Pakiet badań na bezsenność

Bezsenność to nie tylko problem z zasypianiem, ale również częste wybudzanie się w nocy i niska jakość snu, co prowadzi do chronicznego zmęczenia i pogorszenia funkcjonowania w ciągu dnia. Choć jej przyczyny często leżą w sferze psychologicznej i stylu życia, uporczywe zaburzenia snu mogą mieć głębsze, biochemiczne podłoże.

Pakiet badań na bezsenność to specjalistyczny zestaw badań laboratoryjnych, zaprojektowany w celu wielokierunkowej identyfikacji potencjalnych, somatycznych przyczyn problemów ze snem. Umożliwia ocenę kluczowych układów, których dysregulacja najczęściej prowadzi do bezsenności.

Pakiet obejmuje ocenę:

• Osi stresu i rytmu dobowego, czyli badanie stężenia kortyzolu. Prawidłowy sen wymaga niskiego stężenia tego hormonu w godzinach wieczornych i nocnych. Przewlekły stres prowadzi do rozregulowania jego rytmu dobowego – podwyższony poziom kortyzolu uniemożliwia wyciszenie i powoduje wybudzanie się w nocy.
• Pełnej funkcji tarczycy za pomocą oznaczeń TSH, FT3 i FT4. Zarówno nadczynność tarczycy (powodująca stan nadmiernego pobudzenia), jak i jej niedoczynność (mogąca pogarszać architekturę snu i sprzyjać bezdechowi sennemu) mogą być przyczynami bezsenności.
• Gospodarki węglowodanowej, a więc wskaźnik insulinooporności HOMA-IR (obliczany na podstawie stężenia glukozy i insuliny) oraz lipidogram. Insulinooporność prowadzi do wahań stężenia glukozy we krwi. Nocne spadki cukru (hipoglikemia) mogą powodować wyrzut adrenaliny i kortyzolu, prowadząc do nagłego wybudzenia.
• Kluczowych niedoborów. Badanie obejmuje ocenę stężenia ferrytyny i żelaza (ich niedobór jest silnie powiązany z zespołem niespokojnych nóg), magnezu (kluczowego dla relaksacji układu nerwowego), witaminy D (której niedobór może korelować z niską jakością snu) oraz witaminy B12 i kwasu foliowego (niezbędnych dla prawidłowej funkcji neurologicznej).
• Ogólnego stanu zdrowia. Panel uzupełniają badania oceniające funkcję wątroby i nerek oraz markery ogólnego stanu zdrowia i stanu zapalnego (morfologia, CRP).

Wykonanie badań jest wskazane, gdy problemy ze snem stają się przewlekłe i znacząco wpływają na codzienne funkcjonowanie. Między innymi:

• W przypadku trudności z zasypianiem i gonitwy myśli uniemożliwiającej wyciszenie.
• Przy częstym wybudzaniu się w nocy, zwłaszcza o stałych porach, z trudnością z ponownym zaśnięciem.
• Gdy sen jest płytki i nieregenerujący, a po przebudzeniu występuje uczucie zmęczenia.
• W przypadku występowania dodatkowych objawów, takich jak niepokój, kołatanie serca w nocy, nocne poty, zespół niespokojnych nóg.
• Jeśli problemy ze snem współistnieją z innymi dolegliwościami, czyli przewlekłym zmęczeniem, problemami z wagą, wahaniami nastroju, zaburzeniami koncentracji.

Pakiet jest przeznaczony dla osób, które chcą dogłębnie zbadać fizjologiczne przyczyny swoich problemów ze snem. Polecamy go szczególnie:

• Osobom cierpiącym na przewlekłą bezsenność, w celu identyfikacji jej potencjalnych przyczyn somatycznych.
• Osobom prowadzącym stresujący tryb życia, u których podejrzewa się rozregulowanie rytmu dobowego kortyzolu.
• Pacjentom z zaburzeniami nastroju (lęk, depresja), u których zaburzenia snu są jednym z wiodących objawów.
• Kobietom w okresie okołomenopauzalnym, u których zmiany hormonalne często prowadzą do bezsenności.
• Osobom z podejrzeniem lub zdiagnozowaną:
• • •
    insulinoopornością,
  • •
    cukrzycą
  • •
    chorobami tarczycy.

Częstotliwość badań zależy od celu ich wykonania.

• Diagnostycznie badania wykonuje się zazwyczaj jednorazowo, w celu znalezienia przyczyny zaburzeń snu.
• W przypadku zdiagnozowania nieprawidłowości i wdrożenia leczenia, lekarz może zalecić ponowne oznaczenie kluczowych parametrów (np. HOMA-IR, TSH, kortyzol, ferrytyna) po upływie 3-6 miesięcy, aby ocenić skuteczność terapii.

Prawidłowe przygotowanie jest warunkiem uzyskania wiarygodnych wyników. Prosimy o ścisłe przestrzeganie poniższych zaleceń.

• Badanie należy wykonać w godzinach porannych, między 7:00 a 9:00, ze względu na dobowy rytm wydzielania kortyzolu i TSH.
• Poranek przed badaniem musi być spokojny i bezstresowy. Należy unikać pośpiechu i porannej aktywności fizycznej.
• Zaleca się pobranie krwi na czczo, po około 8-12 godzinach od ostatniego posiłku. Jest to warunek bezwzględny dla prawidłowej oceny wskaźnika HOMA-IR i lipidogramu. W tym czasie nie wolno jeść, pić niczego poza niegazowaną wodą, palić papierosów ani żuć gumy.
• Rano przed badaniem wypij szklankę niegazowanej wody.
• Należy czasowo odstawić suplementację preparatami zawierającymi badane witaminy i minerały na minimum 5-7 dni przed badaniem, o ile lekarz nie zaleci inaczej.

Na wyniki badań może wpłynąć szereg czynników, które są brane pod uwagę podczas ich interpretacji.

• Czynniki fizjologiczne:
• • •
    pora dnia,
  • •
    jakość snu poprzedniej nocy,
  • •
    ostry stres,
  • •
    wysiłek fizyczny,
  • •
    dieta.
• Czynniki patologiczne:
• • •
    Choroby tarczycy,
  • •
    choroby nadnerczy (np. zespół Cushinga),
  • •
    zaburzenia metaboliczne,
  • •
    stany zapalne,
  • •
    depresja,
  • •
    zaburzenia lękowe.
• Czynniki farmakologiczne.:
• • •
    glikokortykosteroidy,
  • •
    leki hormonalne,
  • •
    leki psychotropowe (w tym antydepresanty i leki nasenne),
  • •
    beta-blokery,
  • •
    suplementy (zwłaszcza biotyna).

Wyniki pakietu mogą wskazać na konkretne, możliwe do skorygowania przyczyny zaburzeń snu.

• Podwyższone poranne stężenie kortyzolu może świadczyć o nadmiernej aktywacji osi stresu, co utrudnia wyciszenie i regenerację w nocy. Taki stan wymaga dalszej obserwacji i konsultacji lekarskiej.
• Nieprawidłowe wyniki TSH, FT3, FT4 mogą wskazywać na nadczynność tarczycy (powodującą stan pobudzenia, lęk, kołatanie serce) lub jej niedoczynność (pogarszającą jakość snu, prowadząc do senności w ciągu dnia).
• Wysoki wskaźnik HOMA-IR wskazuje na zaburzenia gospodarki cukrowej, które mogą prowadzić do nocnych wybudzeń spowodowanych wahaniami stężenia glukozy.
• Niska ferrytyna jest silnie powiązana z zespołem niespokojnych nóg. Niedobory magnezu, witaminy B12, kwasu foliowego i witaminy D mogą zaburzać produkcję neuroprzekaźników (m.in. melatoniny i serotoniny), kluczowych dla zdrowego snu.
• Podwyższony poziom CRP oraz nieprawidłowe wyniki morfologii krwi mogą świadczyć o toczącym się stanie zapalnym lub infekcji w organizmie, co często wiąże się z pogorszeniem samopoczucia i jakości snu. Z kolei ocena elektrolitów (sodu i potasu), kreatyniny i mocznika pozwala na wykluczenie zaburzeń pracy nerek. Próby wątrobowe oraz lipidogram oceniają ogólny stan metaboliczny i funkcjonowanie kluczowych narządów.

Twój wynik to nie tylko cyfry w tabeli. To sygnały, które mówią o kondycji Twojego organizmu. Aby nie zostawiać Cię z samymi liczbami, w uPacjenta przygotowaliśmy dla Ciebie lekarską interpretację wyników badań – spersonalizowany raport, który tłumaczy, co oznaczają poszczególne parametry i jakie mogą być ich konsekwencje dla Twojego zdrowia.

Jak to działa?

• Wyniki badań trafiają bezpośrednio do Twojego panelu uPacjenta.
• Wypełniasz krótką ankietę zdrowotną online – kilka pytań o choroby, przyjmowane leki, objawy, czynniki ryzyka i inne dane potrzebne do interpretacji wyników.
• Kwestionariusz jest dynamiczny, co oznacza, że każde kolejne pytanie jest dobierane na podstawie Twoich wcześniejszych odpowiedzi. Dzięki temu dokładnie odzwierciedla Twój unikalny profil zdrowotny.
• Po ukończeniu ankiety otrzymujesz raport zdrowia AI – zrozumiałe i przejrzyste podsumowanie wyników z wyjaśnieniami odchyleń oraz praktycznymi, medycznie uzasadnionymi sugestiami badań uzupełniających, które pomogą Ci w kolejnych krokach.
• Nad opisami wyników pracują lekarze, a Ty dodatkowo masz możliwość zadawania pytań uzupełniających, dotyczących swojego raportu.
• Już nie musisz samodzielnie analizować skomplikowanych wskaźników.