Borelioza IgG

Badanie Borelioza IgG to test serologiczny, który pozwala na wykrycie we krwi przeciwciał w klasie G (IgG) skierowanych przeciwko krętkom z rodzaju Borrelia, bakteriom wywołującym boreliozę z Lyme. Do zakażenia dochodzi w wyniku ukąszenia przez zakażonego kleszcza.

Przeciwciała IgG są elementem późnej i długotrwałej odpowiedzi immunologicznej. Organizm zaczyna produkować przeciwciała dopiero po kilku tygodniach od zakażenia (zwykle po 6-8 tygodniach), a ich stężenie może utrzymywać się we krwi przez wiele miesięcy, a nawet lat, również po skutecznym wyleczeniu.

• Etap I – Test przesiewowy (np. met. ELISA) - badanie w klasie IgM i IgG. Bardzo czuły test, który ma za zadanie „wyłowić” wszystkie potencjalnie dodatnie próbki.
• Etap II – Test potwierdzenia (met. Western blot) - badanie w klasie IgM i IgG. Bardziej swoisty test, który wykonuje się tylko wtedy, gdy wynik testu przesiewowego jest dodatni lub wątpliwy. Ma on na celu zweryfikowanie i potwierdzenie pierwotnego wyniku.

Wykonanie badania w kierunku przeciwciał IgG przeciw Borrelia zaleca się w przypadku podejrzenia boreliozy, która może rozwijać się tygodnie, miesiące, a nawet lata po ukąszeniu przez kleszcza.

Wskazania do badania (przy podejrzeniu boreliozy przewlekłej):

• Borelioza stawowa, czyli nawracające bóle, obrzęki i ograniczenie ruchomości stawów, najczęściej dużych, jak staw kolanowy.
• Neuroborelioza, czyli zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, porażenie nerwów czaszkowych (zwłaszcza charakterystyczne porażenie nerwu twarzowego), silne, „korzeniowe” bóle kręgosłupa.
• Boreliozowe zapalenie mięśnia sercowego, czyli zaburzenia rytmu i przewodzenia w sercu, duszność, ból w klatce piersiowej.
• Późne zmiany skórne, jak przewlekłe zanikowe zapalenie skóry kończyn (ACA).

Badanie to jest przeznaczone dla osób z objawami, kontaktem z kleszczem, które mogą wskazywać na rozwiniętą lub przewlekłą postać choroby z Lyme. Polecane jest:

• Osobom z objawami ze strony stawów, układu nerwowego lub serca, które mogły mieć w przeszłości kontakt z kleszczami.
• Pacjentom, którzy uzyskali dodatni lub niejednoznaczny wynik w przesiewowym teście na boreliozę w klasie IgM.
• Osobom, które w przeszłości przebyły rumień wędrujący, ale z jakiegoś powodu nie podjęły natychmiastowego leczenia.
• Pracownikom leśnym, rolnikom, działkowcom i wszystkim osobom, które spędzają dużo czasu na łonie natury i rozwinęły niepokojące objawy.

Rola przeciwciał IgG w monitorowaniu boreliozy jest bardzo ograniczona.

• W diagnostyce badanie wykonuje się zazwyczaj jednorazowo w ramach schematu diagnostycznego.
• W monitorowaniu badanie nie służy do oceny skuteczności leczenia. Przeciwciała IgG mogą utrzymywać się we krwi przez wiele lat, nawet po całkowitym wyleczeniu i eliminacji bakterii z organizmu. Ich obecność nie świadczy o niepowodzeniu antybiotykoterapii ani o aktywnym zakażeniu. Decyzję o skuteczności leczenia lekarz podejmuje na podstawie ustąpienia objawów klinicznych.

Przygotowanie do badania jest bardzo proste.

• Badanie nie wymaga bycia na czczo. Natomiast warto zachować 2-3h odstępu między posiłkiem a pobraniem krwi. Takie działanie zapobiega tzw. próbce „lipemicznej", czyli takiej, w której znajduje się zbyt wysoka poposiłkowa ilość tłuszczów.
• Przed pobraniem wypij szklankę niegazowanej wody.
• Krew można pobrać o dowolnej porze dnia.
• Jeśli jesteś w trakcie lub niedawno zakończyłeś/aś antybiotykoterapię, poinformuj o tym lekarza, ponieważ może to wpłynąć na wynik.

Wynik badania serologicznego w kierunku boreliozy może być zakłócony przez kilka czynników.

• W ciągu pierwszych tygodni od ukąszenia, przeciwciała IgG są niewykrywalne (tzw. okno serologiczne), co prowadzi do wyników fałszywie ujemnych.
• Przyjęcie antybiotyku we wczesnej fazie (np. z powodu rumienia wędrującego) może wyciszyć odpowiedź immunologiczną i sprawić, że przeciwciała w ogóle się nie pojawią. Przy wystąpieniu rumienia wędrującego nie ma zasadności podejmowanie diagnostyki serologicznej.
• W testach przesiewowych (ELISA) możliwe są reakcje krzyżowe z przeciwciałami skierowanymi przeciwko innym bakteriom (np. krętkom kiły) lub wirusom (EBV), a także w przebiegu chorób autoimmunologicznych. Dlatego tak ważne jest potwierdzenie wyniku testem Western Blot oraz zebranie dokładnego wywiadu, ewentualnie poszerzenie badań o inne parametry.

Wynik badania przeciwciał IgG zawsze musi być interpretowany w ścisłym powiązaniu z objawami klinicznymi pacjenta i wynikiem testu potwierdzenia.

• Wynik dodatni (reaktywny) oznacza obecność przeciwciał IgG przeciwko krętkom Borrelia. Wskazuje to, że organizm miał w przeszłości kontakt z tą bakterią.
• • •
    U osoby z typowymi objawami klinicznymi, dodatni wynik (potwierdzony testem Western Blot) wspiera rozpoznanie boreliozy z Lyme.
  • •
    U osoby bez objawów lub u pacjenta, który był w przeszłości skutecznie leczony, dodatni wynik IgG najczęściej świadczy jedynie o bliźnie serologicznej – pamiątce po dawnym kontakcie z bakterią. Taki wynik nie jest wskazaniem do leczenia.
• Wynik ujemny (niereaktywny) oznacza brak przeciwciał IgG we krwi.
• • •
    Jeśli od momentu potencjalnego zakażenia minęło więcej niż 6-8 tygodni, ujemny wynik czyni diagnozę boreliozy mało prawdopodobną.
  • •
    Ujemny wynik nie wyklucza jednak zakażenia, jeśli badanie zostało wykonane zbyt wcześnie (w oknie serologicznym) lub jeśli pacjent był wcześnie leczony antybiotykiem.