Brak podróży w dobie izolacji a samopoczucie
Jak pokazało badanie American Express, przeprowadzone na grupie 2000 osób, tak bardzo tęsknimy za podróżami, że cierpi na tym nasze samopoczucie i kondycja psychiczna. [1] Prawie połowa (48%) ankietowanych uważa, że z powodu braku możliwości podróżowania czują się ,,niespokojni i zestresowani”. Znacznie większa część respondentów - aż 78% - stwierdziło, że ,, podróżowanie jest jedną z najważniejszych czynności, których obecnie w największym stopniu im brakuje”.
Wydaje się, że podróże nigdy nie były zaliczane do najważniejszych aspektów naszego życia. W praktyce okazuje się, że wyjazdy i poznawanie nowych miejsc dostarczają mózgowi wrażeń, które umożliwiają głęboki relaks czy poprawę zdolności poznawczych.
Jak podróżowanie wpływa na mózg?
Redukcja stresu i zmęczenia
78% uczestników badania American Express twierdzi, że chciałoby wyjechać w podróż po to, aby odreagować stres. Poznawanie nowych miejsc sprawia, że nabieramy dystansu, możemy ,,odetchnąć pełną piersią” i czujemy się szczęśliwsi. Psycholodzy tłumaczą taki efekt paradoksem Esterlina, mówiącym o tym, że dobra materialne podnoszą nasze poczucie satysfakcji tylko do pewnego momentu. [2] Paradoks ten dobrze obrazuje doświadczenie dra Thomasa Gilovicha, profesora psychologii z Cornell University. Poprosił on uczestników o samodzielną ocenę poziomu swojego szczęścia po dokonaniu jakichkolwiek ważnych zakupów materialnych i empirycznych. Na początku uczestnicy ocenili swoje zadowolenie z obu rodzajów zakupów mniej więcej tak samo. Z czasem ich zadowolenie z rzeczy materialnych spadło, a ich satysfakcja wzrosła dzięki doświadczeniom, na które wydali pieniądze. Wniosek? Lepszy efekt przyniesie inwestycja w przeżycia podróżnicze, niż kupno nowszego modelu samochodu czy wymiana garderoby.
Nowe połączenia nerwowe i stymulacja mózgu
Jak twierdzi Paul Nussbaum, podróżowanie stymuluje tworzenie nowych połączeń nerwowych. [3] Neurobiolog wskazuje, że istnieje związek między doświadczaniem nowych rzeczy a generowanie dendrytów w mózgu. Dendryty to rozgałęzienia neuronów, które ułatwiają przekazywanie informacji między różnymi obszarami mózgu. Im większa liczba dendrytów, tym lepsza pamięć i zdolność do utrzymywania uwagi.
Według Nussbauma podróż w nowe miejsce powoduje, że mózg jest zmuszony nadać sens nowym bodźcom. Właśnie to zjawisko uruchamia produkcję nowych dendrytów.
Poprawa nastroju
W badaniu z 2002 r. przeprowadzonym przez University of Surrey w Wielkiej Brytanii oceniano dobre samopoczucie w dwóch grupach osób — tych z zaplanowanymi wakacjami i bez. Stwierdzono, że ci, którzy czekali na podróż, byli znacznie bardziej zadowoleni z życia i zgłaszali mniej negatywnych i nieprzyjemnych odczuć. [4]
Już samo oczekiwanie i planowanie wakacji może sprawić, że poczujemy się szczęśliwsi. Kiedy z niecierpliwością wyczekujemy czegoś przyjemnego, w mózgu dochodzi do uwalniania dopaminy, neuroprzekaźnika, który pomaga kontrolować mózgowe ośrodki nagrody i przyjemności.
Zwiększenie kreatywności
Zespół badaczy z Columbia Business School przeanalizował kolekcje najlepszych światowych domów mody, szukając korelacji między podróżniczymi doświadczeniami dyrektorów kreatywnych a poziomem kreatywności ich domów mody. [5] Badanie wykazało, że marki, których dyrektorzy kreatywni mieszkali i pracowali w innych krajach, tworzyły bardziej kreatywne projekty (według oceny grupy dziennikarzy modowych i niezależnych nabywców mody). Na tej podstawie naukowcy wysnuli teorię, że podróżowanie zmusza do nieszablonowego myślenia i rozwijania „elastyczności poznawczej”, która jest kluczowym elementem kreatywności.
Otwartość i poprawa jakości interakcji
Adam Galinsky z Colombia Business School, psycholog i mówca Ted Talk, mówi, że podróżowanie może zmienić sposób, w jaki podchodzimy do świata. Sprawia, że stajemy się bardziej otwarci, tolerancyjni oraz potrafimy głębiej myśleć o otaczającej nas rzeczywistości. [6]
Udowadnia to badanie przeprowadzone w Niemczech na grupie studentów, z których część wyjeżdżała za granicę na 1-2 semestry, a część pozostawała w Niemczech. Każda grupa otrzymała do wypełnienia inwentarz osobowości, zarówno przed, jak i po okresie podróży. Mierzył on pięć różnych aspektów osobowości: ekstrawersję, ugodowość, otwartość na doświadczenie, sumienność i stabilność emocjonalną. Okazało się, że studenci, którzy byli za granicą, wykazywali większą otwartość, ugodowość i stabilność emocjonalną w porównaniu z grupą pozostającą w Niemczech. Podróżowanie wzmocniło u nich cechy, które odpowiadają za interakcje z innymi ludźmi i światem jako całością.
Wakacyjna podróż może być nie tylko relaksem i ucieczką od codzienności, ale także treningiem dla naszego mózgu. Wykorzystaj zatem wakacyjny czas na smakowanie nowych potraw, poznawanie odmiennych kultur i oglądanie zapierających dech w piersiach miejsc!
Źródła:
1. https://www.americanexpress.com/en-us/travel/discover/get-inspired/global-travel-trends
2. https://www.travelandleisure.com/trip-ideas/yoga-wellness/amex-survey-suggests-lack-of-travel-emotional-toll
3. https://www.lifehack.org/536478/neuroscientist-says-when-you-travel-your-brain-reacts-special-way
4. https://www.forbes.com/sites/suzannerowankelleher/2019/07/28/this-is-your-brain-on-travel/?sh=1881d3862be6
5. https://www.forbes.com/sites/suzannerowankelleher/2019/07/28/this-is-your-brain-on-travel/?sh=1881d3862be6
6. https://blog.ilp.org/what-traveling-actually-does-to-your-brain