Cukrzyca ciążowa - objawy, dieta, powikłania

Objawy cukrzycy ciążowej

Cukrzyca ciążowa może nie dawać żadnych objawów. Najczęściej można zauważyć:

• zwiększone pragnienie;
• utrzymujące się uczucie głodu mimo spożywania posiłków lub wilcze napady głodu;
• suchość skóry i ust;
• częste infekcje skóry, pochwy i pęcherza;
• nagły przyrost masy ciała;
• zbyt szybkie przyrost płodu względem zaawansowania ciąży.

Warto pamiętać, że kobiety w ciąży są badane pod kątem cukrzycy, dlatego podstawowym sygnałem tej choroby są nieprawidłowe wyniki glikemii oraz krzywej cukrzycowej, a także obecność cukru w moczu (cukromocz).

Normy cukru w ciąży

Hiperglikemia po raz pierwszy rozpoznana w trakcie ciąży powinna być rozpoznawana i klasyfikowana według zaleceń WHO (2013). O cukrzycy ciążowej można mówić, gdy spełnione jest co najmniej jedno z poniższych kryteriów:

Cukrzyca ciążowa – przyczyny i czynniki ryzyka

Eksperci wskazują 2 możliwe przyczyny wystąpienia cukrzycy ciążowej:

• dysfunkcja komórek beta trzustki lub opóźniona reakcja komórek beta na poziom glikemii;
• insulinooporność wtórna, wynikająca z obecności hormonów uwalnianych przez łożysko.

Naukowcy podkreślają też, że cukrzycy ciążowej sprzyja:

• nadmierna masa ciała jeszcze przed ciążą;
• mała dawka aktywności fizycznej w ciągu dnia;
• przypadki cukrzycy w rodzinie;
• nadciśnienie tętnicze;
• zespół policystycznych jajników;
• wysoki poziom trójglicerydów we krwi;
• niski poziom „dobrego” cholesterolu HDL;
• historia chorób krążenia u ciężarnej.

Dieta w cukrzycy ciążowej

Zmiana diety jest podstawą leczenia cukrzycy ciążowej. Przyszła mama powinna nie tylko przyjrzeć się swojemu jadłospisowi, ale także poprosić o pomoc diabetologa. Ustali on kaloryczność diety (która może wahać się w granicach 1500-2400 kcal) oraz pomoże określić ilości spożywanych produktów.

Ponadto ciężarne z cukrzycą obowiązują następujące zasady:

• Przerwy między posiłkami nie powinny być dłuższe niż 2-3 godziny.
• Należy trzymać się stałych godzin spożywania posiłków. Dopuszczalne jest ich przesunięcie o maksymalnie pół godziny.
• Warto zwracać uwagę nie tylko na kaloryczność, ale również rozkład makroskładników. Posiłki ciężarnych powinny składać się w 40-50% z węglowodanów, w 30% z białka i w 20-30% z tłuszczów.
• Wskazane jest spożywanie w szczególności: produktów zbożowych, białkowych (chude mięso i wędliny, ryby), warzyw i tłuszczy pochodzenia roślinnego.
• Ciężarne z cukrzycą powinny badać aceton w moczu – jego obecność świadczy o stanie wygłodzenia organizmu matki i może być wskazaniem do spożywania dodatkowej kolacji.

Co jeść w cukrzycy ciążowej?

Produkty zakazane w cukrzycy ciążowej

Przyszła mama zmagająca się z cukrzycą ciążową powinna całkowicie zrezygnować ze wszelkich słodyczy, słodzików, wyrobów cukierniczych czy napojów słodzonych.

Niewskazane jest również spożywanie:

• dżemów i przetworów owocowych;
• miodu;
• owoców zawierających duże ilości fruktozy, w tym bananów, winogron, śliwek;
• soków owocowych (nawet, jeśli zawierają tylko naturalne cukry);
• mleka i produktów mlecznych w godzinach porannych – nie należy spożywać ich na śniadanie. W późniejszych godzinach warto postawić na produkty sfermentowane: jogurty, kefiry, maślankę.

Ciężarnym zaleca się również umiar w stosowaniu ziół – niektóre z nich mogą powodować skurcze macicy.

Możliwe powikłania i komplikacje spowodowane cukrzycą ciążową

Cukrzyca ciążowa a poród

Jest to schorzenie o tyle niebezpieczne dla przyszłych mam, że może powodować komplikacje okołoporodowe. Dzieci kobiet cierpiących na cukrzycę w ciąży mają większą masę urodzeniową, przez co trudniej im przecisnąć się przez kanał rodny. W wyniku takiej sytuacji u mamy wzrasta ryzyko pęknięć i urazów dróg rodnych, a dodatkowo może okazać się, że jedyną opcją porodu będzie cesarskie cięcie.

Czy przy cukrzycy ciążowej rodzi się wcześniej?
Tak, istnieje ryzyko przedwczesnego porodu.

Powikłania u dziecka

Nieleczona cukrzyca ciążowa stawia Twoje dziecko w grupie ryzyka:

• cukrzycy typu 2 w przyszłości;
• otyłości;
• opóźnienia rozwoju ruchowego i intelektualnego;
• hipoglikemii zaraz po porodzie.

Możliwe powikłania u matki

Ciężarna z cukrzycą narażona jest na nadciśnienie tętnicze i stany przedrzucawkowe. Zaniedbanie cukrzycy ciążowej może także prowadzić do utrzymania się cukrzycy po porodzie.

Cukrzyca ciążowa po porodzie

Profilaktyka cukrzycy ciążowej

W niektórych przypadkach cukrzycy ciążowej można zapobiec. Na co warto zwrócić uwagę? Poznaj najważniejsze 3 punkty:

1. Zdrowa dieta – stosuj się do wskazówek podanych w sekcji: Dieta w cukrzycy ciążowej.
2. Regularna aktywność fizyczna – sprzyja dobremu samopoczuciu, obniża ciśnienie krwi, reguluje metabolizm, a do tego sprzyja utrzymaniu prawidłowej masy ciała. Pamiętaj, że nawet w ciąży możesz ćwiczyć na miarę swoich możliwości! Joga, spacery, pilates – to bezpieczne aktywności, które pomogą Ci przejść przez ciążę, a nawet szybciej wrócić do formy po porodzie.
3. Kontrola wagi – w ciąży nie przybieraj na wadze więcej, niż to konieczne. Jeśli nie jesteś w ciąży: dobrze rozpocząć starania kiedy unormujesz swoją wagę.
4. Regularne badania kontrolne, zgodnie z zaleceniami Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników.