Pieczenie, kłucie, a może drapanie w gardle? Irytujące objawy, które zakłócają porządek dnia, można często złagodzić domowymi sposobami. Poznaj najlepsze metody na ból gardła dostępne w Twojej kuchni, a także dowiedz się, z jakimi chorobami może wiązać się ta dolegliwość.
Jak wygląda chore, a jak zdrowe gardło?
Zdrowe gardło jest równomiernie różowe i nie sprawia bólu przy przełykaniu. U niektórych może być widoczna nieco bardziej różowa tkanka po jednej ze stron z tyłu gardła. To miejsce, gdzie znajdują się migdałki.
Chore gardło jest czerwone i często opuchnięte. Jeśli opuchlizna nie jest duża, a do tego obserwujesz także objawy charakterystyczne dla przeziębienia: kaszel, katar i chrypkę - nie masz powodu do zmartwień. Przedstawione poniżej domowe sposoby na ból gardła powinny przynieść Ci ulgę. Natomiast znaczna opuchlizna (zwłaszcza z tyłu gardła), czerwone migdałki, a także biały lub żółty nalot na migdałkach to oznaki poważnych infekcji, m.in. anginy, mononukleozy albo paciorkowcowego zapalenia gardła. Towarzyszą im często gorączka i opuchnięte węzły chłonne. W takim przypadku nie zwlekaj z wizytą u lekarza.
Podobnie nie można lekceważyć nawracającego bólu gardła, szczególnie gdy ból odczuwamy wyłącznie po lewej lub prawej stronie gardła. Może wiązać się to z nowotworem krtani lub gardła bądź powikłaniami po anginie.
Przyczyny bólu gardła mogą być różne. Od stresu, przez alergię, po poważne infekcje bakteryjne. Intensywność oraz sposób leczenia powinny zależeć od schorzenia.
Domowe sposoby na ból gardła
Choć domowe sposoby na ból gardła prawdopodobnie nie pozwolą pozbyć się go w jeden dzień, to skutecznie złagodzą ból. Są też w dużej mierze bezpieczne dla dzieci. Poniżej znajdziesz 12 produktów, które pomogą Ci zwalczyć ból gardła. Sprawdź, czy nie masz ich w swojej kuchni!
Sól
Czym płukać gardło, gdy boli? Oczywiście wodą z solą! Słona woda nie przyniesie natychmiastowej ulgi, ale skutecznie skróci czas trwania infekcji bakteryjnej gardła. Jest również bezpiecznym sposobem na ból gardła u dzieci powyżej szóstego roku życia. Płucz gardło wodą z roztworem sody fizjologicznej co najmniej dwa razy dziennie (w proporcjach: szklanka ciepłej wody i łyżeczka soli). Staraj się jednak nie połykać płynu, bo zbyt duża ilość soli w organizmie może spowodować odwodnienie.
Czosnek
Czosnek działa przeciwgrzybiczo i przeciwbakteryjnie, ma także właściwości antyseptyczne, dlatego łagodzi ból gardła. Te prozdrowotne właściwości czosnek zawdzięcza składnikowi, który nazywa się allicyna. Jednak, aby mogła działać, należy poddać czosnek obróbce mechanicznej – przekroić go, zmielić lub zmiażdżyć. Dzięki temu enzymy w postaci alliny i allinazy łączą się i wytwarzają allicynę.
Miód
Miód jest bogaty we właściwości przeciwbakteryjnie, dlatego będzie Twoim sprzymierzeńcem w walce z bólem gardła niezależnie od rodzaju infekcji – zarówno bakteryjnej, jak i wirusowej.Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zaleca miód jako naturalny środek na kaszel i infekcje górnych dróg oddechowych. Jednak trzeba zachować przy nim pewną ostrożność w przypadku dzieci! Nie jest on odpowiedni dla maluchów poniżej pierwszego roku życia.
Jaki miód jest najlepszy na ból gardła?
Większość miodów dostępnych w popularnych sklepach to miody pasteryzowane. Proces pasteryzacji poprawia kolor i strukturę miodu, zapobiega krystalizacji oraz przedłuża ważność produktu. Jednak może też „zabijać” wiele zdrowotnych właściwości miodu. Upewnij się, czy na etykiecie nie widnieje informacja o pasteryzacji. Wybieraj świeże, „surowe” miody, bogate w pożądane składniki, które pomogą Ci zwalczyć ból gardła i kaszel.
Ponadto pamiętaj, że miód traci swoje lecznicze właściwości w temperaturze powyżej 35°C. Jest to maksymalna temperatura, jaka istnieje w ulu, dlatego uznaje się ją za bezpieczną dla zachowania dobroczynnego wpływu miodu na zdrowie. Dodawaj zatem miód do przestygniętej herbaty lub wody.
Jeśli chodzi o rodzaj miodu, badanie Kena Watanabe wykazało, że miód manuka najbardziej spowalnia rozwój wirusa grypy.
Kozieradka
Kozieradka działa przeciwcukrzycowo, przeciwutleniająco i ma wyjątkowo silne właściwości przeciwbakteryjne. Badanie opublikowane w Journal of Botany wykazało, że jest wyjątkowo skuteczna w walce z bakteriami powodującymi ból gardła. Możesz stosować ją na rozmaite sposoby: zjeść jej nasiona, zaparzyć herbatę albo stosować olej z kozieradki.
Ocet jabłkowy
Ocet jabłkowy zawiera kwas octowy, który pomaga zwalczać bakterie. Ma też silne właściwości alkaliczne, dzięki czemu dezaktywuje wirusy i bakterie żyjące w środowisku kwasowym. Co więcej ocet jabłkowy zawiera inulinę, która dodatkowo wzmocni Twoją odporność poprzez zwiększenie liczby białych krwinek. Już ponad dwa tysiące lat temu sam Hipokrates przepisywał mieszankę octu jabłkowego z miodem na ból gardła i kaszel. Wykorzystaj ten sposób: do szklanki ciepłej wody dolej 1 łyżkę octu jabłkowego (możesz dodać też łyżkę miodu, cynamonu lub cytrynę).
Goździki
Aromatyczna przyprawa, szczególnie kojarzona z okresem przedświątecznym, skutecznie pomoże na ból gardła, a dodatkowo wzmocni Twoją odporność. Goździki zawierają fenole takie jak eugenol (który nadaje też charakterystyczny zapach przyprawie) i kwas galusowy, charakteryzujące się działaniem przeciwzapalnym i przeciwbakteryjnym. Dzięki temu nie tylko łagodzą ból gardła i niwelują poczucie drapania w gardle, ale także skutecznie uśmierzają ból związany z intensywnym kaszlem. Goździki możesz żuć z odrobiną soli kuchennej. Jeśli jednak uważasz, że jest to zbyt ekstremalne doznanie, zanurz goździki w miodzie - żucie będzie nieco przyjemniejsze.
Imbir
Jak szybko pozbyć się bólu gardła i przeziębienia? Postaw na imbir! Zawarte w nim shogaole mają działanie przeciwzapalne, przeciwbakteryjne i antyoksydacyjne, dzięki czemu skutecznie łagodzą nie tylko ból gardła, ale również objawy przeziębienia. Badanie Jung Sang Changa i innych dowodzi, że świeży imbir pomaga zabijać wirusy, a objawy przeziębienia lub grypy ustępują szybciej. A to nie koniec zdrowotnych właściwości imbiru. Badania sugerują, że jego skuteczność w walce z bakteriami odpowiedzialnymi za paciorkowcowe zapalenie gardła jest porównywalna ze stosowaniem antybiotyków!
Jak stosować imbir na ból gardła? Kup świeży korzeń imbiru w sklepie, w dziale z warzywami. Obierz go delikatnie i posiekaj. Rozdrobniony imbir dodawaj do herbaty (wystarczy 1-2 łyżeczki imbiru na kubek), a nawet potraw, które zyskają wyjątkowy aromat i intensywny smak. Jeśli nie przepadasz za smakiem imbiru, spróbuj wymieszać go z miodem, np. w owocowych koktajlach lub jako dodatek do soku.
Gorąca woda i napoje
Ból gardła jest bardziej uciążliwy, kiedy nie jesteśmy odpowiednio nawodnieni. Picie dużej ilości płynów przy bolącym gardle pomoże złagodzić dyskomfort, ponieważ w ten sposób zalegający w górnych drogach oddechowych śluz rozrzedza się. Dodatkowo gorąca woda poprawia przepływ krwi oraz wypłukuje toksyny nagromadzone w gardle.
Nie musisz oczywiście pić samej podgrzanej wody, by prawidłowo nawilżyć gardło. Gorąca woda to także zupy, np. rosół, lub herbaty ziołowe.
Rumianek
Rumianek to jedno z najstarszych ziół znanych ludzkości. Używa się go od wieków jako środka przeciwzapalnego i przeciwutleniającego. Pomaga zarówno przy leczeniu stanów zapalnych, jak i przy infekcjach bakteryjnych. Suszone kwiaty rumianku zawierają terpenoidy i flawonoidy odpowiedzialne za jego właściwości lecznicze. Żeby zmniejszyć ból gardła i objawy przeziębienia, wdychaj napar z rumianku, a także płucz ekstraktem z rumianku jamę ustną i gardło.
Mięta pieprzowa
Mięta pieprzowa ma właściwości przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe i przeciwkaszlowe. Zawiera mentol, który dodatkowo działa przeciwbólowo i przynosi ulgę w swędzeniu. Badania nad skutkami wykorzystania olejków eterycznych u pacjentów z infekcjami górnych dróg oddechowych wskazują, że wykorzystanie ziół aromatycznych, a wśród nich mięty, przynosi znaczną i natychmiastową poprawę. Olejki dodane do domowej inhalacji pomogą również w walce z katarem. Dodatkowo mięta działa relaksująco i pięknie pachnie. Warto ją polubić!
Szałwia
W szałwii znajdują się związki fenolowe, kwas rozmarynowy i karnozowy, które mają szczególne właściwości przeciwutleniające i zwalczające wolne rodniki. Dzięki temu szałwia chroni przed infekcjami bakteryjnymi i wirusowymi. Złagodzi, odkazi podrażnione tkanki i przyniesie ulgę w bólu. Łyżkę suszonych liści szałwii zalej wrzątkiem do połowy szklanki. Poczekaj, aż ostygnie. Płucz gardło naparem 3-4 razy dziennie.
Uważaj jednak na ten domowy sposób, jeśli jesteś w ciąży lub karmisz piersią! Szałwia zawiera toksyczną substancję o nazwie tujon, która może przyczynić się do przyspieszonego porodu bądź zahamowania laktacji.
Dowiedz się więcej o domowych sposobach na przeziębienie w ciąży.
Zielona herbata
Zielona herbata to doskonały sposób na utrzymanie odpowiedniego nawodnienia organizmu. Ma również właściwości przeciwzapalne i przeciwbakteryjne. Gdy przestygnie, dodaj do niej miodu - w ten sposób uzyskasz świetne domowe lekarstwo na ból gardła.
Leki na ból gardła
Leczenie bólu gardła różni się w zależności od przyczyny. Infekcje wirusowe leczymy głównie objawowo - większość domowych sposobów jest świetnym rozwiązaniem na tego typu problemy. Dobrym dodatkiem są również wszelkie spreje, pastylki czy syropy na gardło. Dla dzieci stworzono nawet lizaki na gardło. Co wybrać?
Kiedy udać się do lekarza?
Gardło może boleć z wielu przyczyn, począwszy od stresu, przez alergie, na raku krtani kończąc. Niepokojącymi objawami towarzyszącymi bólowi gardła są:
- trudności w połykaniu,
- trudności w oddychaniu,
- trudności z otworzeniem ust,
- bóle stawów,
- gorączka powyżej 38°C,
- ból ucha,
- krew w odkrztuszanej flegmie,
- ból gardła utrzymujący się powyżej 7 dni.
Jeśli ból gardła często Ci towarzyszy, możesz również skonsultować się ze specjalistą medycznym uPacjenta online.
Zapobieganie bólowi gardła
Chcąc uniknąć bólów gardła w okresie jesienno-zimowym, dbajmy o odpowiednią higienę: myjmy często ręce, zasłaniajmy usta podczas kichania lub kaszlenia, ubierajmy się stosownie do pogody oraz unikajmy kontaktu z chorymi. Dobrze też ograniczyć lub rzucić palenie, ponieważ papierosy drażnią i wysuszają gardło.
Nie zapominajmy także o wzmacnianiu swojej odporności. Pomoże w tym odpowiednia dieta i regularna aktywność fizyczna, a także należyta higiena snu. Pobierz ebook, w którym dowiesz się wszystkiego o odporności! Pamiętaj również, że największą ochronę przeciwko objawom grypowym daje szczepienie na grypę. Szczepienie jest darmowe - umów się już dziś!
W przypadku gdy ból gardła ma podłoże alergiczne, spytajmy lekarza o leki na alergię oraz starajmy się unikać alergenów. Jeśli obserwujemy u siebie wrażliwość na smog, zakładajmy maski z filtrem podczas spacerów w dni o wysokim stężeniu pyłów w powietrzu. Nie wiesz, co Cię uczula? Wykonaj testy na alergię bez wychodzenia z domu!
Zwolenniczka zdrowego stylu życia oraz uprawiania sportu. Wolne chwile spędza na sali treningowej, ćwicząc akrobatykę powietrzną. Interesuje się psychologią oraz fizjologią człowieka. Autorka tekstów o tematyce medycznej, well-beingowej oraz lifestyle’owej.
Pokaż więcej
Farmaceutka, w trakcie doktoratu na Gdańskim Uniwersytecie Medycznym. Szkoleniowiec, edukatorka i popularyzatorka wiedzy związanej z medycyną prewencyjną oraz suplementacją spersonalizowaną w oparciu o EBM. Głównym obszarem moich zainteresowań jest wpływ niedoborów pokarmowych na rozwój chorób przewlekłych. Moim marzeniem jest stworzenie kompleksowego systemu prewencji zdrowotnej w oparciu o fachową wiedzę.
Pokaż więcej
