Właściwości zdrowotne kiszonek
Najzdrowsze kiszonki to te przygotowane w domu przy użyciu naturalnych produktów. Większość marynat kupowanych w sklepach jest przetwarzana w wysokiej temperaturze i pod ciśnieniem, co zabija w nich nawet te dobre bakterie. Dlatego najlepiej sprawdza się kiszenie fermentacyjne, które konserwuje żywność przy użyciu solanki i środków naturalnie występujących w pożywieniu, takich jak drożdże, pleśń czy pałeczki kwasu mlekowego.
Dlaczego warto jeść kiszonki?
1. Złagodzenie skurczy mięśni
Badania nad odruchowym hamowaniem skurczów mięśni przeprowadzone przez Kevina Millera i jego współpracowników [1] wykazały, że sok z kiszonek jest w stanie zahamować skurcze mięśni. Jednak naukowcy nie są w stanie dokładnie wyjaśnić, dlaczego tak się dzieje. Podejrzewają, że szybkie zahamowanie skurczy, jest odbiciem odruchu neurologicznego, który pochodzi z obszaru ustno-gardłowego i działa hamująco na neurony mięśnia, w którym skurcz jest odczuwalny. Dlaczego warto pić kiszonki? Wystarczy wypić 45 ml soku na każde 0,5 kg masy ciała, aby po skurczu mięśnie wróciły do stanu spoczynku o 45% szybciej niż normalnie! Polecamy szczególnie po intensywnym treningu!
2. Gładsza skóra i lepsza odporność
Jakie są zalety jedzenia kiszonek? Dlaczego warto włączyć je do swojej diety? Kiszonki są bogate w przeciwutleniacze, które doskonale zwalczają wolne rodniki. Dzięki temu chronią przed pogorszeniem wzroku, zapaleniem stawów, przyspieszeniem procesu starzenia, uszkodzeniem komórek nerwowych w mózgu, zmniejszają też ryzyko chorób serca i nowotworów. Na przykład przeciwutleniacze PAC zawarte w winogronach, żurawinie czy warzywach okry, wykazują właściwości zdrowotne podczas infekcji dróg moczowych i mają cechy przeciwzapalne. Z kolei czerwona kapusta bogata w przeciwutleniacze, dostarcza jednocześnie witamin A, C, K i wpływa pozytywnie na stres oksydacyjny, pomaga wzmocnić jędrność skóry i wspomóc układ odpornościowy. Natomiast buraki, które równie dobrze sprawdzają się w kiszonej wersji, zawierają betalainy zmniejszające ryzyko chorób przewodu pokarmowego i niwelujące stany zapalne.
3. Obniżenie poziomu cukru
Kiszonki a zdrowie - jaki mają wpływ? Włączenie kiszonek do diety może sprzyjać także osobom z wysokim poziomem cukru we krwi. Badanie Erika Ostmana nad wpływem suplementacji octu na obniżenie poziomu glukozy i insuliny wykazuje, że spożycie octu w trakcie posiłku składającego się z pieczywa pszennego, zmniejsza odpowiedź glukozy i insuliny we krwi oraz zwiększa uczucie sytości. Z kolei badanie Carola Johnstona [2] nad stężeniem glukozy we krwi osób zdrowych z ryzykiem cukrzycy typu 2 wykazało, że codzienne spożywanie octu natychmiastowo i długotrwale zmniejsza poziom glukozy na czczo. To na pewno pocieszająca informacja dla osób borykających się z podwyższonym poziomem cukru – warto regularnie spożywać warzywa kiszone w marynacie z octu!
4. Źródło probiotyków i prebiotyków
Probiotyki to żywe mikroorganizmy, które można znaleźć między innymi w sfermentowanych produktach spożywczych. Są one określane mianem dobrych bakterii. Pomagają trawić żywność, niszczyć komórki chorobowe i przyswajać witaminy. Brytyjskie Stowarzyszenie Dietetyczne twierdzi, że około 80% komórek odpornościowych znajduje się w jelitach, a sfermentowana żywność stymuluje bakterie wspomagające odporność. Ponadto fermentacja rozkłada złożone węglowodany, białka i tłuszcze sprawiając, że pożywienie jest łatwiejsze do strawienia dla żołądka. Probiotyki hamują rozwój szkodliwych bakterii w jelitach, zmniejszają objawy i pomagają w leczeniu zapalenia jelita grubego, choroby Leśniowskiego-Crohna i wrzodziejącego zapalenia okrężnicy. Wzmacniają także komórki wytwarzające limfocyty, które odpowiedzialne są za ochronę organizmu. [3]
5. Naturalne źródło witamin i minerałów
Produkty kiszone, jak kapusta czy ogórki, to bogate źródło witamin z grupy B, oraz E, K, C i prowitaminy A. Środowisko kwasowe i poddanie procesowi fermentacji działa stabilizująco nawet na najwrażliwsze z witamin - jak witamina C. Dzięki temu witaminy nie ulegają rozpadowi. Co więcej, kwaśne otoczenie poprawia przyswajalność, dzięki czemu wszystkie składniki odżywcze mogą być w pełni wykorzystane przez organizm.
Właśnie ze względu na proces fermentacji mlekowej, kiszonki to naturalne źróło witamin B2 (ryboflawina) i PP. Produkty kiszone posiadają ich znacznie więcej niż świeże warzywa. [4]
6. Zdrowy składnik diet odchudzających
Kiszonki, ze względu na niewielką ilość kalorii, to popularny i zdrowy składnik diet odchudzających. W trakcie procesu kiszenia zmniejsza się wyjściowa zawartość cukru, a więc również wartość kaloryczna. Produkty kiszone zawierają również dużo błonnika, który - zwłaszcza podczas diety odchudzającej - zapewnia odpowiednie uczucie sytości. [5]
7. Obniżenie poziomu cholesterolu
Spożywanie produktów poddanych procesowi fermentacji mlekowej znacznie obniża poziom złego cholesterolu LDL. Niektóre z obecnych podczas procesu bakterii mikrobiotycznych przetwarzają go w sterole. Co więcej, wysoka zawartość błonnika również pozytywnie wpływa na wysoki poziom cholesterolu w organizmie. [6]
8. Działanie przeciwnowotworowe
Kiszonki zawdzięczają swoje działanie przeciwnowotworowe izotiocyjanianom, które również powstają podczas procesu fermentacji kwasu mlekowego. Zmniejszają one ryzyko wystąpienia chorób nowotworowych, szczególnie układu pokarmowego. Ich skuteczność dodatkowo wzrasta dzięki obecności przeciwutleniaczy - których produktom kiszonym również nie brakuje. [7]
Czy kiszonki są zdrowe? Zdecydowanie tak! Jedyne, na co warto uważać, to zawarta w nich sól. Duży słoik kiszonych warzyw może zwierać nawet 2/3 dziennego zapotrzebowania, natomiast zbyt duża ilość soli w diecie, może wypłukiwać wapń z kości i podnosić ciśnienie krwi, zwiększając ryzyko zawału, udaru, cukrzycy czy chorób nerek. Jeśli chcesz skorzystać ze zdrowotnych właściwości kiszonek, ale pragniesz spróbować czegoś innego niż pikle lub kiszona kapusta, świat marynat jest znacznie szerszy, niż mogłoby się wydawać! Spróbuj kiszonej rzodkiewki, marchewki, cebuli czy papryki. Równie dobrze można kisić cebulę, buraki, kalafior, fasolkę szparagową albo imbir. Własne kiszonki to żywność idealna zarówno na jesień i zimę, jak i cały rok!
Źródła:
- https://journals.lww.com/acsm-msse/Fulltext/2010/05000/Reflex_Inhibition_of_Electrically_Induced_Muscle.15.aspx
- https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S1756464613001874
- https://www.e-zikoapteka.pl/artykuly/kiszonki-zbuduj-swoja-odpornosc-od-podstaw.html
- https://akademiasmaku.pl/artykul/dlaczego-warto-jesc-kiszonki,18
- https://akademiasmaku.pl/artykul/dlaczego-warto-jesc-kiszonki,18
- https://nie-cholesterolowi.pl/co-obniza-cholesterol/
- https://wco.pl/wp-content/uploads/2016/08/7-dieta-poradnik-fundacja-tam-i-z-powrotem.pdf