Jak wysokie OB powinno niepokoić? Interpretacja wyników

OB (Odczyn Biernackiego) – co to za badanie

Badanie OB to jedno z podstawowych badań diagnostycznych, które określa obecność stanu zapalnego w organizmie. Mierzy ono czas opadania krwinek czerwonych w niekrzepnącej krwi w ciągu 1 godziny. W ten sposób możliwe jest ocenienie stężenia białek we krwi oraz właściwości krwinek czerwonych (erytrocytów). Kiedy opadają, łączą się ze sobą dzięki obecności białek we krwi. Im więcej białek, tym większy ciężar zlepków erytrocytów, a zatem: krótszy czas opadania krwinek na dno probówki. Świadczy to również o stopniu nasilenia stanu zapalnego.

Badanie OB zleca się najczęściej w diagnostyce stanów zapalnych, zakażeń, chorób autoimmunologicznych, w tym m.in. raka, niedokrwistości, reumatoidalnego zapalenia stawów, zapalenia tętnic czy marskości wątroby, w ich wczesnym stadium. Warto zaznaczyć, że samo badanie OB nie oznacza diagnozy tych chorób. Odczyn Biernackiego nie określa dokładnej lokalizacji stanu zapalnego ani jego przyczyny – potwierdza tylko jego obecność. Wyobraź sobie, że odczyn Biernackiego jest jak czujnik dymu: daje znać, że coś w pobliżu się pali, ale nie pokazuje, co.

OB norma

Norma OB może różnić się między laboratoriami. Jest też zależna od metody analizy próbki, a także wieku i płci pacjenta – OB wzrasta z wiekiem i jest naturalnie wyższe u kobiet.

Tishkowski i Gupta wyróżnili następujące normy OB:

Jak wysokie OB powinno niepokoić?

OB 18 – czy to dużo? A może na wynikach widzisz OB 50? Kiedy wynik badania OB powinien niepokoić? Odpowiedź zależy przede wszystkim od ogólnego stanu zdrowia pacjenta i wywiadu przeprowadzonego przez lekarza. Bezwzględnie jednak wynik powyżej 99 powinien być powodem do pilnej konsultacji lekarskiej. Faktem jest też, że im wyższa liczba, tym silniejszy stan zapalny.

Wysokie OB – co oznacza?

Podwyższone OB pojawia się przy zakażeniach i chorobach autoimmunologicznych, jak również podczas ostrego i przewlekłego stanu zapalnego w organizmie, chorobie nowotworowej, chorobie serca, nerek, układu krwionośnego, cukrzycy.

Wyniki powinien interpretować lekarz, który wie, jakie objawy Cię dotykają, oraz zna Twoją historię medyczną. Ekspert często weźmie także pod uwagę wyniki innych badań, które być może robiłeś niedawno. Na przykład podwyższone OB i płytki krwi mogą wzrastać w przebiegu stanów zapalnych np. zapalnych chorobach jelit, w RZS czy niedokrwistościach, a nawet w chorobach szpiku kostnego.

Niżej omówimy możliwe przyczyny stojące za wysokim OB.

OB przy koronawirusie

OB przy koronawirusie jest lekko podwyższone. Badanie Iwamury i in. podsumowuje, że pacjenci z COVID mają:

• obniżony poziom limfocytów (w szczególności typu T) – zwłaszcza w poważnych przypadkach;
• podwyższone OB, CRP i interleukiny 6 – niezależnie od stopnia natężenia objawów.

Dowiedz się, jakie są objawy COVID-19.

OB a zapalenie stawów

Jednym z najczęstszych powodów zlecania badania OB jest podejrzenie zapalenia kości lub stawów. OB to też jeden ze wskaźników aktywności reumatoidalnego zapalenia stawów.

OB może także służyć monitorowaniu artretyzmu. American Family Physician tłumaczy, że po wprowadzeniu leczenia wskaźnik OB spada nawet po kilku dniach.

OB a choroby nerek

Wysokie OB może świadczyć o zespole nerczycowym – stanie, w którym dochodzi do dużej utraty białka z moczem. Może za nim stać np. kłębuszkowe zapalenie nerek, ale także cukrzyca, toczeń rumieniowaty układowy, skrobiawica. Aby zgłębić diagnostykę w tym kierunku, lekarz może zalecić:

• badanie moczu,
• badanie kreatyniny,
• badanie mocznika.

OB a anemia

Anemia (inaczej niedokrwistość) to zmniejszenie stężenia hemoglobiny w organizmie, czemu może towarzyszyć zmniejszona liczba erytrocytów we krwi. Kiedy krwinek czerwonych jest ich mniej, czas opadania naturalnie jest krótszy, gdyż ich pula jest mniejsza. Dlatego też OB może wzrastać w niektórych przypadkach anemii.

OB a nowotwór

OB zaleca się również w przypadku podejrzenia nowotworu. American Family Physician zaznacza, że badanie OB jest pomocne np. w diagnozie szpiczaka, może również wzrastać przy raku piersi, prostaty, białaczki, raku jelita grubego.

Jak wysokie OB świadczy o nowotworze? Często OB przy nowotworze jest bliskie 100 lub wyższe. Jest to jednak kwestia indywidualna i zależy również od zaawansowania raka.

Rozbieżności wśród pacjentów pokazuje np. badanie wśród 139 pacjentów, które wskazuje, że OB przy czerniaku plasuje się przeciętnie na poziomie 22 mm/h (mediana), jednak wyniki pacjentów wahały się od 2 – 122 mm/h. Dowiedz się więcej o czerniaku.

OB służy także monitorowaniu postępów leczenia nowotworu. Przykładowo, jeśli OB utrzymuje się na wysokim poziomie po chemioterapii lub po pół roku leczenia, może być to wczesnym sygnałem wskazującym na wczesny nawrót choroby.

Czy OB w normie wyklucza nowotwór?
Niestety nie, szczególnie kiedy nowotwór jest we wczesnym stadium. Warto też pamiętać, że nowotworu nie stwierdza się samym badaniem OB, a nawet badaniem morfologicznym. Konieczne są dodatkowe badania laboratoryjne i obrazowe.

Jakie badania w kierunku raka z krwi mogę wykonać?
Markery nowotworowe możesz zbadać poprzez proste pobranie krwi. Chcąc ograniczyć stres związany z badaniami, wybierz usługę domowego pobrania: wykwalifikowany specjalista medyczny przyjedzie w dogodnym dla Ciebie terminie i sprawnie wykona kłucie. Wyniki odbierzesz online.

Zamów pakiet markerów rakowych dla kobiet lub Zamów pakiet markerów rakowych dla kobiet

OB w ciąży

W ciąży OB jest naturalnie podwyższone. Badanie van de Broe i Letsky określiło, że wskaźnik OB w ciąży może wahać się od 4 do aż 112 mm/h! Wzrasta najbardziej w drugiej połowie ciąży oraz u kobiet, które mierzą się z anemią.

W trakcie menstruacji OB może być także nieznacznie podwyższone. OB jest też podwyższone w okresie połogu i u niemowląt do 6. miesiąca życia.

OB a leki

Jakie badania uzupełniające wykonać, aby doprecyzować wynik OB?

Wśród możliwych zalecanych badań, które warto wykonać po zaobserwowaniu podwyższonego poziomu OB lub jeśli nie zaobserwowano żadnych cech infekcji, są:

• morfologia krwi,
• badanie moczu,
• badanie kreatyniny,
• badanie mocznika,
• badanie krwi utajonej w kale,
• próby wątrobowe (sprawdź jak wysokie ALT powinno niepokoić),

a także prześwietlenie klatki piersiowej oraz badania diagnostyki fotodynamicznej, czyli nieinwazyjnej metody wykrywania zmian patologicznych przy użyciu zjawiska fluorescencji, szczególnie przydatnej w analizie zmian nowotworowych.

Pamiętaj: samo badanie OB nie stanowi diagnozy żadnej choroby – wskazuje jedynie na istniejący w organizmie stan zapalny. Dlatego też badanie OB powinno być interpretowane z innymi badaniami, np. tymi wymienionymi wyżej. To ułatwi znalezienie przyczyny stanu zapalnego w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości oraz określenia stadium infekcji. Zamiast kreślić mroczne scenariusze, umów się na pobranie krwi w domu: ograniczysz stres związany z czekaniem w kolejce, a także uzupełnisz wiedzę o swoim zdrowiu w wygodny i bezpieczny sposób. Życzymy dużo zdrowia!