Szczepienie na koronawirusa chroni zaszczepioną osobę przed przykrymi konsekwencjami zachorowania na COVID-19 i przyczynia się do zatrzymania ogólnoświatowej pandemii. Jednak szczepionka nie jest zalecana dla każdego - niektóre stany zdrowotne oraz wiek wykluczają jej przyjęcie. Sprawdź, w której grupie jesteś!
Kto powinien zaszczepić się na COVID 19?
Dorośli powyżej 18 roku życia
Osoby dorosłe, które nie są w grupie najwyższego ryzyka, mogą sądzić, że szczepionka nie jest im potrzebna. Jednak warto zwrócić uwagę na to, że COVID-19 jest nieprzewidywalną chorobą, dlatego trudno prognozować, jak Twój organizm zareaguje na zakażenie. Szczepienie zabezpieczy Cię przed wirusem SARS-CoV-2 i jednocześnie ochroni osoby, które z różnych przyczyn nie kwalifikują się do szczepienia i muszą uważać, znajdując się w skupiskach ludzi. Co więcej, odporność zbiorowiskowa wytworzona dzięki zaszczepieniu odpowiednio dużej grupy ludzi, może zatrzymać rozwój pandemii i wpłynąć na zniesienie ograniczeń gospodarczych.
Osoby starsze
Osoby starsze również powinny otrzymać szczepionkę na koronawirusa. Ewentualne skutki uboczne takie jak ból głowy czy chwilowe osłabienie, są bowiem dużo mniej dotkliwe niż konsekwencje zachorowania na COVID-19. Co ciekawe, w badaniu klinicznym szczepionki Pfizera, osoby starsze dużo rzadziej zgłaszały działania niepożądane po zaszczepieniu, a jeśli już występowały, to były one mniej nasilone niż u osób młodszych.
Kto nie powinien szczepić się na koronawirusa?
Osoby z alergiami na poszczególne składniki szczepionek
Z badań klinicznych szczepionek zostały wykluczone osoby z uczuleniami na ich składniki, a Agencja Żywności i Leków (FDA) wskazuje, że osoby, u których w przeszłości wystąpiła ciężka reakcja alergiczna na którykolwiek składnik szczepionki, nie powinny być szczepione. Centrum Kontroli i Prewencji Chorób (CDC) sugeruje jednak, że osoby z alergiami mogą otrzymać szczepionkę, ale tylko w sytuacji, gdy lekarz indywidualnie przeanalizuje ich przypadek i wyrazi na to zgodę. Tacy pacjenci powinni jednak zostać poinformowani o potencjalnych zagrożeniach, a placówka wykonująca szczepienie powinna mieć natychmiastowy dostęp do leków, dzięki którym można opanować potencjalną reakcję alergiczną.
Kobiety w ciąży i karmiące piersią
Szczepionki mRNA nie zawierają żywych wirusów i nie dostają się do jądra komórki, dlatego nie powinny stanowić zagrożenia dla kobiety w ciąży ani dla jej dziecka. Dwadzieścia trzy zaszczepione kobiety, które wzięły udział w badaniach klinicznych, zaszły w nieplanowaną ciążę w trakcie badania i jak na razie nie zgłaszają skutków ubocznych, są jednak nadal pod obserwacją naukowców. Natomiast z trzeciej fazy badań klinicznych szczepionek Pfizera i Moderny wykluczono kobiety w ciąży. Brak badań na ten temat jest powodem, dla którego kobiety w ciąży powinny wstrzymać się od szczepienia - przynajmniej do momentu aż nie będzie dostępna większa ilość danych na temat wpływu szczepionek na kobiety ciężarne i karmiące piersią.
Dzieci i młodzież poniżej 16 roku życia
W badaniu klinicznym Pfizera uwzględniono 153 zaszczepione osoby w wieku 16 i 17 lat. Nie wykazano w tej grupie żadnych problemów z bezpieczeństwem, dlatego, jeśli opiekun prawny wyrazi na to zgodę, 16 i 17-latki mogą przyjąć szczepienie. Dotychczas nie przebadano jednak wpływu szczepionki na młodsze osoby, dlatego młodzież i dzieci poniżej 16 roku życia nie powinny być szczepione.
Kto szczepienie powinien skonsultować z lekarzem?
Osoby, które przeszły zakażenie koronawirusem lub właśnie je przechodzą
CDC zaleca, by osoby, które przeszły zakażenie koronawirusem odczekały przynajmniej 90 dni, zanim się zaszczepią. Ponowne zakażenie wirusem SARS-CoV-2 w ciągu 90 dni od pierwszej infekcji zdarza się wyjątkowo rzadko, bo w tym czasie organizm jest chroniony przez naturalnie wytworzone przeciwciała.
Jeśli jesteś w trakcie zakażenia lub należysz go grupy ozdrowieńców, zanim się zaszczepisz, zbadaj poziom przeciwciał w swoim organizmie. Jeśli wynik przeciwciał jest wysoki, poczekaj ze szczepieniem, ale nie rezygnuj z niego całkowicie. Dane z późniejszych etapów badań klinicznych sugerują bowiem, że szczepienie pomaga chronić przed ponowną infekcją osoby, które przeszły już koronawirusa, niezależnie od tego, czy przebieg choroby był łagodny, czy ciężki.
Osoby z osłabionym układem odpornościowym i chorobami przewlekłymi
CDC zaleca, by osoby, które mają osłabiony układ odpornościowy ze względu na leczenie nowotworu, czy też w wyniku innej choroby, przed przyjęciem szczepionki skonsultowały się z lekarzem. W takim przypadku należy indywidualnie ustalić, czy szczepienie jest zalecane. W badaniu Pfizera wzięto pod uwagę osoby z obniżoną odpornością w wyniku zakażenia wirusem HIV. Grupa ta była jednak zbyt mała, żeby zgromadzić wystarczające dowody, że przy osłabionej odporności szczepionka jest bezpieczna.
Szczepionka na koronawirusa - jak się zgłosić?
27 grudnia w Polsce ruszył program szczepień na COVID-19, a od 15 stycznia działają zapisy chętnych na przyjęcie szczepionki.
Jak ten proces wygląda w praktyce? Na stronie gov.pl widnieje instrukcja opisująca całą procedurę:
1. Najpierw wypełnij formularz zgłoszeniowy na stronie https://szczepimysie.pacjent.gov.pl/
2. Następnie kliknij link potwierdzający, wysłany na Twój adres e-mail.
3. W momencie, gdy rozpocznie się rejestracja na szczepienie Twojej grupy, otrzymasz na maila wiadomość o elektronicznym skierowaniu, które zostało dla Ciebie wystawione.
4. Ostatni etap to rejestracja na określony termin, której można dokonać na trzy sposoby:
- poprzez elektroniczną rejestrację na pacjent.gov.pl,
- telefon na bezpłatną infolinię – 989,
- kontakt z wybranym punktem szczepień.
Wiesz już, kto powinien zaszczepić się na COVID-19 i dla kogo szczepienie na koronawirusa jest niewskazane. Teraz decyzja leży już tylko w Twoich rękach!