Rozmaz krwi manualnie (badanie weryfikujące)

Sprawdź opinie o usłudze uPacjenta.

Dlaczego warto wykonać badanie?

Standardową morfologię krwi wykonuje się metodą automatyczną. W przypadku nieprawidłowych wyników morfologii zaleca się rozszerzenie badania i wykonanie rozmazu manualnego. Dzięki temu diagnosta może dostrzec wszelkie nieprawidłowości, których nie da się wykryć podczas automatycznej analizy.

Rozmaz mikroskopowy krwi obwodowej jest w stanie dostarczyć informacji o dość szerokim zakresie potencjalnych problemów zdrowotnych. Na podstawie badania lekarz może postawić wstępne rozpoznanie m.in. chorób mieloproliferacyjnych (w tym białaczki), niedoborów odporności, zakażeń (np. mononukleozy zakaźnej) czy chorób pasożytniczych. Rozmaz krwi ułatwia identyfikację chorób rozrostowych krwi, nabytych i wrodzonych zaburzeń rozwojowych krwinek, a także pomaga ustalić przyczyny małopłytkowości.

Jak często wykonywać badanie?

Badanie należy wykonać w przypadku otrzymania nieprawidłowych wyników morfologii.

Co to jest rozmaz krwi?

Rozmaz krwi to szczegółowa analiza poszczególnych elementów krwi pod mikroskopem. Badanie najczęściej wykonuje się w przypadku uzyskania nieprawidłowych wyników morfologii krwi.

Badane parametry:

Limfocyty – komórki układu odpornościowego, których rola polega na rozpoznawaniu i likwidacji obcych antygenów.

Granulocyty kwasochłonne (eozynofile, eozynocyty) – białe krwinki odpowiedzialne za zwalczanie infekcji pasożytniczych. Komórki te pełnią także istotną rolę w reakcjach alergicznych i odpowiedzi organizmu na stan zapalny.

Granulocyty zasadochłonne (bazofile, bazocyty) – granulocyty, które posiadają w swojej cytoplazmie ziarnistości. Stanowią pierwszą linię ochrony przed wnikającymi drobnoustrojami — odpowiadają za tzw. odporność komórkową.

Monocyty – białe krwinki, które mogą migrować do różnych rejonów organizmu i tam zwalczać patogeny w procesie fagocytozy, czyli „zjadania” zbędnych komórek i tkanek.

Granulocyty obojętnochłonne (neutrofile, neutrocyty o jądrze segmentowanym lub pałeczkowatym) – stanowią najliczniejszą grupę granulocytów. Mają zdolność do chemotaksji – dążą do miejsc, w których jest największe stężenie substancji wydzielanych przez bakterie, a następnie pochłaniają drobnoustroje.

Erytrocyty (krwinki czerwone) – odpowiadają za przenoszenie tlenu z płuc do tkanek organizmu.

Rozmaz krwi – normy

Wyniki rozmazu manualnego należy skonsultować ze specjalistą. Umów konsultację i dowiedz się, co oznaczają poszczególne wyniki.

Czynniki mogące mieć wpływ na wynik

• Przetaczanie krwi kilka dni przed badaniem, infekcje, miesiączka, przyjmowane leki.

Rozmaz krwi interpretacja wyników

Manualny rozmaz krwi jest badaniem bardzo złożonym, dlatego wyniki zawsze wymagają konsultacji lekarskiej.

Niski poziom limfocytów (limfopenia) może być wynikiem infekcji, chorób autoimmunologicznych, przyjmowania niektórych leków lub chorób takich jak: gruźlica, AIDS, mocznica, ziarnica złośliwa. Natomiast nadmiar limfocytów (limfocytoza) wskazuje na stan zapalny lub infekcję wirusową, towarzyszy też chłoniakom i białaczce limfatycznej.

Niski poziom monocytów może być związany z zakażeniem wirusem HIV lub zanikiem szpiku kostnego. Natomiast zbyt duża ilość monocytów może wskazywać na rozwijające się w organizmie zakażenie, zapalenie jelita grubego, chorobę Leśniowskiego-Crohna, poalkoholowe uszkodzenie wątroby czy choroby nowotworowe (w tym ziarnicę złośliwą, białaczkę monocytową lub mielomonocytową).

Zbyt niski poziom eozynofili (eozynopenia) w większości przypadków nie ma znaczenia klinicznego. Z kolei nadmiar eozynofili może świadczyć o chorobie pasożytniczej, grzybicy, alergii, astmie, schorzeniach o podłożu zapalnym czy niektórych chorobach nowotworowych, chłoniakach i białaczkach.

Niedobór bazofili nie ma znaczenia klinicznego. Ich nadmiar natomiast często wiąże się z alergią, ale może także wskazywać na choroby tarczycy lub problemy w funkcjonowaniu układu pokarmowego.

Do niedoboru granulocytów obojętnochłonnych dochodzi w wyniku zespołów upośledzenia produkcji neutrofili — zarówno wrodzonych (neutropenia cykliczna, zespół Kostmanna, zespół Shwachmana-Diamonda), jak i nabytych (zespoły mielodysplastyczne, aplazja szpiku kostnego). Nadmierne zużycie granulocytów obojętnochłonnych obserwuje się także w przebiegu niektórych schorzeń, w tym malarii, AIDS, gruźlicy czy chorób autoimmunologicznych. Z kolei do podwyższenia poziomu neutrofilów może dojść zarówno w stanach fizjologicznych (stres, wysiłek fizyczny, ciąża i połóg), jak i na skutek: ostrych infekcji bakteryjnych i grzybiczych, rozwoju przewlekłej białaczki szpikowej, wniknięcia do organizmu pasożytów (np. tasiemca), infekcji wirusowych (głównie opryszczka, półpasiec, ospa wietrzna) czy chorób metabolicznych i endokrynologicznych.

Dodatkowo rozmaz może wykazać obecność komórek wczesnej fazy rozwojowej, np. metamielocytów, mielocytów, promielocytów czy komórek blastycznych. Nie powinny się one znajdować we krwi obwodowej, a ich wykrycie może świadczyć o zakażeniu, chorobie nowotworowej czy innych zaburzeniach.

W badaniu oceniane są także erytrocyty. Analizuje się je pod kątem rozmiaru, kształtu i zawartości hemoglobiny. Tzw. anizocytoza, charakteryzująca się występowaniem krwinek o różnych rozmiarach (małych mikrocytów i dużych makrocytów), występuje w przebiegu niedokrwistości. Zmiana kształtu erytrocytów, określana jako poikilocytoza, może świadczyć o różnych nieprawidłowościach. Wynik badania dostarcza także informacji o niedobarwliwości lub nadbarwliwości krwinek czerwonych, związanych z niedostateczną lub nadmiarową ilością hemoglobiny w krwince. Niedobarwliwość erytrocytów towarzyszy niedokrwistościom i talasemiom natomiast nadbarwliwość pojawia się m.in. w sferocytozie wrodzonej czy niedokrwistości autoimmunohemolitycznej. Dodatkowo w rozmazie można stwierdzić obecność: wczesnych form rozwojowych erytrocytów (erytroblasty, retikulocyty), wtrętów komórkowych (pierścienie Cabota, ciałka Pappenheima, ciałka Howella- Jolly'ego) oraz pasożytów.

Płytki krwi w rozmazie analizuje się, weryfikując je pod kątem prawidłowej ilości oraz wielkości. Badanie pozwala stwierdzić, czy płytek nie jest zbyt dużo oraz, czy nie tworzą one nieprawidłowych form (np. zlepionych skupisk — agregatów płytkowych). Obecność megakariocytów — płytek krwi we wczesnej fazie rozwojowej — świadczy o patologii.