Co teraz pyli? Sprawdź kalendarz pylenia 2024 i nie daj się alergii

Co teraz pyli? Sprawdź kalendarz pylenia 2024 i nie daj się alergii

Szacuje się, że już 40% Polaków jest alergikami. Jeszcze w minionym wieku ten odsetek wynosił zaledwie 1%. Choć nasza cywilizacja rozwija się tak dynamicznie jak nigdy, cykl życia natury pozostaje niezmienny. Kalendarz pyleń wygląda co roku podobnie i jest ściśle powiązany z okresem wegetacyjnym roślin w naszym kraju. Dowiedz się, co teraz pyli oraz poznaj sposoby na zapobieganie alergii o każdej porze roku.

Kalendarz pylenia — obowiązkowa wiedza każdego alergika

Do rozpowszechnienia alergii u ludzi przyczynia się rozwój cywilizacji i postępująca degradacja środowiska naturalnego. Jak tłumaczy profesor Samoliński, cząsteczki zanieczyszczonego powietrza łączą się z alergenami, stając się w ten sposób bardziej toksyczne i drażniące dla organizmu.

Wiosną, kiedy przyroda budzi się do życia, nagromadzenie alergenów w powietrzu wzrasta. Łatwo to zaobserwować nie tylko patrząc na kwitnące drzewa i zieleniejącą trawę, ale również spoglądając na reakcje alergików. Objawami alergii na pyłki są najczęściej:

  • świąd oczu,
  • przekrwienie spojówek,
  • łzawienie oczu,
  • wodnisty katar,
  • kichanie,
  • swędzenie w nosie i/lub uszach.

Warto wiedzieć, które pyłki nas uczulają. Świadomość, na które substancje organizm reaguje alergią, pozwala na wprowadzenie odpowiedniego leczenia i daje nam informacje, w jakich dniach powinniśmy unikać spacerów lub aktywności na świeżym powietrzu, a także kiedy przyjmować leki.

Pakiet badań na alergie wziewne
Pakiet badań na alergie wziewne

Pakiet badań na alergie wziewne

Wykonaj testy alergiczne z krwi na najpopularniejsze pyłki oraz naskórki zwierząt. W cenie: zestaw badań + możliwość konsultacji wyników

Kalendarz pyleń 2024

Zanim wydrukujesz sobie poniższy kalendarz pylenia, miej na uwadze, że okres wegetacyjny w Polsce zaczyna się w różnych regionach kraju o innym czasie. Polska dzieli się na 4 regiony ciepła. W regionie 1., w zachodniej części Polski, jest najcieplej. Tu drzewa i trawy zaczynają kwitnąć w pierwszej kolejności. W każdym kolejnym regionie kwitnięcie następuje kilka do kilkunastu dni później względem regionu 1. Obszar najzimniejszy (4.) jest opóźniony względem najcieplejszego o 10-14 dni.

4 regiony Polski - pylenie roślin

Styczeń

Co pyli w styczniu?
Zima to czas wytchnienia dla alergików. Pyłków kwiatowych w powietrzu jest stosunkowo mało, a jeśli się pojawiają — mają niskie stężenie. W tym czasie należy zwrócić większą uwagę na inne alergeny wziewne, w szczególności na roztocza kurzu domowego, zarodniki pleśni oraz sierść i naskórek zwierząt. W drugiej połowie stycznia zaczyna pylić leszczyna i olsza.

Sentence-neutral card icon
Pro tip dla alergika: Szczelnie zapakuj ozdoby świąteczne, które prawdopodobnie będziesz w najbliższym czasie chować. W grudniu, kiedy wyciągniesz z pudełka niezakurzone bombki i łańcuchy choinkowe, docenisz ten drobny gest troski o siebie.

Luty

Co pyli w lutym?
W lutym obserwujemy wysokie natężenie pyłków olszy. W drugiej połowie miesiąca zaczyna również mocniej pylić leszczyna, co często uznajemy za początek przedwiośnia. Może to martwić przede wszystkim mieszkańców mniejszych miejscowości: ilość pyłków leszczyny nie osiąga bardzo wysokich wartości w miastach. W dużych aglomeracjach stężenie pyłków leszczyny jest największe w okolicach ogródków działkowych oraz sadów leszczynowych.

Sentence-neutral card icon
Pro tip dla alergika: Okres jesienno-zimowy to czas, w którym natężenie smogu wzrasta. Badania pokazują, że smog może generować reakcje alergiczne. Ograniczaj zatem aktywności na dworze w dniach, kiedy stężenie pyłów w powietrzu jest wyjątkowo wysokie. A jeśli Twój budżet na to pozwala, kup oczyszczacz powietrza, by w trakcie wietrzenia domu ograniczyć gromadzenie się szkodliwych pyłów w mieszkaniu.

Marzec

Co pyli w marcu?
W marcu w powietrzu jest najwięcej pyłków olszy i leszczyny. Zaczyna także pylić topola, której pyłki szybko osiągają wysokie stężenie we wdychanym powietrzu. Kwitnienie topoli rozpoznamy po białym puchu unoszącym się w powietrzu. Choć jest on drażniący i może powodować kichanie lub pieczenie oczu, nie ma silnych właściwości uczulających. W niektórych miejscach może również zacząć pylić wierzba.

Sentence-neutral card icon
Pro tip dla alergika: Marzec rozpoczyna sezon wiosenny. W tym momencie dobrze wyrobić w sobie nawyk codziennego sprawdzania prognozy dla alergików, w której zobaczysz aktualne stężenie pyłków w Twojej okolicy.

Kwiecień

Co pyli w kwietniu?
W kwietniu rozpoczyna się pylenie najsilniej uczulających roślin: traw, brzozy, jesionu oraz dębu. Ponadto zaczyna kwitnąć szczaw i buk. Trwa również pylenie topoli i wierzby.

Pylenie brzozy i jesionu trwa krótko i kumuluje się właśnie w tym miesiącu. To właśnie pyłki brzozy są drugą najczęstszą przyczyną objawów alergicznego nieżytu nosa, zapalenia spojówek i atopowej astmy pyłkowej w Polsce. Kwiecień to szczególnie trudny czas dla mieszkańców dużych miast. Według ekspertów brzozy w pobliżu ruchliwych ulic wydzielają więcej alergenów niż te drzewa, które rosną w spokojnych okolicach.

Dowiedz się, jak zminimalizować objawy astmy alergicznej.

Sentence-neutral card icon
Pro tip dla alergika: Pamiętaj, że największe stężenie pyłków roślin ma miejsce wczesnym rankiem (godz. 5 - 8) i wieczorem (godz. 17 - 19). Staraj się być w tym czasie w zamkniętym pomieszczeniu. A pakując się na majówkę, nie zapomnij wziąć lekarstw na alergię!

Maj

Co pyli w maju?
Wraz z końcem majówki brzoza, jesion i dąb powinny przestać pylić. Alergicy mają chwilę oddechu, jednak nie trwa ona długo. Wraz z końcem miesiąca rozpoczyna się bowiem pylenie traw. W apogeum pylenia wchodzą też mikroskopijne zarodniki grzybów. Ponadto w maju pyli również szczaw, pokrzywa, buk, wierzba oraz sosna.

Sentence-neutral card icon
Pro tip dla alergika: Jeśli rozpoczynasz prace w ogrodzie lub urządzasz balkon, wybieraj takie rośliny, których pyłki są ciężkie i nieuczulające. Świetnie sprawdzi się róża, lawenda, a nawet popularna pelargonia.

Czerwiec

Co pyli w czerwcu?
Czerwiec mija pod znakiem pylenia traw. Trawy są najczęstszą przyczyną alergicznego nieżytu nosa i atopowej astmy pyłkowej w Polsce. Jak podaje Ośrodek Badania Alergenów Środowiskowych, u 25% uczulonych pierwsze objawy alergiczne pojawiają się już przy ok. 20 ziarenkach pyłku traw na 1m3 powietrza. Takie stężenie pojawia się w ostatniej dekadzie maja. Pylenie traw trwa aż do połowy lipca.

Zobacz, jak pomóc sobie przy alergii na trawy.

Poza trawami w czerwcu pyli też: szczaw, pokrzywa, bylica, sosna.

Sentence-neutral card icon
Pro tip dla alergika: Unikanie alergenu to wciąż ważny element terapii alergii. W czerwcu ograniczaj spacery po łąkach oraz terenach, gdzie aktualnie trawa jest koszona - zwłaszcza w wietrzne dni. Jeśli sam musisz skosić trawnik przed domem, zleć to komuś innemu. W grę nie wchodzi także wycieczka na wieś: siano (również poza okresem pylenia traw) oraz przebywanie w pobliżu pól uprawnych, szczególnie pól żyta, nasila objawy alergii na trawy.

Lipiec

Co pyli w lipcu?
W lipcu intensywnie zaczyna pylić bylica — najsilniej uczulający chwast w Polsce. To trzecia co do częstości przyczyna astmy i nieżytu nosa. Dane Ośrodka Badania Alergenów Środowiskowych informują, że poza miastem stężenie pyłków bylicy w powietrzu jest nawet 3-krotnie wyższe niż w aglomeracjach (ponad 200 ziaren na 1 m3 powietrza).

W lipcu pyli również szczaw i pokrzywa.

Sentence-neutral card icon
Pro tip dla alergika: Aby uniknąć podrażnienia spojówek, noś okulary przeciwsłoneczne, przebywając na zewnątrz. Planując urlop w Polsce, wybierz morze lub góry. Korzystny będzie dla Ciebie również wyjazd za granicę do miejsc o odmiennym typie roślinności. Najbardziej polecamy kraje o niskim stopniu zanieczyszczenia powietrza - tam będziesz mógł odetchnąć pełną piersią! Sprawdź, w których krajach powietrze jest najczystsze.

Sierpień

Co pyli w sierpniu?
W sierpniu dalej pyli bylica, szczaw i pokrzywa. Pyłki grzybów mikroskopowych, w szczególności z rodzaju Cladosporium i Alternaria także utrzymują się na wysokim poziomie. Pylenie traw dobiega końca.

Sentence-neutral card icon
Pro tip dla alergika: Po powrocie ze spaceru weź prysznic. Nie tylko skutecznie orzeźwi podczas upałów, ale także zmyje z Ciebie wszelkie pyłki, które osiadły na skórze i włosach. Z tego samego względu po powrocie do domu warto wrzucić ubrania do prania.

Wrzesień

Co pyli we wrześniu?
Kończy się pylenie traw, pokrzywy i bylicy (pyłki chwastów). Stężenie tych pyłków w powietrzu nie jest już odczuwalne. W tym miesiącu największym zagrożeniem dla alergików pozostają pyłki grzybów mikroskopijnych, zwłaszcza z rodzaju Cladosporium.

Sentence-neutral card icon
Pro tip dla alergika: Pamiętaj o wietrzeniu domu i pomieszczeń o ograniczonym dostępie światła: łazienek, garaży, pralni. Także drewniane domy letniskowe i altanki narażone są na powstanie pleśni. Zabezpiecz je odpowiednio przed zimą. W łazience zainstaluj wywietrznik.

Październik

Co pyli w październiku?
Jesień daje wytchnienie od pyłków roślin. Stężenie mikroskopijnych grzybów jest już na tyle małe, że nie powinno być odczuwalne. Dlatego kalendarz pyleń równie dobrze można zakończyć na wrześniu. To, co może martwić osoby wrażliwe na pyłki w późniejszych miesiącach to… rozpoczęcie sezonu grzewczego. Ciepłe powietrze powoduje, że nagromadzony latem na kaloryferach kurz unosi się i drażni drogi oddechowe.

Sentence-neutral card icon
Pro tip dla alergika: Przed rozpoczęciem sezonu grzewczego przetrzyj mokrą szmatką kaloryfery i wypierz zasłony - tam lubią rozwijać się roztocza. Znajdziesz je także w dywanach, materacach i pościeli, dlatego upewnij się, że utrzymujesz tekstylia w odpowiedniej czystości.

Listopad

Co pyli w listopadzie?
W listopadzie nie pylą żadne rośliny. Możliwymi przyczynami wystąpienia objawów alergii są: roztocza kurzu domowego, pleśń, sierść lub naskórek zwierząt lub smog.

Sentence-neutral card icon
Pro tip dla alergika: Zabezpiecz siebie i swój dom przed smogiem. Może on powodować reakcje alergiczne. Ponadto pamiętaj, że zanieczyszczenie powietrza osłabia organizm i czyni go bardziej podatnym na alergie. Jeśli w dni o wysokim stężeniu smogu czujesz się źle, noś maskę ochronną, gdy tylko wychodzisz z domu. Miej na uwadze, że maseczki chirurgiczne nie filtrują powietrza. W ograniczaniu negatywnych skutków smogu pomogą ci półmaski ochronne. Mają one więcej warstw, często posiadają także zawór. Poznasz je po oznaczeniu klasy filtracji: FFP1, FFP2 lub FFP3. Dowiedz się więcej o wpływie smogu na zdrowie.

Grudzień

Co pyli w grudniu?
W grudniu możesz w pełni oddać się przedświątecznym przygotowaniom :) Podobnie jak we wcześniejszym miesiącu, odczuwanie symptomów alergicznych nie wiąże się z pyleniem.

Sentence-neutral card icon
Pro tip dla alergika: Przetrzymywane przez cały rok ozdoby świąteczne przetrzyj niepotrzebnym ubraniem, które wyrzucisz zaraz po wyczyszczeniu akcesoriów. Możesz także użyć specjalnych, antyalergicznych ścierek, które zapobiegają rozpylaniu kurzu. Pobierz zawsze aktualny kalendarz pylenia do druku wraz z poradami dla alergików!

Które pyłki uczulają najmocniej?

Alergeny pyłków roślin o najwyższym znaczeniu klinicznym (czyli takich, które uczulają najczęściej i najmocniej) to przede wszystkim:

  • pyłki traw, np. tymotki łąkowej, kostrzewy łąkowej, kupkówki pospolitej lub wiechliny łąkowej;
  • pyłki drzew: topoli, brzozy, jesionu, leszczyny, wierzby i dębu;
  • pyłki chwastów: bylica pospolita;
  • grzyby mikroskopijne z rodzaju Cladosporium, Alternaria.

Być może zauważyłeś, że są to rośliny, które nie kwitną bardzo imponująco. To prawda: najbardziej uczulają rośliny pozbawione kolorowych pąków. Ich pyłki są bowiem lżejsze, przez co z łatwością przenoszone są przez wiatr. W konsekwencji ludzki organizm spotyka się z nimi cały czas. Pyłki kwiatów, np. róży, tulipanów czy bzu, są ciężkie i lepkie. Takie pyłki są przenoszone przez owady, dlatego człowiek ma z nimi mniej kontaktu i rzadko wykazuje objawy uczulenia.

Alergie krzyżowe z pyłkami

Niektóre alergeny mogą ciągnąć za sobą reakcje uczuleniowe na podobne lub inne grupy alergenów - mowa o alergiach krzyżowych. Dochodzi do nich, gdy białka wybranego alergenu przypominają swoją budową inne alergeny. W takiej sytuacji ludzki organizm może "pomylić" poszczególne alergeny i wywołać znaną mu reakcję obronną.  Dzieje się tak np. w przypadku uczulenia na pyłki olszy. Jak podaje Ośrodek Badania Alergenów Środowiskowych, u około 10% pacjentów z alergią na pyłki tego drzewa występuje nadwrażliwość na niektóre owoce, np. jabłka, gruszki czy brzoskwinie. Objawy zwykle występują wyłącznie przy spożyciu świeżych owoców. Nie mają miejsca po spożyciu owoców przetworzonych termicznie w postaci np. kompotów, soków bądź zapieczonych w ciastach.

Jak sobie radzić z alergią na pyłki?

Stosuj się do praktycznych porad zawartych w naszym kalendarzu! Wydrukuj go i powieś na lodówce, by pamiętać o trosce o swoje zdrowie. Poza kalendarzem pylenia sprawdzaj regularnie prognozę pogody dla alergików i pamiętaj, że w wietrzne dni Twoje dolegliwości mogą się nasilać. Spacery po deszczu dadzą za to upragnione wytchnienie.

Walka z alergią to również ograniczanie ekspozycji na alergeny. Dlatego tak ważne jest przeprowadzenie testów alergicznych. Wiedząc, że uczula nas np. leszczyna, możemy w lutym i marcu unikać spacerów w okolicach, gdzie kwitną te drzewa. Sprawdź, które pyłki drzew Cię uczulają dzięki bezpiecznym testom alergicznym z krwi!

Chcesz wiedzieć więcej o wiosennej alergii? Przeczytaj o sposobach na wiosenną alergię

Pakiet badań na alergie wziewne
Pakiet badań na alergie wziewne

Pakiet badań na alergie wziewne

Wykonaj testy alergiczne z krwi na najpopularniejsze pyłki oraz naskórki zwierząt. W cenie: zestaw badań + możliwość konsultacji wyników

Natalia Kryger
Autor
Natalia Kryger

Zwolenniczka zdrowego stylu życia oraz uprawiania sportu. Wolne chwile spędza na sali treningowej, ćwicząc akrobatykę powietrzną. Interesuje się psychologią oraz fizjologią człowieka. Autorka tekstów o tematyce medycznej, well-beingowej oraz lifestyle’owej.

Pokaż więcej

Karolina Karabin, dr n. med.
Konsultacja merytoryczna
dr n. med. Karolina Karabin

Biolog molekularny, diagnosta laboratoryjny, szkoleniowec. Jej pasją jest dietetyka i tematy związane ze zdrowiem przewodu pokarmowego. Szczególnie interesuje ją wpływ szeroko pojętego współczesnego stylu życia na procesy molekularne zachodzące w organizmie i długowieczność.

Pokaż więcej

our-process-widget-default-icon
Zdrowie zaczyna się uCiebie
  • Zaplanuj badania

    Dobierz badania w katalogu badań uPacjenta.

  • Zbadaj się u Siebie

    Kiedy Ci wygodnie, wtedy gdy tego potrzebujesz.

  • Skonsultuj wyniki online

    Porozmawiaj ze specjalistą medycznym uPacjenta.

  • Ciesz się lepszym zdrowiem

    Zastosuj porady eksperta i obserwuj poprawę samopoczucia.