Czym jest łupież suchy?
Łupież suchy związany jest z zaburzonym procesem keratynizacji, który w zdrowej skórze powinien trwać ok. 28-dni. W przypadku łupieżu suchego, podobnie jak łuszczycy, zostaje on skrócony do kilku dni. Nagromadzona keratyna zalega na powierzchni skóry i staje się przyczyną suchości, podrażnienia i dyskomfortu. Skóra staje się chropowata, nagromadzone łuski zaczynają odpadać. Pacjenci skarżą się na biały nalot widoczny na włosach, ubraniach.
Warto w tym miejscu wspomnieć, że suchy łupież skóry głowy - w przeciwieństwie do łupieżu tłustego - bardzo rzadko związany jest z namnażaniem drożdży Malassezia furfur. Dlatego dużym błędem jest stosowanie przeciwłupieżowych szamponów i innych preparatów, które w swoim składzie posiadają drażniący skórę ketokonazol.
Jakie są przyczyny łupieżu suchego?
Jako trycholog z wieloletnim doświadczeniem obserwuję, że u wielu pacjentów, suchość skóry głowy i łupież suchy rozwijają się w wyniku braku prawidłowej pielęgnacji - tzw. pielęgnacji okołomieszkowej. Lata stosowania agresywnych produktów - szamponów z dużą ilością detergentów, barwników, zapachów; brak nawilżających masek i odżywek dedykowanych do skóry głowy, a nie włosów oraz unikanie peelingów trychologicznych, prowadzi do zaburzeń w funkcjonowaniu skóry. Problem nasila się podczas wprowadzenia przeciwłupieżowych kosmetyków, które choć w początkowej fazie mogą przynieść poprawę, docelowo prowadzą do dysfunkcji bariery skórnej i nasilają problem.
Nierzadko przyczyną łupieżu suchego jest również farbowanie włosów przebiegające bez uprzedniego zabezpieczenia skóry głowy dedykowanymi do tego celu blokerami. Rozprowadzenie blokera na skórze głowy, chroni przed ekspozycją na związki chemiczne zawarte w farbach.
Przyczyny łupieżu suchego mogą tkwić również w niehigienicznym trybie życia. Powszechnym problemem jest niezbilansowana dieta i brak odpowiedniej podaży nienasyconych kwasów tłuszczowych. Prowadzi to do zaburzeń w funkcjonowaniu naskórka i nasilenia problemu łupieżu. Stosowanie używek - palenie papierosów, spożywanie alkoholu również nasila problem. Kolejnym elementem jest stres. Przewlekły stres przyspiesza rozwój zmian skórnych, a w przypadku ich pojawienia się, staje się częstym towarzyszem.
Łupież suchy współtowarzyszy również osobom z wybranymi jednostkami chorobowymi, m.in. niedoczynnością tarczycy, chorobami z autoimmunizacji, zaburzeniom funkcji jelit lub pojawia się jako skutek uboczny stosowanych leków - statyn, leków psychotropowych, glikokortykosterydów.
Jakie wygląda leczenie łupieżu suchego?
Leczenie łupieżu suchego powinno rozpocząć się od diagnostyki obrazowej i oceny kondycji skóry głowy. Specjalistą zajmującym się tymi zagadnieniami jest trycholog. W gabinecie trychologicznym z pomocą odpowiedniego urządzenia - trichokamery lub trichoskopu przeprowadzana jest diagnostyka, która wraz z dokładnym wywiadem i interpretacją badań laboratoryjnych, pozwala wyznaczyć indywidualny kierunek postępowania.
W wielu przypadkach, uniwersalnym zaleceniem jest zmiana pielęgnacji skóry głowy i wprowadzenie łagodnych szamponów myjących, odżywczych masek dedykowanej nie tylko włosom, ale i skórze głowy - oraz peelingów. Te ostatnie pozwalają na łagodne usunięcie zalegającej łuski i wygładzenie skóry głowy. U pacjentów, u których problem jest szczególnie nasilony wykonuje się również zabiegi trychologiczne lub przy współpracy z dermatologiem, wprowadza środki farmakologiczne.
Do zaleceń związanych z trybem życia należy: urozmaicenie diety o składniki bogate w nienasycone kwasy tłuszczone (ryby, orzechy i nasiona, oleje roślinne) oraz niezbędne do odbudowy komórkowej, aminokwasy.
Ważne jest również zadbanie o zdrowie psychiczne pacjenta i zmniejszenie stresu. Tutaj pojawiają się dwa rozwiązania: ograniczenie bodźców nasilających niepokój i/lub wprowadzenie technik relaksacyjnych. Należą do nich: spacery i kontakt z naturą, szeroko pojęte self care, medytacja i joga, relaksacja (np. relaksacja Jacobsa) oraz i regularna aktywność fizyczna.
Suchy łupież skóry głowy jest dermatozą, w przebiegu której pojawia się suchość, podrażnienie, dyskomfort oraz, w przypadku nasilenia objawów, gdy problem staje się widoczny na zewnątrz, stres i strach przed oceną społeczną. Popularnym, lecz nieprawidłowym sposobem pielęgnacji skóry z łupieżem, jest stosowanie kosmetyków opisanych jako przeciwłupieżowe. Takie produkty nie tylko drażnią skórę, ale sprawiają, że problem trwa dłużej, i w wielu przypadkach prowadzi do wypadania włosów.
Pacjenci z łupieżem suchym powinni szukać pomocy wśród profesjonalistów - trychologów, którzy przeprowadzą diagnostykę, zlecą odpowiednie kosmetyki i jeśli to konieczne, zabiegi do pielęgnacji skóry głowy oraz dobiorą indywidualne zalecenia obejmujące dietę i szeroko rozumiany tryb życia.