Podwyższony wynik leukocytów we krwi może budzić niepokój. W końcu leukocyty to komórki układu odpornościowego – wysoki poziom sugeruje, że organizm z czymś walczy. Jaki poziom leukocytów jest niepokojący? Co może powodować odchylenia od normy? Sprawdź!
Podwyższone leukocyty, czyli leukocytoza
Leukocyty to zbiorcza nazwa na wszystkie typy białych krwinek. Ponieważ typów leukocytów jest 5, leukocytoza może wynikać z podwyższonego poziomu wybranego typu komórek białych. Wyróżnia się zatem:
- neutrofilię, czyli podwyższone neutrofile (które stanowią pierwszą linię obrony organizmu) – to najczęstsza forma leukocytozy;
- limfocytozę, czyli podwyższone limfocyty (które wkraczają do akcji zaraz po neutrofilach);
monocytozę, czyli liczbę monocytów ponad normę (ich rolą jest walka z wirusami oraz oczyszczanie organizmu z obumarłych komórek); - eozynofilię, wskazującą na podwyższone eozynofile (przeznaczone do walki z pasożytami oraz alergiami);
- bazofilię, czyli podwyższone bazofile (regulujące reakcję alergiczną i zapalną oraz biorące udział w procesie krzeplnięcia krwi).
Niezależnie od tego, co przyczynia się do leukocytozy, stan ten wskazuje na aktywację układu odpornościowego, co może być spowodowane infekcją, stanem zapalnym, stresem, reakcją immunologiczną lub niektórymi chorobami. Najczęściej nie jest to powodem do zmartwień. Jednak czasami, zwłaszcza kiedy mimo powtórzonych po czasie badań, liczba leukocytów nie wzrasta – warto pogłębić diagnostykę. Warto też mieć na uwadze, że im wyższe odchylenie od normy, tym z silniejszą reakcją obronną organizmu mamy do czynienia.
Podwyższone leukocyty we krwi – przyczyny
Infekcja wirusowa, bakteryjna lub pasożytnicza
Podwyższone leukocyty z reguły informują o stanie zapalnym w organizmie. Najczęstszą przyczyną są infekcje spowodowane walką z wirusami, bakteriami lub pasożytami. Gdy organizm zidentyfikuje tego rodzaju “intruza”, komórki układu odpornościowego zaczynają stymulować produkcję i migrację leukocytów do obszarów zakażonych lub uszkodzonych.
Jak już wiesz, istnieje kilka głównych typów leukocytów – każdy z nich może być zaangażowany w różne rodzaje infekcji i reakcji zapalnych. Dlatego podczas interpretacji wyników morfologii należy wziąć pod uwagę każdy parametr krwi, a także wziąć pod uwagę doświadczane objawy.
Choroby przewlekłe
Chociaż zwiększona liczba leukocytów często jest utożsamiana z infekcją, to jednak może być również reakcją organizmu na przewlekłe stany chorobowe, np.:
- Przewlekłe stany zapalne – np.reumatoidalne zapalenie stawów, choroba Crohna czy toczeń. W odpowiedzi na te stany zapalne organizm może zwiększyć produkcję leukocytów, aby stawić czoła przewlekłemu obciążeniu zapalnemu.
- Choroby autoimmunologiczne – w chorobach autoimmunologicznych (np. hashimoto) układ odpornościowy atakuje własne komórki i tkanki organizmu. To prowadzi do aktywacji komórek układu odpornościowego, co może z kolei zwiększyć liczbę leukocytów krwi.
- Choroby hematologiczne – przewlekła białaczka czy szpiczak mnogi mogą prowadzić do wzrostu liczby leukocytów we krwi.
Reakcja na leki
Niektóre leki mogą powodować leukocytozę, np.:
- epinefryna;
- kortykosteroidy;
- leki z kategorii NLPZ (ibuprofen, naproksen);
- antybiotyki: cefalosporyny, pochodne penicyliny;
- leki przeciwdrgawkowe;
- beta-agoniści;
- allopurynol.
Poziom leukocytów przy nowotworach
Nowotworem najczęściej kojarzonym z podwyższonymi leukocytami we krwi jest białaczka, czyli nowotwór narządów krwiotwórczych. Roswell Park Comprehensive Cancer Center podaje, że w przypadku ostrej lub przewlekłej białaczki poziom leukocytów może wynosić nawet 100 000-400 000 komórek na mm³ krwi – to 40-krotność normy!
Ważne, by pamiętać, że same podwyższone leukocyty nie stanowią diagnozy. Konieczne są badania dodatkowe, takie jak rozmaz krwi (np. po to, by sprawdzić, czy to dojrzałe białe krwinki, czy młode) oraz pogłębiony wywiad medyczny, co pomoże lekarzowi zidentyfikować przyczynę takiego wyniku oraz ustalić dalsze kroki postępowania.
Stres a podwyższone leukocyty
Stres przed badaniem, podobnie jak intensywny wysiłek fizyczny, może przyczynić się do podwyższenia poziomu leukocytów we krwi. Dlatego tak ważne jest odpowiednie przygotowanie się do badań krwi, ponieważ napięcie lub bieg na autobus jadący do punktu pobrań mogą zafałszować wyniki.
Palenie papierosów
Nałogowe palenie papierosów lub taki nawyk w przeszłości może spowodować podwyższenie poziomu neutrofili we krwi. Badania dowodzą, że palenie zwiększa liczbę leukocytów (zwłaszcza neutrofili, limfocytów i monocytów), a także hematokrytu i hemoglobiny.
Podwyższone leukocyty w ciąży
Ciąża powoduje w organizmie kobiety stan zapalny – to potrzebne dla utrzymania ciąży. Dlatego podwyższone leukocyty w ciąży to stan normalny.
Ciężarne powinny zapoznać się z normami morfologii odpowiednimi dla ich stanu. Zwykle norma leukocytów dla dorosłych kobiet wynosi od 4 500 do 11 000 komórek/mm³. Dla kobiet w ciąży może to być od 6 000 do 16 000 komórek/mm³. Wartości te mogą się różnić w zależności od laboratorium lub metody badania.
Jaki poziom leukocytów jest niebezpieczny?
Jaki poziom leukocytów jest niepokojący? Mank, Azhar i Brown podają, że wzrost poziomu leukocytów do około 100 × 10^9 komórek na litr krwi powinien być pilnie skonsultowany z lekarzem. Grozi to niewydolnością narządów lub krwotokiem.
Badania uzupełniające
Aby rozpoznać przyczynę wysokich leukocytów we krwi, warto wykonać badania dodatkowe:
- Manualny rozmaz krwi
- Badania na pasożyty
- Badania na obecność wirusów
- Testy alergiczne
Wszystkie te badania wykonasz w domu uSiebie z uPacjenta! Postaw na komfort, zbadaj się na własnych warunkach – bez skierowania.
Co jeść, aby obniżyć leukocyty?
Skuteczność leczenia leukocytozy zależy od właściwej identyfikacji przyczyny podwyższonych leukocytów we krwi. Jednak wspomagająco, jako domowy sposób na zmniejszenie leukocytów, możesz trzymać się diety przeciwzapalnej. To sposób żywienia, który wycisza stan zapalny w organizmie i wspiera prawidłowe funkcjonowanie ciała.
Produkty przeciwzapalne to:
- Warzywa i owoce, w tym szczególnie: owoce jagodowe, pomarańczowe warzywa i owoce (dynia, marchewka, pomidor), warzywa krzyżowe (brokuł, kalafior, brukselka), ciemnozielone warzywa liściaste (jarmuż, szpinak), czosnek.
- Rośliny strączkowe: fasole, ciecierzyca, soja, soczewica oraz ich przetwory (m.in. hummus, tofu).
- Tłuste ryby morskie: łosoś, makrela, sardynki, śledź.
- Pełnoziarniste produkty zbożowe: płatki owsiane, otręby, chleby i makarony pełnoziarniste, ryż brązowy, kasza jęczmienna lub gryczana.
- Fermentowane produkty mleczne i nikotłuszczowy nabiał, w tym jogurty, kefiry.
- Oleje roślinne: lniany, z wiesiołka, oliwa z oliwek.
- Kakao i gorzka czekolada.
- Przyprawy takie jak: kurkuma, imbir, cynamon, oregano, szafran – zwłaszcza wykorzystywane jako zamiennik soli.
Artykuł zweryfikowany przez eksperta
lic. Olga Sazonova
Jej praca opiera się na indywidualnym podejściu do każdego pacjenta, z naciskiem na holistyczne spojrzenie na zdrowie. Głównym obszarem zainteresowań są dietetyka kliniczna i medycyna funkcjonalna. Jej celem jest wspieranie pacjentów w osiągnięciu zdrowia i harmonii poprzez zdrową dietę i styl życia.
Pokaż więcej
Zdrowie zaczyna się uCiebie
Zaplanuj badania
Dobierz badania w katalogu badań uPacjenta.
Zbadaj się u Siebie
Kiedy Ci wygodnie, wtedy gdy tego potrzebujesz.
Skonsultuj wyniki online
Porozmawiaj ze specjalistą medycznym uPacjenta.
Ciesz się lepszym zdrowiem
Zastosuj porady eksperta i obserwuj poprawę samopoczucia.