Ciąża pozamaciczna – objawy. Co powinnaś o niej wiedzieć?

Co to jest ciąża pozamaciczna?

Ciąża pozamaciczna (ektopowa) to ciąża, w której zapłodniona komórka jajowa zagnieżdża się poza jamą macicy. Szacuje się, że ciąże ektopowe stanowią około 2% wszystkich ciąż. Implantacja najczęściej ma miejsce w jajowodzie, rzadziej w jajniku, szyjce macicy oraz w jamie brzusznej. Z tego względu ciążę pozamaciczną dzieli się na:

• Ciążę jajowodową – stanowi ponad 90% wszystkich ciąż ektopowych. Do prawidłowego zapłodnienia zawsze dochodzi w jajowodzie, a konkretnie w bańce jajowodu, czyli w jego najszerszym miejscu. Następnie zapłodniona komórka jajowa wędruje do jamy macicy i tam się zagnieżdża. Niestety w tym przypadku tak się nie dzieje i do implantacji zarodka dochodzi w jajowodzie. Rosnący zarodek powoduje rozciągnięcie jajowodu, co z czasem może prowadzić do jego pęknięcia.
• Ciążę jajnikową – do zapłodnienia dochodzi zbyt wcześnie, kiedy jajeczko znajduje się w jajniku lub na nim. Ciąża jajnikowa stanowi mniej niż 3% wszystkich ciąż ektopowych. Do 4. tygodnia od momentu zapłodnienia zwykle dochodzi do samoistnego poronienia, które ze względu na ryzyko krwotoku wewnętrznego, wymaga interwencji lekarskiej.
• Ciąża brzuszna (otrzewna) – zarodek wydostaje się poza drogi rodne i rozwija się na innych narządach wewnętrznych np. jelitach. Powoduje to silne dolegliwości bólowe i z czasem dochodzi do poronienia. Ciąża otrzewna stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia i życia kobiety.
• Ciąża szyjkowa – zapłodniona komórka jajowa zagnieżdża się w szyjce macicy. Ciąża szyjkowa jest najrzadszym rodzajem ciąży pozamacicznej.

Ciąża pozamaciczna – czy można urodzić zdrowe dziecko?

Ciąża pozamaciczna — kiedy można się starać o kolejne dziecko?

Ciąża pozamaciczna – objawy

Na początku ciąża pozamaciczna objawia się tak samo, jak ciąża prawidłowa. Pojawiają się: zatrzymanie miesiączki, tkliwość piersi, poranne mdłości i nadmierne zmęczenie. Z czasem, najczęściej pomiędzy 6. a 10. tygodniem, dochodzą kolejne objawy, takie jak:

• plamienia lub krwawienia z pochwy;
• silny ból brzucha – najczęściej jednostronny;
• zawroty głowy;
• nudności i wymioty;
• silne parcie na stolec;
• bladość skóry;
• intensywne pocenie się;
• przyspieszone tętno;
• znaczne osłabienie;
• omdlenia.

Ciąża pozamaciczna a okres

Zarówno w ciąży prawidłowej, jak i w ciąży pozamacicznej, na skutek zmian hormonalnych dochodzi do zatrzymania miesiączki. Jednak zarodek, który rozwija się poza jamą macicy, uciska sąsiadujące tkanki, co może prowadzić do plamień lub krwawień. Jeśli jesteś w ciąży lub podejrzewasz, że możesz być, a obserwujesz u siebie krwawienia, jak najszybciej skontaktuj się z lekarzem. Nie muszą one od razu oznaczać ciąży pozamacicznej, ale każda wydzielina z pochwy o nieprawidłowym zabarwieniu w ciąży wymaga specjalistycznej konsultacji.

Czasami krwawienie może też oznaczać spóźnioną miesiączkę lub poronienie. Szacuje się, że 15% wszystkich ciąż kończy się samoistnym poronieniem. Jego objawy mogą przypominać bolesną miesiączkę. Ty najlepiej znasz swój organizm: jeśli do tej pory Twoje miesiączki nie były zbyt bolesne, a teraz odczuwasz silny ból, zwiększone krwawienie i obserwujesz skrzepy krwi i fragmenty tkanek – objawy te mogą świadczyć o poronieniu lub ciąży pozamacicznej. W takiej sytuacji jak najszybciej udaj się do lekarza.

Przyczyny ciąży pozamacicznej

Nie zawsze możliwe jest wskazanie jednoznacznej przyczyny ciąży pozamacicznej. Jednak istnieje szereg czynników, które zwiększają szansę wystąpienia ciąży ektopowej, a są to:

• wiek – u kobiet po 35. r.ż. częściej dochodzi do ciąży pozamacicznej;
• palenie tytoniu;
• zmiany w budowie jajowodów, do których doszło w wyniku endometriozy;
• nieprawidłowości w budowie macicy lub jajowodów;
• przebyte zakażenie w obrębie miedniczy mniejszej, zwłaszcza chlamydioza;
• zrosty;
• przebyte zapalenie przydatków;
• stosowanie antykoncepcji hormonalnej w przeszłości – w formie tabletek lub wkładki domacicznej;
• leczenie niepłodności technikami wspomaganego rozrodu;
• zapłodnienie, do którego doszło pomimo stosowania antykoncepcji hormonalnej;
• wcześniejsze poronienia, przerwanie ciąży lub występowanie ciąży pozamacicznej w przeszłości.

Diagnostyka ciąży pozamacicznej

Niektóre objawy przypisywane ciąży pozamacicznej mogą świadczyć o innych dolegliwościach. Dlatego często w pierwszej kolejności przeprowadza się diagnostykę różnicującą, dzięki której wyklucza się lub potwierdza takie stany jak: zapalenie wyrostka robaczkowego, endometriozę, pęknięcie torbieli jajnika, zapalenie przydatków czy poronienie samoistne.

HCG a ciąża ektopowa – jak wygląda beta HCG w ciąży pozamacicznej?

Beta HCG to inaczej ludzka gonadotropina kosmówkowa, hormon, którego poziom wzrasta już po 6-10 dniach od momentu zapłodnienia. W przypadku prawidłowej ciąży jego stężenie podwaja się średnio co 48 godzin. W ciąży pozamacicznej stężenie beta HCG też rośnie, ale znacznie wolniej. Na podstawie kilku badań (przynajmniej dwóch) poziomu HCG z próbki krwi wykonywanych w 48-godzinnych odstępach czasu, można zaobserwować, czy ciąża rozwija się prawidłowo, czy nie i wysnuć podejrzenie o ciąży pozamacicznej. Jednak ostateczną diagnozę ciąży ektopowej stawia lekarz po zebraniu wywiadu i badaniu USG.

Ciąża pozamaciczna a test ciążowy

Test ciążowy polega na oznaczeniu stężenia beta HCG w moczu. Jak już wiesz, do wzrostu jego stężenia dochodzi także w przypadku ciąży pozamacicznej. Dlatego, będąc w ciąży ektopowej, możesz uzyskać pozytywny wynik testu ciążowego.

USG w ciąży pozamacicznej

W diagnostyce ciąży ektopowej największe znaczenie ma badanie USG. Pozwala ono stwierdzić, czy zarodek znajduje się w jamie macicy. Jego brak, przy jednoczesnym wzroście stężenia beta HCG we krwi i pozytywnym wyniku testu ciążowego, z dużym prawdopodobieństwem wskazuje na ciążę pozamaciczną.

Leczenie ciąży pozamacicznej

Ciąża pozamaciczna w każdym przypadku wymaga interwencji lekarskiej, a niekiedy leczenia szpitalnego. Jeśli ciążę ektopową wykryto na wczesnym etapie jej rozwoju, mniej więcej do 8. tygodnia od momentu zapłodnienia, najczęściej stosuje się leczenie farmakologiczne. Lekarz przepisuje metotreksat – lek, który hamuje rozwój płodu. Podaje się go doustnie lub w formie zastrzyków. W przypadku zaawansowanej ciąży pozamacicznej, kiedy do zapłodnienia doszło ponad 8 tygodni temu, zalecane jest leczenie chirurgiczne metodą laparoskopową. Zabieg ten przeprowadza się w znieczuleniu ogólnym, a lekarz wykonuje tylko 3 niewielkie nakłucia. Leczenie laparoskopowe jest znacznie mniej inwazyjne od tradycyjnego zabiegu chirurgicznego, dzięki czemu możliwy jest szybki powrót do zdrowia, a blizny powstałe po zabiegu są ledwo widoczne.

Brak podjętego leczenia może prowadzić do powikłań, z którego najczęstszym jest pękniecie jajowodu.

Ciąża pozamaciczna może być trudnym doświadczeniem. Pamiętaj, aby dać sobie czas. Twoje ciało zregeneruje się szybko, ale w kwestii zdrowia psychicznego być może będziesz potrzebowała wsparcia specjalisty – nie wahaj się po nie sięgnąć!