Nozofobia – strach przed chorobami. Przyczyny lęku o zdrowie

Nozofobia – strach przed chorobami. Przyczyny lęku o zdrowie

Martwienie się od czasu do czasu o swój stan zdrowia jest naturalne – zwłaszcza kiedy czujemy się gorzej niż zwykle. Ba, większość rodaków boi się jakiejś choroby – raport zdrowia uPacjenta pokazał, że ponad połowa Polaków (62%) obawia się nowotworu. Jednak jeśli ciąży na Tobie silna i natrętna obawa przed zachorowaniem na konkretną chorobę – możliwe, że cierpisz na nozofobię! Dowiedz się więcej, czym charakteryzuje się paniczny strach przed chorobami i jak sobie z nim radzić.

Co to nozofobia?

Nozofobia to inaczej lęk przed konkretną chorobą. Podobnie jak w przypadku hipochondrii, pacjent nie ma rzeczywistych objawów, jednak mimo wszystko boi się diagnozy i jest przewrażliwiony na punkcie swojego zdrowia. Nozofobia objawia się także:

  • unikaniem ludzi lub miejsc, w których mogą się zarazić;
  • ciągłym szukaniem informacji na temat danej choroby;
  • nadinterpretowaniem reakcji własnego ciała;
  • rozmawianiem wyłącznie o chorobie;
  • bardzo częstym monitorowaniem swojego zdrowia;
  • szukaniem zapewnienia i wsparcia u bliskich bądź lekarzy.

Rodzaje nozofobii

W zależności od typu choroby, jakiej boi się pacjent, można mówić o różnych typach nozofobii. Najpopularniejsze typy lęku o chorobę to:

  • HIV fobia lub AIDS fobia – strach przed zachorowaniem na AIDS;
  • kancerofobia – lęk przed zachorowaniem na raka;
  • kardiofobia – lęk przed zachorowaniem na choroby układu sercowo-naczyniowego;
  • syfilofobia lub wenerofobia – lęk przed chorobami wenerycznymi.

Przyczyny nozofobii

Co stoi za strachem przed różnymi chorobami? To kwestia indywidualnych doświadczeń, którymi mogą być np.:

  • poważna choroba przebyta w dzieciństwie;
  • historia chorób uwarunkowanych genetycznie w rodzinie;
  • opiekowanie się bliską osobą, która jest/była poważnie chora;
  • przeżycie straty bliskiej osoby wskutek ciężkiej choroby;
  • dorastanie z rodzicem-hipochondrykiem.

Ponadto specjaliści z Cleveland Clinic wskazują, że ryzyko nozofobii wzrasta wraz z wiekiem i wiąże się również z lękiem przed umieraniem. Na nozofobię są też bardziej narażone osoby przejawiające zachowania obsesyjno-kompulsywne.

Jak radzić sobie z lękiem przed chorobami?

Strach przed chorobą można łagodzić, stosując się do podstawowych zasad profilaktyki: dbać o zdrową dietę, odpowiednią dawkę ruchu oraz snu i co roku przeprowadzać odpowiednie badania kontrolne. Warto też zwrócić uwagę na zasady bezpiecznego seksu: stosowanie prezerwatyw nawet podczas stosunku oralnego, mycie zabawek erotycznych po użyciu oraz rozmawianie ze swoim partnerem o liczbie wcześniejszych partnerów.

Boisz się pobrania krwi? Sprawdź, jak sobie z tym poradzić.

Jeśli jednak niepokojące myśli powodują, że Ty lub bliska osoba rezygnujesz z aktywności, które zwykle sprawiały Ci radość – skonsultuj się z psychologiem. Terapia kognitywno-behawioralna może podnieść jakość życia nozofobika, pomaga także zrozumieć, skąd biorą się lęki oraz jak sobie z nimi radzić. Pamiętaj, że lęk potęguje stres, a przewlekły stres może mieć bardzo negatywny wpływ na Twoje zdrowie. Jeśli naprawdę nie chcesz zachorować, postaw na profilaktykę!

W niektórych przypadkach, gdy myśli są ekstremalne i natrętne, ulgę mogą przynieść antydepresanty, jednak długotrwały efekt zyskasz tylko w połączeniu z psychoterapią.

Do czego może prowadzić nieleczona nozofobia?

Życie w ciągłym stresie, że ma się jakąś chorobę, może negatywnie wpłynąć na zdrowie zarówno psychiczne, jak i fizyczne. Skutkiem nieleczonej nozofobii może być:

  • depresja;
  • ataki paniki;
  • problemy z utrzymaniem pracy;
  • problemy finansowe;
  • pogorszenie się relacji z bliskimi;
  • uzależnienie od alkoholu, papierosów lub innych używek.

Do tego mogą dojść choroby lub zaburzenia mogące być następstwem przewlekłego stresu, takie jak:

Jakich chorób boją się Polacy?

Raport zdrowia uPacjenta pokazał, że 62% Polaków boi się nowotworu. Podobne wyniki uzyskało badanie na zlecenie Santander Consumer Banku. To właśnie na raka, według najnowszych danych NIZP-PZH, umiera rocznie ok. 18% rodaków. Na drugim miejscu pojawia się kardiofobia – nic dziwnego: choroby układu krążenia są główną przyczyną zgonów w Polsce. W 2021 roku na choroby układu krążenia zmarło 35% Polaków. Podium zamyka wenerofobia – o zakażenie chorobami przenoszonymi drogą płciową martwi się niecałe 7% ankietowanych. Choć z reguły są to choroby całkowicie wyleczalne, strach przed oceną społeczną wydaje się przytłaczający.

Jakich chorób boją się Polacy? Wykres

A Ty? Jakiej choroby boisz się najbardziej? Jak myślisz – dlaczego? Co robisz, by zachować spokój ducha? Podziel się przemyśleniami na swoich mediach społecznościowych i dodaj #pobierzzdrowie #zdrowiebezstrachu lub napisz: [email protected]

Natalia Kryger
Autor
Natalia Kryger

Propagatorka zdrowego stylu życia oraz uprawiania sportu. Wolne chwile spędza na sali treningowej, ćwicząc akrobatykę powietrzną. Interesuje się psychologią oraz fizjologią człowieka. Autorka tekstów o tematyce medycznej, well-beingowej oraz lifestyle’owej.

Pokaż więcej

Karolina Karabin, dr n. med.
Konsultacja merytoryczna
dr n. med. Karolina Karabin

Biolog molekularny, diagnosta laboratoryjny, szkoleniowiec. Jej pasją jest dietetyka i tematy związane ze zdrowiem przewodu pokarmowego. Szczególnie interesuje ją wpływ szeroko pojętego współczesnego stylu życia na procesy molekularne zachodzące w organizmie i długowieczność.  

Pokaż więcej