Pakiet badań przy depresji

Depresja jest złożonym schorzeniem klinicznym, którego diagnostyka i leczenie należą do kompetencji lekarza psychiatry i psychoterapeuty. Coraz więcej dowodów naukowych wskazuje jednak, że na rozwój i przebieg zaburzeń nastroju mogą wpływać liczne czynniki somatyczne, takie jak zaburzenia hormonalne, metaboliczne czy niedobory kluczowych substancji odżywczych.

Pakiet badań przy depresji nie służy do diagnozowania depresji. Jest to specjalistyczny zestaw badań pomocniczych, który pozwala zidentyfikować lub wykluczyć fizyczne przyczyny objawów depresyjnych, takich jak obniżenie nastroju, anhedonia czy chroniczne zmęczenie. Wyrównanie zdiagnozowanych zaburzeń jest kluczowym elementem wspierającym standardowe leczenie i poprawę ogólnego stanu zdrowia.

Zestaw badań umożliwia szczegółową analizę:

• Osi hormonalnych (tarczyca, stres, gonady). Obejmuje ocenę TSH (ponieważ depresja a tarczyca to częste powiązanie – niedoczynność może imitować objawy depresji), kortyzolu (którego dysregulacja jest jednym z biologicznych markerów depresji i stresu) oraz testosteronu (którego niski poziom może wiązać się z obniżeniem libido, nastroju i motywacji).
• Stanu metabolicznego. Wskaźnik insulinooporności HOMA-IR oraz lipidogram pozwalają na ocenę gospodarki węglowodanowej i tłuszczowej. Insulinooporność i związane z nią wahania stężenia glukozy mogą prowadzić do przewlekłego stanu zapalnego i zaburzeń nastroju.
• Niedoborów kluczowych dla funkcji mózgu. Pakiet ocenia stężenie witaminy B12, kwasu foliowego, witaminy D, magnezu i cynku. Niedobór tych mikroelementów i witamin może zaburzać produkcję neuroprzekaźników (m.in. serotoniny i dopaminy) i być bezpośrednią przyczyną lub czynnikiem nasilającym objawy depresyjne.
• Ogólnego stanu zdrowia. Morfologia krwi, ferrytyna (białko magazynujące zapasy żelaza) i żelazo pozwalają na diagnostykę niedokrwistości (anemii) z niedoboru żelaza, która jest jedną z najczęstszych somatycznych przyczyn zmęczenia i apatii. Warto w ramach badań oznaczyć CRP - białko ostrej fazy, które w połączeniu z morfologią i ferrytyną stanowi podstawę oceny gospodarki żelazowej.

Wykonanie pakietu badań jest wskazane jako element kompleksowej diagnostyki u osób doświadczających objawów depresyjnych, zawsze w porozumieniu z lekarzem psychiatrą.

Badania warto wykonać:

• Przy występowaniu objawów depresyjnych, takich jak przewlekłe obniżenie nastroju, utrata zainteresowań i zdolności do odczuwania przyjemności (anhedonia), chroniczne zmęczenie i brak energii.
• W przypadku problemów z koncentracją, pamięcią i podejmowaniem decyzji (tzw. mgła mózgowa).
• Przy współistniejących zaburzeniach snu i apetytu, które towarzyszą obniżonemu nastrojowi.
• Gdy objawy psychiczne nie reagują w pełni na standardowe leczenie, w celu wykluczenia nakładających się problemów somatycznych, które mogą utrudniać terapię.
• Jako element kompleksowej diagnostyki, zaleconej przez lekarza psychiatrę lub lekarza rodzinnego.

Pakiet jest przeznaczony dla osób, które w procesie leczenia zaburzeń nastroju chcą zadbać o swój stan fizyczny.

Polecamy go szczególnie:

• Osobom doświadczającym objawów depresyjnych, które w porozumieniu z lekarzem chcą ocenić swój ogólny stan zdrowia.
• Pacjentom w trakcie terapii psychiatrycznej lub psychologicznej, jako cenne narzędzie uzupełniające, pozwalające na optymalizację leczenia poprzez wyrównanie ewentualnych niedoborów i zaburzeń metabolicznych.
• Osobom z chorobami przewlekłymi (np. autoimmunologicznymi, metabolicznymi), u których ryzyko rozwoju objawów depresyjnych jest wyższe.
• Kobietom w okresach zmian hormonalnych (okres okołoporodowy, okołomenopauzalny), które są szczególnie narażone na zaburzenia nastroju.

Regularne badania kontrolne są istotnym elementem dbania o zdrowie, także psychiczne.

• Wykonanie pakietu jest zalecane jako kompleksowa, wyjściowa ocena stanu zdrowia, która może dostarczyć lekarzowi prowadzącemu cennych informacji na temat potencjalnych somatycznych przyczyn objawów.
• W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości (np. niedoczynności tarczycy, niedoborów witamin) i wdrożenia leczenia, lekarz może zalecić kontrolę poszczególnych parametrów po kilku miesiącach w celu oceny skuteczności terapii i jej wpływu na samopoczucie.

Prawidłowe przygotowanie jest warunkiem uzyskania wiarygodnych wyników.

• Badanie należy wykonać w godzinach porannych, między 7:00 a 9:00, ze względu na dobowy rytm wydzielania kortyzolu, TSH i testosteronu.
• Zaleca się przeprowadzenie badania na czczo (po około 8-12 godzinach od ostatniego posiłku). Jest to warunek bezwzględny dla prawidłowej oceny wskaźnika HOMA-IR i lipidogramu. W tym czasie nie wolno jeść, pić niczego poza niegazowaną wodą, palić papierosów ani żuć gumy.
• Poranek przed badaniem musi być spokojny i bezstresowy. Należy unikać pośpiechu i porannej aktywności fizycznej.
• Rano przed badaniem wypij szklankę niegazowanej wody.
• Należy czasowo odstawić suplementację preparatami zawierającymi badane witaminy i minerały na minimum 5-7 dni przed badaniem, o ile lekarz nie zaleci inaczej.

Na wyniki badań może wpłynąć szereg czynników, które są brane pod uwagę podczas ich interpretacji.

• Czynniki fizjologiczne:
• • •
    Pora dnia, jakość snu, ostry stres, dieta.
• Czynniki patologiczne:
• • •
    Choroby tarczycy, nadnerczy, choroby autoimmunologiczne, stany zapalne.
• Czynniki farmakologiczne:
• • •
    Leki psychotropowe (antydepresanty, neuroleptyki), glikokortykosteroidy, leki hormonalne, suplementy diety.

Wyniki pakietu mogą wskazać na fizyczne zaburzenia, które naśladują lub nasilają objawy depresji.

• Nieprawidłowe stężenie kortyzolu może być powiązane z biochemią depresji i zaburzeniami snu. Podwyższone TSH, które może najczęściej wskazywać na niedoczynność tarczycy, może być bezpośrednią przyczyną objawów imitujących depresję. Obniżony testosteron u mężczyzn często wiąże się z apatią i spadkiem motywacji.
• Zaburzenia w stężeniu glukozy we krwi, zwłaszcza w postaci insulinooporności i wahań glikemii, mogą wywoływać przewlekły stan zapalny i dysfunkcję neuroprzekaźników w mózgu, co sprzyja objawom depresyjnym. Dodatkowo niestabilny poziom cukru wpływa na energię i nastrój, powodując zmęczenie, drażliwość i spadek motywacji, które mogą imitować depresję.
• Niskie stężenia kluczowych dla mózgu substancji (B12, kwas foliowy, witamina D, cynk, magnez) również mogą zaburzać produkcję neuroprzekaźników (takich jak serotonina i dopamina), prowadząc do obniżenia nastroju i braku energii.
• Niedokrwistość (morfologia, ferrytyna, żelazo) prowadzi do zmniejszonej zdolności transportu tlenu, w tym do mózgu, i jest czynnikiem sprzyjającym przewlekłemu zmęczeniu i apatii.

Twój wynik to nie tylko cyfry w tabeli. To sygnały, które mówią o kondycji Twojego organizmu.

Aby nie zostawiać Cię z samymi liczbami, w uPacjenta przygotowaliśmy dla Ciebie lekarską interpretację wyników badań – spersonalizowany raport, który tłumaczy, co oznaczają poszczególne parametry i jakie mogą być ich konsekwencje dla Twojego zdrowia.

Jak to działa?

• Wyniki badań trafiają bezpośrednio do Twojego panelu uPacjenta.
• Wypełniasz krótką ankietę zdrowotną online – kilka pytań o choroby, przyjmowane leki, objawy, czynniki ryzyka i inne dane potrzebne do interpretacji wyników.

Kwestionariusz jest dynamiczny, co oznacza, że każde kolejne pytanie jest dobierane na podstawie Twoich wcześniejszych odpowiedzi. Dzięki temu dokładnie odzwierciedla Twój unikalny profil zdrowotny.

• Po ukończeniu ankiety otrzymujesz raport zdrowia AI – zrozumiałe i przejrzyste podsumowanie wyników z wyjaśnieniami odchyleń oraz praktycznymi, medycznie uzasadnionymi sugestiami badań uzupełniających, które pomogą Ci w kolejnych krokach.

Nad opisami wyników pracują lekarze, a Ty dodatkowo masz możliwość zadawania pytań uzupełniających, dotyczących swojego raportu.