Dostęp do zmagazynowanej krwi i produktów krwiopochodnych jest kluczowy dla skutecznego funkcjonowania systemu opieki zdrowotnej. Dlatego hasło towarzyszące tegorocznemu Światowemu Dniu Dawcy Krwi brzmi „give blood and keep the world beating”.
Jak podkreśla Światowa Organizacja Zdrowia, to przesłanie ma zwrócić uwagę na wkład, jaki wnoszą dawcy krwi w utrzymywanie bicia serca całego świata - czyli ratowanie i poprawę zdrowia wielu ludzi. Ma także wzmocnić wezwanie do regularnego oddawania krwi przez dobrowolnych dawców, aby można było ratować coraz więcej istnień. Jak zostać honorowym dawcą krwi? Sprawdź to!
Kto może zostać krwiodawcą?
Narodowe Centrum Krwi podaje, że dawcą krwi mogą zostać osoby, które są zdrowe i mają pomiędzy 18 a 65 lat. Jeśli chcesz być dawcą krwi i mieścisz się w podanym przedziale wiekowym, zwróć uwagę na jeszcze kilka czynników. Dawca krwi powinien ważyć minimum 50 kg, a w przeciągu 6 miesięcy przed oddaniem krwi nie może mieć wykonywanego tatuażu, piercingu czy też akupunktury.
Ważne jest także, abyś minimum pół roku przed oddaniem krwi nie doświadczył żadnych operacji, zabiegów endoskopowych, leczenia krwią lub środkami krwiopochodnymi oraz badań diagnostycznych takich jak gastroskopia czy laparoskopia.
Kto nie może oddać krwi?
Portal krwiodawcy.org opisuje warunki, które uniemożliwiają oddanie krwi.
Do oddania krwi dyskwalifikują przede wszystkim:
- niektóre choroby zakaźne (m.in. wirusowe zapalenie wątroby typu B i C, HIV);
- schorzenia układu krążenia;
- schorzenia układu nerwowego;
- schorzenia układu oddechowego;
- schorzenia metaboliczne i układu endokrynnego;
- schorzenia układu krwiotwórczego, choroby krwi, zaburzenia krzepnięcia;
cukrzyca; - nowotwory złośliwe.
Krwi nie powinny oddawać również osoby, które brały narkotyki, często zmieniają partnerów seksualnych lub kiedykolwiek doświadczyły reakcji anafilaktycznej.
Niektóre sytuacje tylko czasowo uniemożliwiają oddanie krwi. Są to:
- choroby zakaźne - do czasu pełnego wyleczenia i zachowania pewnego okresu bezpieczeństwa od zakończonej terapii (np. grypa, gruźlica, toksoplazmoza, malaria, wirus Zika);
- narażenie na bliski kontakt z zakaźnie chorymi;
- przymusowe pozbawienie wolności;
- miesiączka (do trzech dni po jej ustąpieniu);
- niektóre szczepienia;
- ciąża (i okres 6 miesięcy po jej zakończeniu);
- powrót z obszaru, na którym występują choroby tropikalne;
- ostre stany uczuleniowe - do ustąpienia objawów;
- ostre choroby układu oddechowego, pokarmowego czy moczowego - do czasu wyleczenia.
Pełna lista przeciwwskazań do oddania krwi dostępna jest na stronie krwiodawcy.org.
Jak się przygotować do oddania krwi?
Narodowe Centrum Krwi zwraca uwagę, żebyś w dniu oddania krwi był wypoczęty, wyspany i nie przejawiał objawów przeziębienia. Nie należy także brać żadnych leków z wyjątkiem większości suplementów i środków antykoncepcyjnych - jednak nawet o tych preparatach powinieneś poinformować lekarza, który będzie Cię kwalifikował do oddania krwi.
W ciągu 24 godzin przed pobraniem krwi wypij około 2 litrów płynów. Minimum dzień przed nie spożywaj alkoholu i nie pal papierosów. Bezpośrednio przed przyjściem do centrum krwiodawstwa zjedz lekki posiłek i pamiętaj, żeby mieć ze sobą dowód osobisty lub inny urzędowy dokument ze zdjęciem potwierdzający Twoją tożsamość.
O czym pamiętać po oddaniu krwi?
Oddanie krwi stanowi obciążenie dla każdego organizmu, dlatego gdy już to zrobisz - zatroszcz się o swoje samopoczucie. Narodowe Centrum Krwi zaleca, aby skorzystać z dnia wolnego, który Ci przysługuje z okazji oddania krwi. Zwróć także uwagę na to, żeby spożywać regularne posiłki i dodać do diety nieco więcej węglowodanów. Pamiętaj także, by unikać przebywania w dusznych, gorących pomieszczeniach. A jeśli w ciągu 48 godzin od oddania krwi poczujesz się osłabiony lub wystąpią objawy chorobowe (np. gorączka czy ostry ból gardła), dla własnego bezpieczeństwa skontaktuj się z lekarzem.
Jak zostać krwiodawcą?
Aby zostać dawcą krwi, zgłoś się do jednego z poniższych punktów uprawnionych do pobierania krwi:
- Regionalne Centra Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa;
- Wojskowe Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa;
- Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa MSWiA;
- oddziały powyższych placówek i stacje terenowe (np. mobilne punkty pobrań).
Każdy kandydat na dawcę krwi wypełnia szczegółową ankietę oraz zostaje poddany badaniom laboratoryjnym. Adres placówki, do której masz najbliżej lub informacje o akcjach wyjazdowych znajdziesz na krwiodawcy.org. Powodzenia!
