
Warto pamiętać, że dla dziecka świat wydaje się być większy i bardziej przerażający, niż dla jego rodziców. Już sama wyprawa do osiedlowej przychodni może być dla malucha ogromnym przeżyciem. Wygodnym i zdecydowanie mniej stresującym rozwiązaniem, będzie zamówienie usługi pobierania krwi do domu uPacjenta. Pielęgniarka lub położna stawi się pod naszymi drzwiami w wybranym terminie, a w swoim wyposażeniu będzie miała cały niezbędny sprzęt, dzięki któremu bezpieczeństwo i higiena zabiegu są gwarantowane (rękawiczki, maseczka, płyn do dezynfekcji).
W domowych warunkach, siedząc na kolanach rodzica, nawet najbardziej strachliwy maluszek będzie czuł się bardziej komfortowo niż w nieznanym sobie otoczeniu. Zamów domowe pobranie krwi dla dziecka. Wystarczy podać adres, pod którym ma zostać wykonane pobranie oraz odpowiadający nam termin. Pielęgniarki mają duże doświadczenie w pobieraniu krwi u najmłodszych, a ich anielska cierpliwość pozwala im znosić nawet najbardziej grymaśne humorki.
Krok 5: Daj przykład
Przykład idzie z góry: pokaż dziecku, że badanie krwi nie jest straszne i tego samego dnia przebadaj również siebie oraz partnera. Decydując się na domowe pobranie krwi to proste, wygodne i opłacalne – bo za przyjazd specjalisty płacisz tylko raz. W ten sposób budujesz także świadomość zdrowotną dziecka, co będzie procentowało w przyszłości. Nawyk działań profilaktycznych warto pielęgnować od małego, aby w dorosłym życiu Twoje dziecko mogło cieszyć się zdrowiem jak najdłużej!
Krok 6: Nagroda za wysiłek
Po pobraniu uciskaj miejsce wkłucia przez 5 – 7 minut, dzięki czemu unikniesz siniaków. Później możesz podarować dziecku małą nagrodę za bycie dzielnym! W uPacjenta każdy mały pacjent dostaje odznakę – to kolejny powód, dla którego warto zdecydować się na badanie krwi w domu.
Nie od dziś wiadomo, że by zachęcić kogoś do pożądanej czynności, lepiej stosować metodę marchewki, niż kija. Jeśli Twoja pociecha nie daje się przekonać do pobierania krwi, w ostateczności możesz sięgnąć po system nagród. Zasady są proste: dziecko ma wysiedzieć grzecznie przez cały proces pobrania, a w nagrodę zabierzesz je na lody, do kina, sali zabaw, itp. Nagrodę możesz wybrać dowolnie, musi być jednak wystarczająco kusząca dla Twojego malucha.
