Dobry i zły cholesterol – co warto o nim wiedzieć?

Cholesterol – co to jest?

Cholesterol to związek chemiczny należący do grupy lipidów. Występuje we wszystkich komórkach organizmu ludzkiego – jest ważnym składnikiem błon komórkowych. Z cholesterolu powstaje wiele związków m.in. kwasy żółciowe i hormony steroidowe (estrogeny, androgeny, kortyzol).

Około 70% cholesterolu organizm wytwarza sam (cholesterol endogenny). Pozostałe około 30% cholesterolu jest dostarczane wraz z pożywieniem (cholesterol egzogenny). Głównym źródłem cholesterolu są: mięso i jego przetwory, jajka oraz nabiał.

Rola cholesterolu w organizmie człowieka:

• wchodzi w skład błon komórkowych i reguluje ich przepuszczalność;
• tworzy lipoproteiny (kompleksy białkowo-lipidowe) obecne we krwi – oznaczając poziom cholesterolu we krwi, oznacza się poziom właśnie tych lipoprotein;
• bierze udział w produkcji witaminy D;
• jest niezbędny do produkcji kwasów żółciowych oraz hormonów steroidowych;
• wchodzi w skład otoczki mielinowej, która ochrania włókna nerwowe;
• usprawnia pracę układu odpornościowego;
• wpływa na pracę wielu enzymów uczestniczących w procesach metabolicznych.

Cholesterol jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Jednak jeśli występuje w nadmiarze, stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia. Jego wpływ na zdrowie zależy przede wszystkim od tego, jakie frakcje i w jakim stężeniu obecne są w krwiobiegu.

Rodzaje cholesterolu

Zły cholesterol LDL

Mianem złego cholesterolu określa się lipoproteiny o małej gęstości LDL (z ang. Low Density Lipoprotein). Cząsteczki cholesterolu LDL mogą osadzać się na wewnętrznych ścianach naczyń krwionośnych, prowadząc do ich zwężenia a w konsekwencji miażdżycy.

Zły cholesterol – norma

Normy złego cholesterolu LDL są różne i przedstawiają się następująco:

Dobry cholesterol HDL

Dobry cholesterol to lipoproteiny o dużej gęstości (z ang. High Density Lipoprotein). Cholesterol HDL bierze udział w transporcie złego cholesterolu z tkanek do wątroby, gdzie jest on rozkładany i wydalany z organizmu.

Dobry cholesterol – norma

Zalecane stężenie dobrego cholesterolu HDL: powyżej 45 mg/dl.

Wysoki cholesterol – kiedy się martwić?

Każdy nieprawidłowy wynik złego cholesterolu LDL (zarówno lekko podwyższony, jak i bardzo wysoki) powinien zwrócić Twoją uwagę. Warto podjąć działania, aby przywrócić jego stężenie do prawidłowego poziomu. Pamiętaj, że im wyższe stężenie złego cholesterolu we krwi, tym większe ryzyko wystąpienia chorób układu krążenia: miażdżycy, choroby wieńcowej, zawału i udaru.

Dowiedz się, jak obniżyć cholesterol domowym sposobem.

Nie tylko wysoki poziom złego cholesterolu LDL powinien zwrócić Twoją uwagę, ale również zbyt niski poziom dobrego cholesterolu HDL. Mało cholesterolu HDL oznacza, że nie ma jego wystarczającej ilości do transportowania złego cholesterolu z tkanek do wątroby. W konsekwencji cholesterol LDL nie może być rozłożony, a jego nadmiar odkłada się na ściankach naczyń krwionośnych, prowadząc do powstania płytki miażdżycowej.

Najważniejsza jest równowaga, czyli utrzymanie stężeń dobrego i złego cholesterolu na odpowiednim poziomie (zgodnie z obowiązującymi normami). W praktyce często oznacza to konieczność podniesienia poziomu dobrego cholesterolu HDL i obniżenie poziomu złego cholesterolu LDL.

Jak obniżyć zły cholesterol a podnieść dobry?

• Stosuj odpowiednio zbilansowaną dietę;
• zwiększ aktywność fizyczną;
• utrzymuj prawidłową masę ciała;
• zrezygnuj z używek, w szczególności unikaj palenia papierosów oraz spożywania alkoholu;
• naucz się zarządzać stresem – wypróbuj sprawdzone techniki relaksacyjne;
• zadbaj o zdrowy sen.

Potrzebujesz pomocy w walce ze złym cholesterolem? Umów się na konsultację dietetyczną. Specjalista nie tylko wskaże Ci, co jeść, by zmniejszyć poziom złego cholesterolu LDL i podnieść poziom dobrego cholesterolu HDL, ale też, jakie jeszcze inne działania możesz podjąć, by cieszyć się dobrym zdrowiem i samopoczuciem.