Trądzik u dorosłych — przyczyny, leczenie, badania

Co to jest trądzik typu dorosłego i jakie są jego objawy?

Trądzik u dorosłych dotyczy głównie kobiet, choć mężczyźni nie są całkowicie wolni od ryzyka jego wystąpienia. Bolesne, nieraz ropne wypryski i zaskórniki pojawiają się głównie w okolicach brody, policzków i szyi, a nie jak u nastolatków w tzw. strefie T (czoło, nos i broda). Wiele osób narzeka zwłaszcza na trudne w wyciśnięciu, głębokie krosty. Gdy już uda się je usunąć, na skórze pojawiają się blizny, których leczenie trwa czasem nawet kilka miesięcy.

Najczęstsze objawy trądziku u dorosłych

• Łojotok;
• zwiększone rogowacenie naskórka;
• zaskórniki otwarte lub zamknięte;
• stany zapalne (ropne wypryski na twarzy), najczęściej w okolicy żuchwy, policzków i szyi.

Przyczyny trądziku u dorosłych

Podłoże trądziku u dorosłych jest nieco inne niż u nastolatków. Najczęstszą przyczyną jest nieprawidłowa pielęgnacja skóry, która zmienia się z czasem i potrzebuje odpowiednio dobranego oczyszczania i nawilżenia. U dorosłych wydzielina produkowana przez gruczoły łojowe jest gęstsza, co w połączeniu z rogowaceniem naskórka powoduje, że utyka ona w ujściach przewodów łojowych i tworzy stan zapalny.

Najczęstsze przyczyny trądziku u dorosłych:

• Zaburzenia hormonalne – szczególnie u kobiet wahania w poziomie hormonów mogą być główną przyczyną trądziku.
• Nieodpowiednia dieta – nadmiar nabiału w diecie, cukrów prostych, tłuszczów trans i żywności typu fast food, przy jednoczesnym niedoborze warzyw i owoców, może nasilać zmiany trądzikowe. Metaanaliza przeprowadzona przez Ch. R. Juhl i współpracowników wykazała jednoznaczny związek pomiędzy spożyciem nabiału a zwiększonym ryzykiem wystąpienia trądziku.
• Nieprawidłowa pielęgnacja – dorośli nie powinni stosować kosmetyków do cery trądzikowej, ponieważ te dedykowane są osobom młodym, zmagającym się z trądzikiem młodzieńczym. Preparaty do cery trądzikowej mogą wysuszać skórę i wywoływać efekt odwrotny do zamierzonego – nasilać łojotok i zwiększać ilość zmian skórnych. Warto, aby osoby dorosłe zmagające się z trądzikiem omówiły pielęgnację swojej skóry z doświadczonym kosmetologiem lub dermatologiem.
• Stres – może zaburzać gospodarkę hormonalną, pogarszać ogólny stan skóry i nasilać zmiany trądzikowe.
• Zanieczyszczenie środowiska – zanieczyszczenia zewnętrzne takie jak pyły, kurz i różne związki chemiczne obecne w powietrzu mogą zatykać pory skóry. Przez to skóra ma utrudnione oddychanie i dochodzi do nadmiernej keratynizacji (rogowacenia naskórka). To w połączeniu z łojotokiem zwiększa ryzyko wystąpienia ropnych stanów zapalnych.

Jakie badania na trądzik wykonać?

U wielu pacjentów, a zwłaszcza u kobiet, za trądzik odpowiedzialne są hormony. Ze względu na fakt, że problemy hormonalne objawiają się na najróżniejsze sposoby, czasem trudno połączyć ze sobą pozornie niezwiązane przypadłości. Jeśli poza wypryskami zauważasz u siebie problemy ze snem, nastrojem, ciągle jesteś zmęczona i przybierasz na wadze –  warto bliżej się temu przyjrzeć i wykonać badania hormonalne z krwi.

Jakie badania na trądzik warto wykonać?

Przede wszystkim badania hormonalne takie jak:

• HOMA-IR, IGF-1  - to badania w kierunku insulinooporności, zaburzenia metabolicznego, które może mieć wpływ na wystąpienie zmian skórnych.
• TSH, FT4 - zaburzenia tarczycy mogą wpływać na rozwój zmian skórnych.
• FSH i LH - zaburzenia hormonalne mogą mieć wpływ na produkcję sebum przez gruczoły łojowe i stanowić czynnik przyczyniający się do trądziku.
• Prolaktyna - nadmierny poziom prolaktyny może wpływać na równowagę hormonalną organizmu, co z kolei może mieć znaczenie w patogenezie trądziku.
• Testosteron - w trądziku hormonalnym zwiększone wydzielanie testosteronu może prowadzić do zwiększonej produkcji sebum przez gruczoły łojowe, co z kolei sprzyja powstawaniu zatkanych porów skóry i rozwojowi zmian trądzikowych.
• DHEA-SO4 - trądzik hormonalny często jest związany z nadmierną produkcją hormonów płciowych, w tym DHEAS, który może prowadzić do zwiększonej produkcji sebum przez gruczoły łojowe i powstawania zmian trądzikowych.
• SHBG - zmiany poziomu SHBG mogą mieć wpływ na poziomy wolnych hormonów płciowych, które są biologicznie aktywne i mogą wpływać na funkcje gruczołów łojowych i rozwój trądziku.
• Androstendion - Trądzik hormonalny często jest związany z dysregulacją poziomu androgenów, w tym androstendionu, który może prowadzić do zwiększonej produkcji sebum przez gruczoły łojowe i powstawania zmian trądzikowych.
• Kortyzol - hormon stresu może wpływać na poziom innych hormonów, przyczyniając się pośrednio do wystąpienia trądziku.

Wymienione wyżej badania dostępne są w Pakiecie badań hormonalnych na trądzik. Możesz je wykonać bez wychodzenia z domu w dogodnym dla Ciebie terminie! Dzięki badaniom dowiesz się, czy to hormony odpowiedzialne są za zmiany trądzikowe, co ułatwi dobranie odpowiedniego leczenia.

Leczenie trądziku u dorosłych

Pierwszym krokiem w leczeniu trądziku u dorosłych jest wizyta u dermatologa. Pamiętaj, żeby zabrać ze sobą wyniki badań hormonalnych. Jeśli nie wykonasz ich przed wizytą, lekarz i tak odeśle Cię na badania i konieczne będzie ponowne umawianie wizyty lekarskiej. Na podstawie wyników badań i ocenie stanu skóry, lekarz zaleci dalsze postępowanie.

W leczeniu trądziku niekiedy wystarczy sama zmiana diety i dobranie odpowiedniej pielęgnacji. W niektórych przypadkach konieczne może być stosowanie miejscowo specjalistycznych kremów i maści. Pomocne mogą być też zabiegi w gabinecie kosmetycznym. Do popularnych i skutecznych zabiegów zalicza się m.in. laserowe leczenie trądziku, peelingi kwasowe (np. kwasem azelainowym, salicylowym) czy oczyszczanie wodorowe.

Leki na trądzik u dorosłych

Jeśli zmiana diety i leczenie miejscowe nie pomogą, dermatolog może zlecić terapię Izotekiem. Jest to lek zawierający substancję czynną izotretynoinę, która silnie hamuje produkcję łoju. Ze względu na działanie teratogenne (uszkadzające płód) wszystkie kobiety miesiączkujące w trakcie terapii Izotekiem powinny stosować antykoncepcję hormonalną i wykonywać regularne badania krwi na wątrobę (próby wątrobowe). Samo stosowanie hormonów także może zadziałać przeciwtrądzikowo.

Zidentyfikowanie przyczyn trądziku i jego leczenie może być długotrwałym procesem. Warto jednak zadbać o swoje zdrowie, dobry wygląd i samopoczucie. W zdrowej skórze zdrowy duch!