Wysoki cholesterol – objawy i przyczyny

Podwyższony i wysoki cholesterol, czyli jaki?

Cholesterol obecny w organizmie człowieka dzieli się na „dobry” i „zły”. Mianem „dobrego” cholesterolu określa się lipoproteiny o dużej gęstości HDL (z ang. High Density Lipoprotein), a mianem „złego” lipoproteiny o małej gęstości LDL (z ang. Low Density Lipoprotein). Lipoproteiny to kompleksy tłuszczowo-białkowe, gdzie część tłuszczową stanowi m.in. cholesterol. Rolą lipoprotein jest transport lipidów do wszystkich komórek ciała.

Mówiąc o wysokim poziomie cholesterolu, tak naprawdę chodzi o nieprawidłowy poziom „złego” cholesterolu LDL.

Wysoki cholesterol – objawy

Podwyższony poziom cholesterolu może nie dawać żadnych objawów. W większości przypadków jedynym sposobem, by sprawdzić stężenie cholesterolu, jest pobranie krwi i wykonanie lipidogramu (oznaczenie wszystkich frakcji cholesterolu i trójglicerydów). Dopiero kiedy poziom cholesterolu w organizmie jest już bardzo wysoki, mogą pojawić się objawy miażdżycy – przewlekłej choroby rozwijającej się na skutek odkładania się cholesterolu i innych lipidów na ściankach naczyń krwionośnych. W tym przypadku symptomy mogą się różnić w zależności od tego, gdzie doszło do nagromadzenia się tłuszczów.

Kiedy wysoki cholesterol utrzymuje się w organizmie przez długi czas, może dawać następujące objawy:

• niedokrwienie kończyn dolnych;
• bóle nóg;
• bóle stawów;
• ogólne osłabienie;
• problemy z pamięcią i koncentracją.

Wysoki cholesterol – objawy skórne

U niektórych osób objawy podwyższonego cholesterolu widoczne są gołym okiem. Pod skórą tworzą się złogi cholesterolowe, które przyjmują postać żółtaków – żółtych zgrubień na ciele, najczęściej pod piersiami, na powiekach, narządach płciowych, zgięciach kolanowych i łokciowych. Złogi cholesterolowe mogą też występować na podeszwie stóp – wtedy skóra jest żółta, błyszcząca i naciągnięta.

Oczy a cholesterol

Wysoki poziom cholesterolu może też wpływać na sam narząd wzroku. Odkładając się w rogówce oka, powoduje problemy z widzeniem – nie pogarsza wzroku, ale zakłóca obraz. Osoba z wysokim poziomem cholesterolu może widzieć przed oczami białe plamki lub pierścienie. Do groźnej sytuacji dochodzi, jeśli cholesterol odkłada się w naczyniach krwionośnych oka. Z czasem może dojść do zablokowania przepływu krwi i w konsekwencji zawału oka.

Wysoki cholesterol a zmęczenie

Pośrednim objawem wysokiego poziomu cholesterolu jest zmęczenie. Podwyższony cholesterol często towarzyszy nadwadze i otyłości. Dodatkowe kilogramy sprawiają, że każda aktywność fizyczna wiąże się ze zwiększonym wysiłkiem i szybkim zmęczeniem.

Nie masz pewności, czy Twoje objawy świadczą o wysokim poziomie cholesterolu? Wykonaj badania krwi i się przekonaj! Oznaczenie pełnego profilu lipidowego (lipidogramu) to jedyna droga do poznania poziomu cholesterolu we krwi. Oznaczając wszystkie frakcje cholesterolu oraz trójglicerydy można oszacować m.in. ryzyko wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych.

Przyczyny wysokiego cholesterolu

• Nieodpowiednio zbilansowana dieta obfitująca w tłuszcze nasycone i węglowodany;
• brak aktywności fizycznej;
• siedzący tryb życia;
• nadwaga i otyłość;
• palenie tytoniu;
• nadużywanie alkoholu;
• zaburzenia hormonalne;
• stosowanie niektórych leków m.in. kortykosteroidów, progestagenów, beta-blokerów, leków moczopędnych;
• cukrzyca;
• niedoczynność tarczycy;
• czynniki genetyczne;
• stres – ta przyczyna może być dla wielu zaskoczeniem, ale badania jasno wskazują na zależność pomiędzy stresem a wysokim poziomem cholesterolu.

Czym grozi wysoki cholesterol?

Nadmiar „złego cholesterolu” prowadzi do jego odkładania się na ścianach naczyń krwionośnych. To z czasem może prowadzić do miażdżycy, a w konsekwencji zawału serca, udaru mózgu, choroby wieńcowej, niedokrwienia kończyn i choroby nerek. Nie bagatelizuj wysokiego poziomu cholesterolu! Badaj się regularnie i kontroluj jego poziom. 

Zaleca się, aby każdy oznaczał stężenie cholesterolu całkowitego przynajmniej raz na 4-6 lat. Po 50. roku życia badanie należy wykonywać raz w roku. Natomiast osoby zmagające się już z podwyższonym poziomem cholesterolu powinny kontrolować jego poziom raz na pół roku. W przypadku cukrzyków i osób z chorobami krążenia zaleca się jeszcze częstsze badania – zgodnie z zaleceniami lekarza.

Cholesterol na poziomie 300-400 mg/dl – czy to dużo?

Stężenie cholesterolu całkowitego powinno mieścić się w przedziale 115-190 mg/dl. Zatem wszystkie wartości powyżej 190 mg/dl oznaczają podwyższony poziom cholesterolu. Jeśli Twój cholesterol jest na poziomie 300, a nawet 400 mg/dl mówimy o ekstremalnie wysokim poziomie. W takim przypadku jak najszybciej skonsultuj się z lekarzem, by podjąć odpowiednie kroki mające na celu jak najszybsze obniżenie jego poziomu.

Wynik cholesterolu całkowitego powinien być interpretowany razem z wynikami cholesterolu LDL i nie-HDL. Analizując pełen profil lipidowy, można oszacować ryzyko wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych i innych powikłań spowodowanych wysokim poziomem cholesterolu we krwi.

Normy cholesterolu LDL i nie-HDL są różne i przedstawiają się następująco:

Podsumowując: im więcej u Ciebie czynników ryzyka związanych z wystąpieniem chorób sercowo-naczyniowych, tym poziom cholesterolu LDL i nie-HDL powinien być niższy.

Podwyższony cholesterol – leczenie

Skutecznym sposobem na trwałe obniżenie cholesterolu jest wyeliminowanie przyczyny jego wysokiego poziomu. W większości przypadków sprowadza się to do zmiany diety, zwiększenia aktywności fizycznej i rezygnacji z używek. W niektórych przypadkach konieczne może się okazać wsparcie farmakologiczne.

Dowiedz się, jak obniżyć cholesterol domowymi sposobami.

Potrzebujesz wsparcia w walce z wysokim cholesterolem? Skorzystaj z Konsultacji medycyny stylu życia w uPacjenta. Nasi specjaliści pomogą Ci nie tylko obniżyć poziom cholesterolu, ale też powiedzą, co możesz zrobić, by w pełni cieszyć się zdrowiem.