Wszystko o suplementacji witaminy D! Dawka, kiedy brać

Suplementacja witaminy D

Witamina D2 a D3 – czym się różni?

Witamina D3 (cholekalcyferol) jest obecna w organizmach zwierzęcych. U człowieka powstaje w skórze pod wpływem promieni słonecznych. Z kolei witamina D2 (ergokalcyferol) syntezowana jest w komórkach roślinnych. Pod względem budowy chemicznej obie formy witaminy niewiele się różnią i z obu form od lat produkuje się suplementy. W ostatnim czasie częściej jednak można spotkać preparaty zawierające witaminę D3. Cholekalcyferol jest prawdopodobnie lepiej przyswajalny niż ergokalcyferol.

Metaanaliza przeprowadzona w 2023 roku pokazuje, że osoby suplementujące witaminę D3 miały wyższe stężenie 25(OH)D w surowicy od osób, które suplementowały witaminę D2. 25(OH)D jest metabolitem witaminy D i to właśnie jego poziom jest wyznacznikiem stężenia witaminy D w organizmie.

Ile witaminy D dziennie przyjmować?

Dawkowanie witaminy D zależy m.in. od wieku, masy ciała, ekspozycji na słońce i stosowanej diety. Czytaj artykuł dalej i zobacz, jaka jest dzienna dawka witaminy D w poszczególnych grupach wiekowych.

Witamina D dla noworodków i niemowląt

Witaminę D podaje się niemowlętom w formie aerozolu lub kropli. Dla noworodków i niemowląt do 6. miesiąca życia zalecana dawka wynosi 400 IU/dobę. Jest ona wskazana wszystkim małym dzieciom bez względu na to, czy są one karmione piersią, czy mlekiem modyfikowanym.

Dla niemowląt między 6. a 12. miesiącem życia zaleca się witaminę D w dawce 400-600 IU/dobę. W tej grupie wiekowej suplementację witaminy D należy skonsultować z pediatrą, ponieważ ostateczna dawka zależy od rodzaju przyjmowanych pokarmów.

Witamina D dla dzieci

Małe dzieci w wieku 1-3 lat powinny przyjmować 600 IU witaminy D na dobę. Ze względu na związane z wiekiem ograniczenia opalania, zaleca się całoroczną suplementację.

Dzieci pomiędzy 4. a 10. r.ż. przebywające regularnie na zewnątrz w okresie od maja do września mogą, ale nie muszą, suplementować witaminy D. W pozostałych miesiącach, a także u dzieci, które nie przebywają wystarczająco długo na słońcu w okresie letnim, zaleca się suplementację witaminy D w dawce 600–1000 IU/dobę.

Witamina D dla młodzieży (11-18 lat), dorosłych i seniorów (do 75. r.ż)

W okresie od października do kwietnia zalecana dawka dla tej grupy wiekowej wynosi 1000-2000 IU/dobę. U osób z nadwagą i otyłych zalecana dawka to 1600-4000 IU/dobę. Od maja do września, w przypadku odpowiedniej ekspozycji na słońce, suplementacja nie jest konieczna – ale nadal zalecana i bezpieczna.

Suplementacja witaminy D u osób z nadwagą i otyłych

Osoby z nadwagą i otyłością potrzebują podwójnej dawki w stosunku do tej rekomendowanej do wieku.

Jaka dawka witaminy D jest bezpieczna?

Maksymalna dopuszczalna dawka witaminy D na dobę wynosi:

• 1000 IU – dla noworodków i niemowląt do 12. miesiąca życia;
• 2000 IU – dla dzieci w wieku 1-10 lat;
• 4000 IU – dla nastolatków w wieku 11-18 lat;
• 4000 IU – dla dorosłych i seniorów o prawidłowej masie ciała, czyli BMI < 25;
• 4000 IU – dla kobiet w ciąży i karmiących piersią;
• 10 000 IU – dla dorosłych i seniorów z nadwagą i otyłością.

Witamina D3 – dawka uderzeniowa

Nie ma potrzeby, aby osoby zdrowe rozpoczynające suplementację witaminą D, zaczynały od dawki uderzeniowej, czyli od wysokich stężeń preparatu. Zbyt duże stężenie witaminy D3 w organizmie może być bowiem równie szkodliwe jak jej zbyt niski poziom. Jednak wysokie dawki witaminy D mogą działać terapeutycznie w przypadku niektórych chorób. Mgr. farm. Marta Koziarska tłumaczy, że duże dawki witaminy D3 mogą wspomóc leczenie m.in. stwardnienia rozsianego, choroby Parkinsona, łuszczycy i bielactwa. Stosowanie suplementu witaminy D w wysokich dawkach powinno odbywać się pod okiem lekarza.

Kiedy przyjmować witaminę D – rano czy wieczorem?

Witaminę D najlepiej przyjmować w ciągu dnia wraz z posiłkiem – do śniadania lub obiadu. Witamina D jest rozpuszczalna w tłuszczach i dobrze jest ją spożyć ją w towarzystwie tłuszczów – to zwiększy jej wchłanianie.

Dowiedz się, z czy jeszcze można łączyć witaminę D oraz inne ważne składniki. Przeczytaj artykuł: Jak łączyć witaminy i składniki mineralne. Tabela zależności.

Jak długo można brać witaminę D?

Witaminę D można stosować przez cały rok. Długotrwała suplementacja jest wręcz wskazana osobom, które nie przebywają zbyt dużo czasu na słońcu. Podczas suplementacji warto kontrolować poziom witaminy D w organizmie, oznaczając poziom jej metabolitu 25(OH)D we krwi. Na podstawie wyników badań w razie potrzeby będzie można zmodyfikować dawkę, aby była ona jak najlepiej dopasowana do potrzeb organizmu.

Suplementacja witaminy D latem – tak czy nie?

Źródła witaminy D

Ludzki organizm wytwarza witaminę D pod wpływem światła słonecznego, dlatego w ciepłych miesiącach pozyskanie niezbędnej dawki jest łatwe. W sezonie letnim wystarczy spędzać minimum 15 minut dziennie na słońcu w godzinach 10:00-15:00 z odsłoniętymi przedramionami i nogami (czyli odkryć około 20% powierzchni ciała). W naszym klimacie w pozostałych miesiącach pozyskanie witaminy D ze słońca jest znacznie trudniejsze, dlatego warto wówczas włączyć do swojej diety produkty, które pomogą uzupełnić jej niedobór, a także rozważyć suplementację.

Badanie poziomu witaminy D

Objawy niedoboru witaminy D nie zawsze są charakterystyczne, co oznacza, że mogą być również symptomami różnych chorób. Ponadto w przypadku niewielkiego niedoboru objawy te nie muszą występować w ogóle. Dlatego przed planowaną suplementacją warto wykonać badanie na niedobór witaminy D. Następnie wynik należy skonsultować ze specjalistą. Na podstawie otrzymanego wyniku oraz wywiadu lekarskiego specjalista medyczny będzie mógł dobrać optymalną dawkę witaminy D.

Czy badanie poziomu witaminy D3 jest refundowane?

Badanie poziomu witaminy D jest refundowane tylko w sytuacji, jeśli zostanie zlecone przez lekarza specjalistę np. endokrynologa.

Ile kosztuje badanie poziomu witaminy D?

Decydując się na domowe pobranie krwi z uPacjenta, cena badania witaminy D metabolitu 25(OH) zaczyna się od 46,55 zł plus koszty dojazdu.

Pamiętaj, że na jednej wizycie możesz zbadać aż 3 osoby, a za dojazd płacisz tylko raz. Zbadaj siebie i swoich bliskich, dzięki czemu oszczędzisz czas i pieniądze. Chcesz zbadać poziom witaminy D u małego dziecka? To żaden problem. Nasi specjaliści medyczni mają olbrzymie doświadczenie w pobieraniu krwi u niemowląt i małych dzieci. U nich krew może być pobrania z piętki lub z palca. Szybkie ukłucie i po sprawie!

Chociaż niedobór witaminy D może dotyczyć większości Polaków, przed podjęciem suplementacji warto skonsultować się z lekarzem. Tylko dobranie odpowiedniej dawki pozwoli na skuteczne pokrycie niedoborów i zniwelowanie objawów niskiego poziomu witaminy D w organizmie. 

Nie wiesz, jakie suplementy w ogóle brać pod uwagę? Na rynku jest bardzo wiele produktów, jednak warto zawęzić poszukiwania do tych, których skład został sprawdzony i zweryfikowany przez niezależne laboratoria. Suplementy diety sprawdzisz np. na tej stronie.