Lipodemia to rzadka choroba, która dotyczy niemal wyłącznie kobiet. Obserwujesz u siebie obrzęki lipidowe i zastanawiasz się, co jest tego przyczyną? Zdrowo się odżywiasz i dużo ruszasz, a Twoje nogi puchną jak szalone? Być może przyczyną jest właśnie lipodemia! Przeczytaj artykuł i dowiedz się więcej o obrzękach tłuszczowych.
Co to jest lipodemia?
Lipodemia (obrzęk tłuszczowy, obrzęk lipidowy, „choroba grubych nóg”) jest schorzeniem związanym z nieprawidłowym rozrostem tkanki tłuszczowej. Komórki tłuszczowe odkładają się symetrycznie w dolnej części ciała – od bioder po kostki. Obrzęk lipidowy niekiedy może być obserwowalny także na przedramionach.
Lipodemia nie ma związku z dietą i aktywnością fizyczną. Nawet osoby prowadzące zdrowy tryb życia mogą zmagać się z obrzękiem tłuszczowym. Z tego względu lipodemia negatywnie wpływa na kondycję psychiczną – pogarsza samopoczucie, obniża pewność siebie i sprawia, że kobieta czuje się nieatrakcyjna.
Lipodemia – zdjęcia
Zastanawiasz się, jak wygląda lipodemia i jak odróżnić ją od zwykłe otyłości? Zapoznaj się z poniższymi grafikami.
Lipodemia rozwija się stopniowo, a obrzęk tłuszczowy najczęściej dotyka obu nóg równomiernie:
- Etap I – nogi wyglądają normalnie. Dotykając skóry, można wyczuć pojedyncze guzki – zaczynają się gromadzić komórki tłuszczowe.
- Etap II – nogi wyraźnie zmieniają swój wygląd. Stają się grubsze i obrzęknięte. Powierzchnia skóry jest nierówna. Na tym etapie objawy mogą być mylone z cellulitem. Pojawiają się pierwsze dolegliwości bólowe.
- Etap III – nogi zaczynają przypominać napompowane balony. Są nieproporcjonalne do reszty ciała. Występują trudności z chodzeniem.
- Etap IV – nogi stają się jeszcze większe. Chodzenie staje się niemal niemożliwe, a ból, otarcia i odparzenia są codziennością. Na tym etapie dochodzi także do obrzęku limfatycznego nóg.
W niektórych przypadkach obrzęk lipidowy dotyka tylko wybranej partii ciała:
- Typ I – tkanka tłuszczowa rozrasta się na pośladkach i biodrach.
- Typ II – lipodemia dotyka pośladków i ud, a powstałe fałdy tłuszczowe zakrywają kolana.
- Typ III – obrzęk tłuszczowy obserwowalny jest na całych nogach. Tkanka tłuszczowa wokół kostek tworzy mankiet, który zwisa nad stopą.
- Typ IV – obrzęk lipidowy dotyczy samych łydek.
- Typ V – lipodemia dotyka przedramion.
Lipodemia – objawy
W początkowym stadium choroby objawy mogą być mylone z obrzękiem limfatycznym, nadwagą lub otyłością. Im bardziej zaawansowana lipodemia, tym objawy stają się coraz bardziej charakterystyczne. Wśród nich można wyróżnić:
- nadmiar tkanki tłuszczowej w okolicach pośladków, ud, kolan, łydek, czasami także ramion;
- znacznie zwiększenie się obwodu nóg – wyglądem przypominają masywne kolumny;
- „galaretowate uda” – odkładająca się tkanka tłuszczowa tworzy podskórne guzki, które zmieniają fakturę nóg;
- „mankiety” nad kostkami – szczupła stopa i gromadzenie się tkanki tłuszczowej powyżej kostki;
obrzęki i bóle nóg; - uczucie ciężkości w nogach;
- otarcia i odparzenia po wewnętrznej stronie ud – na skutek ocierania się nóg podczas chodzenia;
uczucie ściągnięcia skóry – przyrost tkanki tłuszczowej powoduje napięcie skóry, co może prowadzić do rozstępów; - zwiększona tendencja do powstawania siniaków na nogach;
- zmęczenie.
Diagnostyka lipodemii
Jeśli tylko podejrzewasz u siebie obrzęk lipidowy, jak najszybciej skonsultuj się z lekarzem. Lekarz wystawia diagnozę na podstawie wywiadu z pacjentem i obrazu klinicznego (występujących objawów). Czasami zleca się też dodatkowe badania:
- Badania krwi – pozwalają wykluczyć inne przyczyny obrzęku. Warto wówczas zbadać:
- USG kończyn dolnych.
- Rezonans magnetyczny.
- Tomografia komputerowa.
Przyczyny lipodemii
Skoro lipodemia nie ma związku z aktywnością fizyczną i dietą, to co ją powoduje? Dokładne przyczyny lipodemii nadal nie są znane, ale jest kilka czynników, które przyczyniają się do rozwoju choroby. Wśród nich wyróżnia się:
- Płeć – lipodemia występuje głównie u kobiet.
- Predyspozycje genetyczne – jeśli krewni zmagali się z obrzękami lipidowymi, istnieje 20-60% szansy, że u Ciebie również rozwinie się lipodemia.
- Zaburzenia hormonalne – objawy lipodemii najczęściej pojawiają się lub nasilają w okresie dojrzewania, ciąży, menopauzy lub stosowania antykoncepcji hormonalnej.
- Zaburzenia krążenia – nieprawidłowy przepływ krwi i limfy przyczynia się obrzęków tłuszczowych.
- Zaburzony metabolizm komórek tłuszczowych.
- Otyłość – nie jest bezpośrednio związana z lipodemią, jednak ponad 50% chorych ma BMI > 35.
Leczenie lipodemii
Nie znając konkretnej przyczyny lipodemii, nie można zaproponować skutecznego leczenia. Z tego względu leczenie obrzęków lipidowych jest wyłącznie objawowe. Aby osiągnąć jak najlepsze efekty, warto działać wielotorowo. W leczeniu lipodemii najczęściej stosuje się:
- masaże i drenaże limfatyczne;
- noszenie specjalistycznych rajstop uciskowych lub leginsów kompresyjnych;
- stosowanie kosmetyków, które poprawią wygląd skóry oraz będą zapobiegać otarciom i odparzeniom;
- krioterapia, liposukcja radiodźwiękowa lub chirurgiczna;
- dieta i ćwiczenia – chociaż nie przyczynią się bezpośrednio do zmniejszenia obrzęków tłuszczowych, mogą poprawić przepływ krwi i limfy, dzięki czemu wspomogą działanie pozostałych metod leczenia.
Konsekwencje lipodemii
Nieleczona lipodemia może prowadzić do wielu konsekwencji zdrowotnych, którymi mogą być:
- obrzęki limfatyczne nóg;
- choroby żył np. zakrzepica;
- płaskostopie;
- problemy ze stawami – w szczególności z kolanowymi;
- spadek samooceny i pewności siebie;
- depresja i stany lękowe.
Nie masz pewności, czy chorujesz na otyłość, czy lipodemię? Skonsultuj się z lekarzem, ale przedtem wykonaj podstawowe badania krwi. Biorąc pod uwagę aktualne wyniki badań, lekarzowi łatwiej będzie wystawić precyzyjną diagnozę.
