Wszystko to przekłada się na nasze opiniowanie siebie i innych, a także tego, jak inni będą opiniować nas i jakie będziemy wytwarzać między sobą relacje. Dlatego warto znaleźć przestrzeń na uwzględnienie w zdrowej relacji miejsca na gorsze chwile, ponieważ nie da się całkowicie ich uniknąć. Ważniejsze jest natomiast, jak do nich podejdziemy. Sprawdźmy więc, jak tworzyć zdrowe relacje z ludźmi oraz ze sobą.
Miejsce na gorszy czas a budowanie zdrowych relacji
Warto pamiętać, że kiedy jesteśmy pod wpływem emocji (tych dobrych lub tych negatywnych), często zmienia się narracja danej sytuacji. Będąc w pozytywnym nastroju potrafimy więcej obiecać, jesteśmy milsi, bardziej ugodowi. Natomiast będąc w kiepskim nastroju często rezygnujemy ze wsparcia drugiej osoby, ponieważ nie mamy nawet sił na wsparcie samych siebie. Wtedy również potrafimy zrobić przykrość drugiej osobie, czasami poprzez brak kontaktu z naszej strony, wybuch złości lub nieumyślnie wypowiedziane niemiłe słowo. To właśnie naszych emocji w dużej mierze zależą relacje z innymi osobami... jak również i z nami samymi.
Zacznijmy więc od siebie. Wiele osób, będąc smutnym, potrafi dodatkowo pogłębiać swój stan cierpienia. Słuchamy wtedy smutnej muzyki, atakujemy siebie poprzez myślenie o własnych porażkach, wadach, nie szczędzimy sobie gorzkich słów. W ten sposób nigdy nie wypracujemy szacunku do siebie i do możliwości popełniania błędów jak i akceptacji, że życie składa się z tych dobrych i złych momentów.
Mając już na uwadze to, iż emocje często zaburzają nam racjonalną ocenę danej relacji, a także to, iż warto uwzględnić w ich tworzeniu też tę nieuniknioną strefę naszego życia związaną z przeżywaniem trudnych chwil i stanów, warto poświęcić trochę uwagi na wprowadzenie pewnych narzędzi, technik, które będą korytarzem do utrzymywania zdrowych relacji.
Jak stworzyć środowisko do budowania zdrowych relacji?
Budowanie zdrowych relacji z innymi
Aktywne słuchanie
Istnieje bardzo duża różnica pomiędzy słyszeniem a słuchaniem. Słyszeć mogę pewne dźwięki w tle (jak np. ruch na ulicy, szum wiatru), nawet dźwięk swojego rozmówcy, ale niewiele rozumieć z przekazywanych treści. A to dlatego, iż w tym czasie słucham swoich własnych potrzebnych potrzeb, myśląc o tym co robiłem w ciągu dnia i jak zaplanuję wieczór.
Zawsze powinniśmy stawiać sobie za główny cel słuchać drogą osobę, a nie tylko słyszeć. Aktywne słuchanie zawiera kilka elementów, które mogą naszego rozmówcę wesprzeć podczas słuchania poprzez pokazywanie, iż są słuchani, a do tego odpowiednio zachęcani do podtrzymywania i kontynuowania danej konwersacji:
- Skup się i utrzymuj naturalny kontakt wzrokowy - nie oceniaj i bądź cierpliwy.
Naprawdę słuchaj - nie myśl o swoich podobnych przeżyciach i o tym, co chcesz powiedzieć. - Zachęcaj do otwarcia się rozmówcy przez pokazanie, że go słuchasz (używaj parafrazy, zadawaj pytania otwarte, nie tylko zamknięte).
- Postaraj się zrozumieć emocje drugiej osoby (zrozum, że każdy z nas może zupełnie inaczej postrzegać rzeczywistość).
Trening asertywności
Asertywność jest umiejętnością, którą można nabywać, nie jest to cecha osobowości. Często potrzebują sobie uświadomić to szczególnie osoby, które w relacjach z innymi osobami są często bierne i nie biorą pod uwagę własnych potrzeb, oczekiwań od danej osoby, tylko skupiają się na spełnianiu próśb i oczekiwań drugiej strony. Asertywność to dla nas tarcza ochronna, ponieważ zabezpiecza nasze interesy, o których musimy pamiętać, jeśli chcemy budować zdrowe relacje również z samym sobą.
- Styl pasywny: inni i potrzeby innych osób
- Styl asertywny: ja i moje potrzeby + inni i potrzeby innych osób
- Styl agresywny: ja i moje potrzeby
Budowanie zdrowych relacji z samym sobą
Ćwiczenie wdzięczności
Jak budować zdrowe relacje ze samym sobą? W sytuacji przezywania negatywnych emocji zapominamy o wielu dobrych aspektach naszego życia. Dlatego warto sobie o tym przypominać. To trochę jak z oglądaniem zdjęć z wakacji, kiedy staramy się uwieczniać dobre momenty. W tym celu pomoże nam ćwiczenie wdzięczności. Polega ono na podziękowaniu za pozytywne zdarzenia, choćby najmniejsze, które wydarzyły się każdego dnia. Możemy zacząć od podziękowania za rzeczy, które są naszymi największymi wartościami, ale zapominamy w obliczu wielu zdecydowanie tych mniej istotnych.
"Dziękuje za możliwość życia, poznania świata”. „Dziękuję za mój sprawny organizm”. Możemy też podziękować za drobne gesty, chwile, które wychwyciliśmy w ciągu dnia, które pozwoliły nam nawet przez ułamek sekundy doświadczyć pozytywnej emocji „dziękuję za widok pięknie zaśnieżonych drzew w drodze do pracy”, „dziękuję za spojrzenie nieznajomej, która uśmiechnęła się do mnie, kiedy wychodziłem z metra”.
Ćwiczenie wdzięczności korzystnie wpływa na zdrowie zarówno psychiczne jak i fizyczne, co udowodniła cała masa badań. Jest to sposób na przechodzenie z przeżywania mocji negatywnych do pozytywnych, wzrasta motywacja codziennego funkcjonowania, łatwiej nam dostrzec celowość naszego życia. A wszystko łącznie będzie się przekładać na relacje jaką budujemy z samym sobą.
Konstruktywny krytycyzm
„Jestem beznadziejny”, „nic nie potrafię”, „moje życie jest bez sensu”. Czy tego typu myślenie pozwala nam wprowadzić zmiany w życiu, które pozwolą zmienić stan rzeczy, który spowodował, że poczuliśmy się beznadziejnie? Nie. Bo głównym motorem do naszego działania jest motywacja. Prawdziwym celem zauważenia nawet negatywnych rzeczy, odnoszących się do nas samych, powinna być ich zmiana.
Zmiana nieadekwatnego zachowania, myśli, wszystkiego, co nie pozwala nam osiągnąć lepszych rezultatów. Dla przykładu: czy mówiąc drugiej osobie, że pracuje za wolno, chcesz sprawić, by pracowała jeszcze wolniej? Czy karcąc swojego psa dlatego, że załatwił się w złym miejscu, chcesz, aby dalej to robił? Oczywiście, że nie. Ta sama zasada dotyczy nas samych. Kiedy pozwalamy sobie na samokrytykę, powinniśmy ją traktować jako okazję do podjęcia nowych aktywności prowadzących do pozytywnej zmiany. Dlatego powinniśmy się uczyć konstruktywnie krytykować. Pamiętajmy, aby nie mylić konstruktywnej krytyki z pobłażaniem.
Sprawdź również, na czym polega samoakceptacja.
Środowisko do budowania zdrowych relacji staraj się utrzymywać każdego dnia. Wyćwiczysz w ten sposób schematy, które będą korytarzem do utrzymywania jak najlepszej relacji z samym sobą i innymi ludźmi.
