Co teraz pyli? Sprawdź kalendarz pylenia 2024 i nie daj się alergii

Kalendarz pylenia — obowiązkowa wiedza każdego alergika

Do rozpowszechnienia alergii u ludzi przyczynia się rozwój cywilizacji i postępująca degradacja środowiska naturalnego. Jak tłumaczy profesor Samoliński, cząsteczki zanieczyszczonego powietrza łączą się z alergenami, stając się w ten sposób bardziej toksyczne i drażniące dla organizmu.

Wiosną, kiedy przyroda budzi się do życia, nagromadzenie alergenów w powietrzu wzrasta. Łatwo to zaobserwować nie tylko patrząc na kwitnące drzewa i zieleniejącą trawę, ale również spoglądając na reakcje alergików. Objawami alergii na pyłki są najczęściej:

• świąd oczu,
• przekrwienie spojówek,
• łzawienie oczu,
• wodnisty katar,
• kichanie,
• swędzenie w nosie i/lub uszach.

Warto wiedzieć, które pyłki nas uczulają. Świadomość, na które substancje organizm reaguje alergią, pozwala na wprowadzenie odpowiedniego leczenia i daje nam informacje, w jakich dniach powinniśmy unikać spacerów lub aktywności na świeżym powietrzu, a także kiedy przyjmować leki.

Kalendarz pyleń 2024

Zanim wydrukujesz sobie poniższy kalendarz pylenia, miej na uwadze, że okres wegetacyjny w Polsce zaczyna się w różnych regionach kraju o innym czasie. Polska dzieli się na 4 regiony ciepła. W regionie 1., w zachodniej części Polski, jest najcieplej. Tu drzewa i trawy zaczynają kwitnąć w pierwszej kolejności. W każdym kolejnym regionie kwitnięcie następuje kilka do kilkunastu dni później względem regionu 1. Obszar najzimniejszy (4.) jest opóźniony względem najcieplejszego o 10-14 dni.

Styczeń

Co pyli w styczniu?
Zima to czas wytchnienia dla alergików. Pyłków kwiatowych w powietrzu jest stosunkowo mało, a jeśli się pojawiają — mają niskie stężenie. W tym czasie należy zwrócić większą uwagę na inne alergeny wziewne, w szczególności na roztocza kurzu domowego, zarodniki pleśni oraz sierść i naskórek zwierząt. W drugiej połowie stycznia zaczyna pylić leszczyna i olsza.

Luty

Co pyli w lutym?
W lutym obserwujemy wysokie natężenie pyłków olszy. W drugiej połowie miesiąca zaczyna również mocniej pylić leszczyna, co często uznajemy za początek przedwiośnia. Może to martwić przede wszystkim mieszkańców mniejszych miejscowości: ilość pyłków leszczyny nie osiąga bardzo wysokich wartości w miastach. W dużych aglomeracjach stężenie pyłków leszczyny jest największe w okolicach ogródków działkowych oraz sadów leszczynowych.

Marzec

Co pyli w marcu?
W marcu w powietrzu jest najwięcej pyłków olszy i leszczyny. Zaczyna także pylić topola, której pyłki szybko osiągają wysokie stężenie we wdychanym powietrzu. Kwitnienie topoli rozpoznamy po białym puchu unoszącym się w powietrzu. Choć jest on drażniący i może powodować kichanie lub pieczenie oczu, nie ma silnych właściwości uczulających. W niektórych miejscach może również zacząć pylić wierzba.

Kwiecień

Co pyli w kwietniu?
W kwietniu rozpoczyna się pylenie najsilniej uczulających roślin: traw, brzozy, jesionu oraz dębu. Ponadto zaczyna kwitnąć szczaw i buk. Trwa również pylenie topoli i wierzby.

Pylenie brzozy i jesionu trwa krótko i kumuluje się właśnie w tym miesiącu. To właśnie pyłki brzozy są drugą najczęstszą przyczyną objawów alergicznego nieżytu nosa, zapalenia spojówek i atopowej astmy pyłkowej w Polsce. Kwiecień to szczególnie trudny czas dla mieszkańców dużych miast. Według ekspertów brzozy w pobliżu ruchliwych ulic wydzielają więcej alergenów niż te drzewa, które rosną w spokojnych okolicach.

Dowiedz się, jak zminimalizować objawy astmy alergicznej.

Maj

Co pyli w maju?
Wraz z końcem majówki brzoza, jesion i dąb powinny przestać pylić. Alergicy mają chwilę oddechu, jednak nie trwa ona długo. Wraz z końcem miesiąca rozpoczyna się bowiem pylenie traw. W apogeum pylenia wchodzą też mikroskopijne zarodniki grzybów. Ponadto w maju pyli również szczaw, pokrzywa, buk, wierzba oraz sosna.

Czerwiec

Co pyli w czerwcu?
Czerwiec mija pod znakiem pylenia traw. Trawy są najczęstszą przyczyną alergicznego nieżytu nosa i atopowej astmy pyłkowej w Polsce. Jak podaje Ośrodek Badania Alergenów Środowiskowych, u 25% uczulonych pierwsze objawy alergiczne pojawiają się już przy ok. 20 ziarenkach pyłku traw na 1m3 powietrza. Takie stężenie pojawia się w ostatniej dekadzie maja. Pylenie traw trwa aż do połowy lipca.

Zobacz, jak pomóc sobie przy alergii na trawy.

Poza trawami w czerwcu pyli też: szczaw, pokrzywa, bylica, sosna.

Lipiec

Co pyli w lipcu?
W lipcu intensywnie zaczyna pylić bylica — najsilniej uczulający chwast w Polsce. To trzecia co do częstości przyczyna astmy i nieżytu nosa. Dane Ośrodka Badania Alergenów Środowiskowych informują, że poza miastem stężenie pyłków bylicy w powietrzu jest nawet 3-krotnie wyższe niż w aglomeracjach (ponad 200 ziaren na 1 m3 powietrza).

W lipcu pyli również szczaw i pokrzywa.

Sierpień

Co pyli w sierpniu?
W sierpniu dalej pyli bylica, szczaw i pokrzywa. Pyłki grzybów mikroskopowych, w szczególności z rodzaju Cladosporium i Alternaria także utrzymują się na wysokim poziomie. Pylenie traw dobiega końca.

Wrzesień

Co pyli we wrześniu?
Kończy się pylenie traw, pokrzywy i bylicy (pyłki chwastów). Stężenie tych pyłków w powietrzu nie jest już odczuwalne. W tym miesiącu największym zagrożeniem dla alergików pozostają pyłki grzybów mikroskopijnych, zwłaszcza z rodzaju Cladosporium.

Październik

Co pyli w październiku?
Jesień daje wytchnienie od pyłków roślin. Stężenie mikroskopijnych grzybów jest już na tyle małe, że nie powinno być odczuwalne. Dlatego kalendarz pyleń równie dobrze można zakończyć na wrześniu. To, co może martwić osoby wrażliwe na pyłki w późniejszych miesiącach to… rozpoczęcie sezonu grzewczego. Ciepłe powietrze powoduje, że nagromadzony latem na kaloryferach kurz unosi się i drażni drogi oddechowe.

Listopad

Co pyli w listopadzie?
W listopadzie nie pylą żadne rośliny. Możliwymi przyczynami wystąpienia objawów alergii są: roztocza kurzu domowego, pleśń, sierść lub naskórek zwierząt lub smog.

Grudzień

Co pyli w grudniu?
W grudniu możesz w pełni oddać się przedświątecznym przygotowaniom :) Podobnie jak we wcześniejszym miesiącu, odczuwanie symptomów alergicznych nie wiąże się z pyleniem.

Które pyłki uczulają najmocniej?

Alergeny pyłków roślin o najwyższym znaczeniu klinicznym (czyli takich, które uczulają najczęściej i najmocniej) to przede wszystkim:

• pyłki traw, np. tymotki łąkowej, kostrzewy łąkowej, kupkówki pospolitej lub wiechliny łąkowej;
• pyłki drzew: topoli, brzozy, jesionu, leszczyny, wierzby i dębu;
• pyłki chwastów: bylica pospolita;
• grzyby mikroskopijne z rodzaju Cladosporium, Alternaria.

Być może zauważyłeś, że są to rośliny, które nie kwitną bardzo imponująco. To prawda: najbardziej uczulają rośliny pozbawione kolorowych pąków. Ich pyłki są bowiem lżejsze, przez co z łatwością przenoszone są przez wiatr. W konsekwencji ludzki organizm spotyka się z nimi cały czas. Pyłki kwiatów, np. róży, tulipanów czy bzu, są ciężkie i lepkie. Takie pyłki są przenoszone przez owady, dlatego człowiek ma z nimi mniej kontaktu i rzadko wykazuje objawy uczulenia.

Alergie krzyżowe z pyłkami

Niektóre alergeny mogą ciągnąć za sobą reakcje uczuleniowe na podobne lub inne grupy alergenów - mowa o alergiach krzyżowych. Dochodzi do nich, gdy białka wybranego alergenu przypominają swoją budową inne alergeny. W takiej sytuacji ludzki organizm może "pomylić" poszczególne alergeny i wywołać znaną mu reakcję obronną.  Dzieje się tak np. w przypadku uczulenia na pyłki olszy. Jak podaje Ośrodek Badania Alergenów Środowiskowych, u około 10% pacjentów z alergią na pyłki tego drzewa występuje nadwrażliwość na niektóre owoce, np. jabłka, gruszki czy brzoskwinie. Objawy zwykle występują wyłącznie przy spożyciu świeżych owoców. Nie mają miejsca po spożyciu owoców przetworzonych termicznie w postaci np. kompotów, soków bądź zapieczonych w ciastach.

Jak sobie radzić z alergią na pyłki?

Stosuj się do praktycznych porad zawartych w naszym kalendarzu! Wydrukuj go i powieś na lodówce, by pamiętać o trosce o swoje zdrowie. Poza kalendarzem pylenia sprawdzaj regularnie prognozę pogody dla alergików i pamiętaj, że w wietrzne dni Twoje dolegliwości mogą się nasilać. Spacery po deszczu dadzą za to upragnione wytchnienie.

Walka z alergią to również ograniczanie ekspozycji na alergeny. Dlatego tak ważne jest przeprowadzenie testów alergicznych. Wiedząc, że uczula nas np. leszczyna, możemy w lutym i marcu unikać spacerów w okolicach, gdzie kwitną te drzewa. Sprawdź, które pyłki drzew Cię uczulają dzięki bezpiecznym testom alergicznym z krwi!

Chcesz wiedzieć więcej o wiosennej alergii? Przeczytaj o sposobach na wiosenną alergię