Czym nie popijać leków i dlaczego? 6 „zakazanych” napojów

6 napojów, którymi nie powinno się popijać leków

1. Mleko

Muhammad Arifur Rahman z Uniwersytetu Daffodil w Bangladeszu tłumaczy, że leki zachowują swoją skuteczność, jeśli są odpowiednio wchłaniane przez organizm - przez przewód pokarmowy dostają się do krwiobiegu, a następnie do obszaru w ciele, który wymaga działania danej substancji. Czynnikami, które wpływają na to, jak organizm wchłania leki, są: kwasowość żołądka, obecność składników odżywczych (takich jak tłuszcze) czy pierwiastków – na przykład wapnia.

MedBroadcast dodaje, że produkty mleczne zobojętniają sok żołądkowy, wobec czego lek nie jest odpowiednio wchłaniany i wykazuje mniejszą skuteczność. Popijanie leków mlekiem szczególnie niekorzystnie wpływa na właściwości środków na osteoporozę oraz antybiotyków zawierających tetracyklinę, cyprofloksacynę i norfloksacynę. Dlatego nie należy stosować mleka do popijania leków i nie spożywać go na kilka godzin przed lub po zażyciu lekarstwa.

2. Napoje gazowane

Czym nie popijać leków? Dr Rajni Pathak - koordynatorka prewencyjnej kontroli stanu zdrowia w Fortis Hospital Mohali – wyjaśnia, że napoje gazowane są w stanie zmniejszyć działanie przeciwbakteryjne większości leków. Co więcej, u niektórych osób mogą prowadzić do alergii lub wywoływać inne skutki uboczne. Tego typu napoje ograniczają również wchłanianie żelaza. Dr Katrina Bramstedt z Uniwersytetu Medycznego Bond w Australii tłumaczy, że przyjmowanie niektórych lekarstw wraz z napojami gazowanymi powoduje rozpadanie się leków w ustach, przez co są znacznie trudniejsze do połknięcia. Ważne jest także, że napoje gazowane takie jak Coca-Cola zwiększają kwasowość żołądka, co nie sprzyja skuteczności niektórych leków. Wynika to przede wszystkim z tego, że Coca-Cola zawiera kwas węglowy – połączenie tego kwasu z lekami może nawet uszkodzić przewód pokarmowy.

3. Soki owocowe

Agencja Żywności i Leków (FDA) przyznaje, że owoce stanowią część zdrowej i zbilansowanej diety, jednak absolutnie nie powinno się ich łączyć z przyjmowaniem niektórych leków. Na przykład sok grejpfrutowy w zależności od rodzaju leków może opóźniać, zmniejszać albo zwiększać wchłanianie lekarstw. Z jednej strony spożycie grejpfruta zakłóca działanie transporterów w jelicie, które pomagają wchłaniać leki, przez co mniejsza dawka preparatu dociera do krwiobiegu. Z drugiej strony owoc ten wpływa na enzymy rozkładające leki w układzie pokarmowym, co skutkuje wchłonięciem zbyt dużej dawki.

Organizacja Consumer Reports zwraca uwagę, że również sok jabłkowy i pomarańczowy hamują wchłanianie leków, w tym środków antyalergicznych, niektórych antybiotyków, beta-blokerów, czy też farmaceutyków stosowanych w chemioterapii. Sok żurawinowy nasila działanie środka rozrzedzającego krew (warfaryny), prowadząc do niebezpiecznych krwawień. Dr Rajni Pathak podkreśla, że należy unikać soku winogronowego podczas przyjmowania leków, bo obecne w nim furanokumaryny hamują wchłanianie substancji leczniczych i mogą prowadzić do niepożądanych skutków.

Jeśli lubisz pić soki owocowe, warto zadbać o przynajmniej czterogodzinną przerwę zarówno przed przyjęciem leku, jak i po jego zażyciu.

4. Herbata

Czy popijanie leków herbatą to dobry pomysł? Herbata zawiera kwas garbnikowy, który zmniejsza wchłanianie żelaza, szczególnie jest więc odradzana osobom biorącym lekarstwa na anemię. Poza tym dr Anne Helmenstine z Uniwersytetu Tennessee zauważa, że w herbacie znajduje się kofeina, która oddziałuje z lekami, zwiększając ciśnienie krwi i przyspieszając tętno. Herbata może też zmieniać skuteczność leków na receptę, takich jak adenozyna, klozapina, czy niektóre leki przyjmowane w terapii nowotworów.

Farmaceutyków nie należy popijać zieloną herbatą, która spowalnia krzepnięcie krwi i może prowadzić do negatywnych konsekwencji, zwłaszcza gdy przyjmujesz leki takie jak warfaryna, ibuprofen lub aspiryna. Warto mieć też na uwadze, że zielona herbata obciąża wątrobę podczas przyjmowania paracetamolu czy fenytoiny.

5. Kawa

Kawa przede wszystkim zawiera kofeinę, która wpływa na działanie większości lekarstw. Magazyn eMedicineHealth przygotował zestawienie skutków ubocznych, które może spowodować łączenie leków z kawą. Na przykład przyjmując efedrynę, która działa pobudzająco, i jednocześnie pijąc kawę, możesz narazić się na problemy z sercem i uczucie przestymulowania. Warto mieć się na baczności także przyjmując adenozynę, która często jest stosowana w badaniach serca – w tym przypadku należy odstawić kofeinę przynajmniej 24 godziny przed badaniem.

Również przyjmowanie antybiotyków wraz z kawą może prowadzić do działań niepożądanych, takich jak bóle głowy, drżenie dłoni i przyspieszenie akcji serca. Takie same skutki wywołuje przyjmowanie tabletek antykoncepcyjnych w towarzystwie kawy. Nie zaleca się także picia tego napoju podczas przyjmowania leków na depresję – zawarte w nim taniny zmniejszają wchłanianie leków przez organizm, dlatego dwie godziny przed i po przyjęciu tych leków staraj się unikać picia kawy. Bądź ostrożny z kofeiną także przy przyjmowaniu leków na astmę, przeciwcukrzycowych czy przeciwzakrzepowych.

6. Alkohol

Amerykański Instytut Nadużywania Alkoholu i Alkoholizmu przypomina, jak niebezpieczne jest mieszanie alkoholu z niektórymi lekami. Może to prowadzić do nudności, wymiotów, omdlenia czy utraty koordynacji, ale także do znacznie poważniejszych konsekwencji takich jak krwawienie wewnętrzne, problemy z sercem, uszkodzenie wątroby i trudności w oddychaniu. Co więcej, alkohol jest w stanie zmniejszyć skuteczność leku lub sprawić, że stanie się on toksyczny dla organizmu. Alkohol przyjmowany nawet w niewielkich ilościach może też nasilać skutki uboczne leków.