Astma alergiczna. Jak łagodzić jej objawy?

Co to jest astma alergiczna?

Astma alergiczna (atopowa) to choroba zapalna górnych dróg oddechowych, powstająca w wyniku reakcji organizmu na czynniki zewnętrzne (alergeny). Objawia się ona dusznościami, kaszlem, świszczącym oddechem i uciskiem w klatce piersiowej.

Czym różni się astma alergiczna od astmy nieatopowej?

Obok astmy atopowej wyróżniamy astmę nieatopową o takich samym objawach, ale innym pochodzeniu (choroba ma związek z wrodzoną nadwrażliwością oskrzeli).

Główna różnica między dwoma rodzajami astmy polega na tym, że w astmie alergicznej można określić konkretny czynnik odpowiedzialny za pojawienie się objawów. Organizm osoby z astmą atopową przesadnie reaguje na obcy antygen (alergen), którym mogą być pyłki roślin, kurz, sierść zwierząt czy określony składnik pokarmowy. Kiedy antygen przeniknie do organizmu, dochodzi do odpowiedzi immunologicznej, w ramach której uwalniane są substancje odpowiedzialne za symptomy uczuleniowe.

Jak rozpoznać astmę alergiczną?

Objawy astmy alergicznej

Objawy astmy atopowej pojawiają się po kontakcie z substancją uczulającą (alergenem). Najczęstszymi symptomami są:

• charakterystyczny, świszczący oddech - może on być wyraźny lub ledwie słyszalny (wtedy bywa
• diagnozowany w trakcie badania lekarskiego);
• duszności, problemy z nabraniem powietrza czy wykonaniem głębszego wdechu;
• uczucie ciężkości lub ucisku w klatce piersiowej;
• napadowy, suchy kaszel - astmatycy cierpią często na nocne napady kaszlu;
• uczucie niepokoju, związane z zaostrzeniem objawów;
• przyspieszone bicie serca.

Typowe objawy astmy może poprzedzać infekcja górnych dróg oddechowych lub katar.

Napad astmatyczny

Ostry atak astmy atopowej to tzw. napad astmatyczny. Sygnały, które o nim świadczą, są następujące:

• duszność i uczucie zmęczenia narastające mimo pozostawania w spoczynku;
• przybieranie pozycji, które ułatwiają mu oddychanie (np. opieranie rąk na stole i pochylanie się);
• wyraźne trudności w mówieniu;
• widoczna praca dodatkowych mięśni oddechowych, np. ,,zaciąganie” przestrzeni międzyżebrowych;
• w skrajnych przypadkach - wyraźne problemy z oddychaniem, zasinienie ust i nosa i/lub utrata przytomności.

Ostry atak astmy wymaga natychmiastowej reakcji - usunięcia z otoczenia alergenu, podania leków oraz wezwania pomocy medycznej.

Badania w rozpoznawaniu astmy atopowej

Badaniem wspierającym diagnostykę astmy jest spirometria. Polega ona na ocenie objętości wdychanego i wydychanego powietrza. W przypadku podejrzenia wykonuje się tzw. spirometrię podstawową oraz spirometrię po inhalacji leku rozkurczającego oskrzela.

Spirometria nie pozwala jednoznacznie potwierdzić astmy alergicznej. To badania ocenia czynność płuc, która może być zaburzona w wyniku różnych chorób. Stąd obok spirometrii osoby z podejrzeniem astmy poddawane są podobnej diagnostyce, co alergicy - przeprowadza się u nich testy skórne lub badaniu stężenia przeciwciał IgE w surowicy.

Przesłanką do rozpoznania astmy atopowej może być również standardowe badanie u lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, podczas którego specjalista rozpozna przypadłości i symptomy typowe dla alergii: nieżyt nosa czy alergiczne zapalenie spojówek.

Co to jest astma alergiczna?

Astma alergiczna (atopowa) to choroba zapalna górnych dróg oddechowych, powstająca w wyniku reakcji organizmu na czynniki zewnętrzne (alergeny). Objawia się ona dusznościami, kaszlem, świszczącym oddechem i uciskiem w klatce piersiowej.

Czym różni się astma alergiczna od astmy nieatopowej?

Obok astmy atopowej wyróżniamy astmę nieatopową o takich samym objawach, ale innym pochodzeniu (choroba ma związek z wrodzoną nadwrażliwością oskrzeli).

Główna różnica między dwoma rodzajami astmy polega na tym, że w astmie alergicznej można określić konkretny czynnik odpowiedzialny za pojawienie się objawów. Organizm osoby z astmą atopową przesadnie reaguje na obcy antygen (alergen), którym mogą być pyłki roślin, kurz, sierść zwierząt czy określony składnik pokarmowy. Kiedy antygen przeniknie do organizmu, dochodzi do odpowiedzi immunologicznej, w ramach której uwalniane są substancje odpowiedzialne za symptomy uczuleniowe.

Czynniki rozwoju astmy alergicznej

Rozwojowi astmy sprzyjają czynniki środowiskowe, które mogą powodować reakcje alergiczne lub podrażnienie dróg oddechowych:

• częsty kontakt z alergenami, zarówno zewnątrzpochodnymi (pyłki traw, drzew, zarodniki grzybów),
• jak i wewnątrzpochodnymi (roztocze, pleśń);
• dym tytoniowy;
• praca z substancjami drażniącymi (substancje chemiczne, opary);
• przebywanie w zanieczyszczonym środowisku, zwłaszcza spalinami samochodowymi.

Badania wskazują także na predyspozycje genetyczne do nadreaktywności oskrzeli oraz nadprodukcji przeciwciał IgE (powstających po kontakcie z alergenem).

Jak złagodzić objawy astmy atopowej?

Domowe sposoby

Jeśli potrzebujesz doraźnych sposobów na złagodzenie astmy, w szczególności uciążliwego kaszlu i duszności, wypróbuj:

• inhalacje z wykorzystaniem soli fizjologicznej lub olejków eterycznych: miętowego, eukaliptusowego, czy sosnowego;
• dodawanie do potraw przypraw, które mają działanie przeciwzapalne i wykrztuśne: imbiru, czosnku, majeranku, tymianku, kurkumy;
• stosowanie ziół, zwłaszcza lepiężnika różowego, który hamuje reakcje alergiczne i procesy zapalne w drogach oddechowych. Kupisz go w sklepach zielarskich;
• regularne spożywanie miodu. To skuteczny środek łagodzący kaszel, również ten będący efektem reakcji alergicznej. Dodatkowo miód ma właściwości antybakteryjne i wzmacniające organizm.

Suplementacja

Poza powyższymi sposobami w łagodzeniu astmy może pomóc Ci suplementacja:

• witaminą D - jej niski poziom sprzyja infekcjom górnych dróg oddechowych i może być związany z ich częstym nawracaniem;
• kwasami Omega-3, które bardzo dobrze hamują procesy zapalne w organizmie.

Zdrowy styl życia

Regularna aktywność pomaga zwiększyć pojemność płuc, przez co ataki kaszlu są łagodniejsze i łatwiej je opanować. Astmatykom szczególnie polecane jest pływanie jako sport angażujący przeponę.

Aby nie zaostrzać objawów choroby, należy unikać palenia tytoniu oraz ekspozycji na dym papierosowy. Substancje drażniące zawarte w dymie mogą nasilać objawy choroby.

Ważne jest, aby chorzy z astmą atopową unikali ekspozycji na alergeny, szczególnie w okresach pylenia.

Leczenie astmy alergicznej

Na samym wstępie warto zaznaczyć, że całkowite wyleczenie astmy nie jest możliwe. Jednak odpowiednio dobrana terapia jest w stanie znacząco zmniejszyć intensywność i częstotliwość uciążliwych objawów.

Diagnostyka alergenów

Podstawą leczenia astmy atopowej jest identyfikacja alergenów, które wywołują niepożądaną reakcję. Dzięki testom alergicznym pacjent może dowiedzieć się, których składników i substancji unikać, aby nie narażać się na ataki kaszlu i duszności, a lekarz - dobrać właściwą formę leczenia.

Badaniem, które pozwala ocenić reakcję organizmu na szerokie spektrum alergenów, jest Pakiet badań ALEX. Zawiera on aż 296 różnych parametrów, w tym te często odpowiedzialne za astmę:

• pyłki drzew, traw, chwastów i innych roślin;
• sierść zwierząt domowych (kota, psa, chomika, świnki morskiej, królika);
• zarodniki pleśni i mikroorganizmy, takie jak roztocza.

Terapia lekami

W zależności od stopnia nasilenia i częstotliwości napadów astmy, u pacjentów stosuje się dwa rodzaje leków: szybko i długo działające. W doraźnym, objawowym leczeniu pacjentów ze sporadycznymi atakami astmy stosowane są środki rozszerzające oskrzela. W przewlekłej, a jednocześnie łagodnej postaci astmy wykorzystuje się niewielkie dawki kortykosteroidów wziewnych, doustnych leków przeciwleukotrienowych bądź stabilizatorów komórek tucznych. Codzienne ataki wymagają wyższych dawek kortykosteroidów wziewnych. Natomiast w ostrej postaci choroby dodatkowo stosuje się kortykosteroidy doustne.

Osoby z astmą alergiczną powinny obserwować swój organizm, unikać kontaktu z substancją wywołującą objawy i prowadzić zdrowy styl życia. Przy uciążliwych objawach warto postawić na precyzyjną diagnostykę pod kątem alergenów i leczenie, w tym Takie działania powinny znacząco zmniejszyć intensywność objawów i przełożyć się na poprawę jakości życia.