Co to jest PIMS u dzieci?
Pierwsze przypadki PIMS w Polsce zaobserwowano w maju 2020 roku. Choroba powstaje na skutek znacznego rozregulowania pracy układu odpornościowego - najczęściej po 2-4 tygodniach od przebycia zakażenia SARS-CoV-2. Co wydaje się bardzo istotne, PIMS może rozwinąć się u dzieci i młodzieży, które przeszły COVID-19 bardzo łagodnie, a nawet bezobjawowo. [1] Zdarza się więc, że rodzice nawet nie są świadomi zakażenia, dlatego tak istotne jest zachowanie czujności. W razie wystąpienia niepokojących objawów - radzimy jak najszybciej skonsultować się z lekarzem.
PIMS, zwany także zespołem pocovidowym lub MIS-C (ang. multisystem inflammatory syndrome in children), wiąże się z ryzykiem rozwoju poważnych powikłań i może doprowadzić nawet do śmierci. Choroba najczęściej dotyka dzieci w wieku szkolnym (mediana wieku wynosi 9 lat) po 2-6 tygodniach od infekcji. [2]
PIMS: objawy u dzieci
Choć dzieci i młodzież zakażenie koronawirusem przechodzą zwykle łagodnie lub bezobjawowo, u niektórych może dojść do zaburzeń w funkcjonowaniu układu immunologicznego, stanu zapalnego w obrębie narządów, a w konsekwencji do ich niewydolności.
Najczęściej obserwowane objawy w pediatrycznym wieloukładowym zespole zapalnym to gorączka, ból głowy, symptomy ze strony układu oddechowego (ból gardła, kaszel), problemy żołądkowo-jelitowe, wysypka, dysfunkcje mięśnia sercowego, zapalenie spojówek, zmiany na języku, niedociśnienie oraz znacznie powiększone węzły chłonne. [3]
Zobacz, jakie są najczęstsze objawy koronawirusa u dzieci i dorosłych.
Diagnoza PIMS - na co zwracać uwagę?
PIMS zdiagnozować można na podstawie kilku podstawowych symptomów, jak:
- gorączka powyżej 38,5°C utrzymująca się dłużej niż 3 dni;
- podwyższone wskaźniki oznaczające toczący się stan zapalny: OB (opad Biernackiego), białko C-reaktywne (CRP> 100 mg / l), ferrytyna oraz czynniki krzepnięcia: D-dimery, fibrynogen, zmniejszenie liczby limfocytów (limfopenia jest charakterystyczna dla infekcji COVID-19), hipoalbuminemia.
Możliwe jest również wystąpienie objawów współtowarzyszących:
- wysypka, obustronne nieropne zapalenie spojówek lub symptomy zapalenia błony śluzowej i skóry(jamy ustnej, dłoni lub stóp);
- niedociśnienie lub wstrząs;
- dolegliwości ze strony układu pokarmowego (wymioty, biegunka, ból brzucha);
- dysfunkcje mięśnia sercowego, zapalenie osierdzia, zastawek lub nieprawidłowości wieńcowe;
- zaburzenia krzepnięcia krwi (koagulopatie). [4]
Na początku obserwuje się zwykle dolegliwości ze strony układu pokarmowego (przypominające objawy zapalenia wyrostka robaczkowego). Z czasem objawy dotyczyć mogą kolejnych narządów, jak nerki, układ nerwowy czy układ krążenia.
By prawidłowo zdiagnozować schorzenie, należy przede wszystkim wykluczyć inne możliwe zakażenia wirusowe oraz bakteryjne, a także wykonać odpowiedni test na COVID-19 (RT-PCR lub antygenowy). Warto również przebadać najbliższe osoby oraz wszystkich, którzy mogli mieć jakikolwiek kontakt z osobą, u której stwierdzono infekcję. [5]
PIMS - jakie badania?
Niestety nie ma konkretnego badania, które mogłoby potwierdzić lub wykluczyć PIMS. W rozpoznaniu mogą pomóc badania laboratoryjne, jak:
● morfologia krwi;
● fibrynogen;
● d-dimery;
● markery stanu zapalnego: OB, CRP, prokalcytonina, ferrytyna, dehydrogenaza mleczanowa;
● przeciwciała SARS-CoV-2;
● sód, potas;
● trójglicerydy;
● amylaza, lipaza;
● kreatynina, mocznik;
● AST, ALT, GGTP, bilirubina;
● albuminy. [6]
Leczenie PIMS
PIMS to nowa jednostka chorobowa, która wciąż wymaga przeprowadzenia odpowiednich testów oraz badań. Podstawę leczenia stanowi obecnie leczenie immunosupresyjne i immunomodulujące (czyli dożylne wlewy immunoglobulin, glikokortykosteroidy, a także leki biologiczne - infliksymab, anakinra lub tocilizumab). Celem terapii jest przede wszystkim zahamowanie niekontrolowanego rozwoju reakcji zapalnej i zapobieganie powikłaniom w postaci tętniaków tętnic wieńcowych. Często konieczne jest także leczenie przeciwzakrzepowe.
Co ważne, po przebyciu PIMS dzieci powinny pozostawać pod kontrolą lekarską przez co najmniej 6 kolejnych tygodni. [7]
Pamiętajmy, że podejrzenie PIMS zawsze wymaga hospitalizacji i stałego nadzoru medycznego. U wszystkich dzieci z podejrzeniem zespołu pocovidowego pobiera się wymaz w kierunku SARS-CoV-2, aby wykluczyć aktywne zakażenie.
Źródła:
- https://diag.pl/pacjent/pims-ts-zespol-pocovidowy-u-dzieci-czym-jest-i-jak-sie-objawia/
- https://zdrowegeny.pl/poradnik/pims
- https://www.hopkinsmedicine.org/health/conditions-and-diseases/coronavirus/misc-and-covid19-rare-inflammatory-syndrome-in-kids-and-teens
- https://www.hopkinsmedicine.org/health/conditions-and-diseases/coronavirus/misc-and-covid19-rare-inflammatory-syndrome-in-kids-and-teens
- https://www.gosh.nhs.uk/conditions-and-treatments/conditions-we-treat/paediatric-inflammatory-multisystem-syndrome-pims/
- https://zdrowegeny.pl/poradnik/pims
- https://diag.pl/pacjent/pims-ts-zespol-pocovidowy-u-dzieci-czym-jest-i-jak-sie-objawia/