Pakiet badań na alergie wziewne

Alergie wziewne, objawiające się jako katar sienny, zapalenie spojówek czy astma, stanowią istotny problem kliniczny, znacząco wpływający na jakość życia. Ich przyczyną jest nieprawidłowa reakcja układu odpornościowego na powszechnie występujące w otoczeniu alergeny, takie jak pyłki roślin, roztocza kurzu domowego, zarodniki pleśni czy sierść zwierząt. Precyzyjna identyfikacja czynnika uczulającego jest kluczowa dla wdrożenia skutecznego leczenia i profilaktyki.

Pakiet badań na alergie wziewne to zestaw trzech badań, które pozwalają na kompleksową, wstępną diagnostykę alergii IgE-zależnej.

Pakiet składa się z następujących elementów:

• Morfologia krwi z rozmazem automatycznym. To podstawowe badanie ogólnego stanu zdrowia, które w kontekście alergologicznym jest szczególnie cenne ze względu na ocenę eozynofili. Podwyższona liczba tych komórek (eozynofilia) jest charakterystycznym wskaźnikiem sugerującym procesy alergiczne w organizmie.
• IgE całkowite. Oznaczenie stężenia całkowitych przeciwciał w klasie IgE jest badaniem przesiewowym w kierunku chorób atopowych. Podwyższony wynik wskazuje na ogólną skłonność organizmu do reakcji alergicznych, jednak nie identyfikuje konkretnego czynnika uczulającego.
• Panel wziewny EUROLINE (20 alergenów + CCD): Jest to kluczowy element pakietu – wieloparametrowy test z krwi do wykrywania swoistych przeciwciał IgE. Umożliwia jednoczesną identyfikację uczulenia na 20 najczęstszych alergenów wziewnych w Polsce.

W skład panelu wchodzą:

• Pyłki traw, zbóż i chwastów, jak tomka wonna, kupkówka pospolita, tymotka łąkowa, żyto, ambrozja, bylica, babka lancetowata.
• Pyłki drzew, jak olcha, brzoza, leszczyna, dąb.
• Roztocza kurzu domowego (D. pteronyssinus, D. farinae).
• Naskórki kota, psa i konia.
• Pleśnie Penicillium notatum, Cladosporium herbarum, Aspergillus fumigatus, Alternaria alternata.

Marker CCD. Panel zawiera również ocenę przeciwciał przeciwko reagującym krzyżowo determinantom węglowodanowym (CCD). Pozwala to lekarzowi na bardziej precyzyjną interpretację wyników i uniknięcie fałszywie dodatnich rezultatów spowodowanych reakcjami krzyżowymi.

Wykonanie pakietu badań jest wskazane w przypadku występowania objawów sugerujących tło alergiczne ze strony układu oddechowego. Badania warto wykonać:

• W przypadku objawów sezonowych, pojawiających się cyklicznie każdego roku (np. wiosną, latem lub jesienią), jak wodnisty katar, salwy kichania, świąd nosa, łzawienie i zaczerwienienie oczu.
• W przypadku objawów całorocznych, jak przewlekłe uczucie zatkanego nosa, poranny katar, nawracające zapalenia zatok czy spojówek.
• Przy objawach ze strony dolnych dróg oddechowych, takich jak chroniczny, napadowy kaszel (zwłaszcza w nocy lub po wysiłku), świszczący oddech, uczucie ucisku w klatce piersiowej, duszność.
• W ramach diagnostyki astmy oskrzelowej, w celu identyfikacji czynników alergicznych wywołujących lub zaostrzających objawy.

Pakiet jest przeznaczony do wstępnej diagnostyki alergologicznej u pacjentów z objawami ze strony układu oddechowego. Wykonanie badań polecamy:

• Osobom z podejrzeniem sezonowego lub całorocznego alergicznego nieżytu nosa (tzw. kataru siennego).
• Pacjentom z podejrzeniem lub zdiagnozowaną astmą alergiczną.
• Dzieciom i dorosłym z nawracającymi infekcjami górnych dróg oddechowych, w celu różnicowania z podłożem alergicznym.
• Osobom, u których istnieją przeciwwskazania do wykonania testów skórnych (np. nasilone zmiany skórne, brak możliwości odstawienia leków).

Częstotliwość badań jest uzależniona od sytuacji klinicznej.

• Diagnostycznie pakiet wykonuje się zazwyczaj jednorazowo w celu ustalenia profilu uczuleń i wdrożenia odpowiedniego postępowania.
• U dzieci profil uczuleń może ulegać zmianom z wiekiem. Lekarz może zalecić powtórzenie badania po kilku latach w celu weryfikacji. Badanie jest również wskazane przed planowanym rozpoczęciem immunoterapii swoistej (odczulania).

Badanie nie wymaga specjalnego przygotowania, co czyni je wygodnym i bezpiecznym.

• Krew należy pobrać w godzinach porannych, między 7:00 a 10:00.
• Zaleca się wykonanie badania na czczo (po około 8-12 godzinach od ostatniego posiłku).
• Nie ma konieczności odstawiania leków przeciwalergicznych (antyhistaminowych).
• Rano przed badaniem wypij szklankę niegazowanej wody.

Każdy wynik badania laboratoryjnego powinien być interpretowany w pełnym kontekście klinicznym pacjenta.

• Wynik morfologii może być zaburzony przez trwającą infekcję (inną niż alergia).
• Stężenie IgE całkowitego może być podwyższone w przebiegu chorób pasożytniczych, niektórych niedoborów odporności czy u palaczy tytoniu.
• Dzięki zawartości markera CCD, testy EUROLINE pozwalają na identyfikację i uwzględnienie w interpretacji potencjalnych reakcji krzyżowych, co zwiększa wiarygodność wyniku.

Wyniki poszczególnych składowych pakietu tworzą spójny obraz, który powinien być zinterpretowany przez doświadczonego lekarza alergologa.

• Podwyższony odsetek lub liczba eozynofili (eozynofilia) w morfologii jest silną przesłanką sugerującą proces o podłożu alergicznym.
• Wynik IgE całkowitego powyżej normy dla wieku wskazuje na atopię, czyli genetycznie uwarunkowaną skłonność do nadprodukcji przeciwciał IgE, ale nie wskazuje na konkretny alergen.
• Dodatni wynik (w skali 1-6) dla konkretnego alergenu (np. pyłek brzozy, roztocza D. pteronyssinus) oznacza obecność swoistych przeciwciał IgE i wskazuje na uczulenie. Im wyższa klasa i stężenie przeciwciał, tym większe prawdopodobieństwo wystąpienia objawów klinicznych po kontakcie z danym alergenem. Wynik ujemny dla markera CCD świadczy o tym, że ewentualne dodatnie wyniki w panelu nie są spowodowane niespecyficznymi reakcjami krzyżowymi.