Mocznik we krwi – objawy i przyczyny odchyleń od normy

Mocznik we krwi – objawy i przyczyny odchyleń od normy

Mocznik to produkt metabolizmu białek. W zdrowym organizmie zostaje wydalany z moczem. Jednak gdy funkcje nerek są zaburzone, może dojść do obniżenia lub podwyższenia poziomu mocznika we krwi. Poznaj objawy i przyczyny stojące za odchyleniami mocznika we krwi od normy.

Nadmiar mocznika we krwi – objawy

Objawami mocznicy, czyli stanu organizmu, w którym dochodzi do nadmiaru mocznika we krwi, są:

  • nudności i wymioty,
  • utrata apetytu,
  • niewyjaśniona utrata wagi,
  • problemy z pamięcią,
  • zmęczenie,
  • metaliczny posmak w ustach,
  • mrowienie kończyn,
  • skurcze mięśni.

W skrajnych przypadkach symptomy mogą też obejmować:

  • nieprzyjemny zapach z ust,
  • ból klatki piersiowej,
  • drgawki,
  • śpiączkę.

Przyczyny mocznicy

W zdrowym organizmie mocznik wydalany jest wraz z moczem. Dlatego podwyższony poziom mocznika we krwi oznacza, że Twoje nerki mają problem z pozbywaniem się z organizmu niepotrzebnych substancji. Co za tym może stać?

Przewlekła choroba nerek

Specjaliści z Cleveland Clinic podają, że najczęstszą przyczyną podwyższonego mocznika we krwi jest przewlekła choroba nerek. Jak głosi portal Medycyna Praktyczna: “przewlekłą chorobą nerek nazywane jest każde uszkodzenie nerek, które utrzymuje się dłużej niż 3 miesiące”. Niewydolność nerek może wiązać się z innymi chorobami, np. cukrzycą, nadciśnieniem tętniczym lub miażdżycą. O uszkodzeniu nerek świadczy podwyższony mocznik i kreatynina.

Dieta przesycona białkiem

Mocznik to produkt przemiany białek w organizmie. Kiedy stosujesz suplementy białkowe bez nadzoru specjalisty, może dojść do przeciążenia organizmu, co skutkuje wzrostem poziomu mocznika w krwi. Nadmiar białka nie tylko obciąża nerki, które muszą pracować intensywniej, aby wydalić nadmiar mocznika, ale może także prowadzić do odwodnienia. Trawienie białek wymaga bowiem większej ilości wody. Dlatego ważne jest, aby dostosować spożycie białka do indywidualnych potrzeb organizmu i korzystać z suplementacji pod okiem specjalisty, który pomoże ustalić bezpieczne i efektywne dawkowanie.

Odwodnienie

Mniej płynów w organizmie oznacza, że nerki nie mają na czym pracować. W efekcie poziom mocznika we krwi wzrasta, ponieważ brakuje płynów, z którym mógłby zostać wydalony.

Schyłkowa niewydolność nerek

Bardzo wysoki mocznik we krwi może wskazywać na schyłkową niewydolność nerek. To ostatnia faza przewlekłej niewydolności nerek. Narząd przestaje wspierać codzienne potrzeby organizmu i wymagana jest dializa.

Mocznik we krwi a nowotwór

Mocznik we krwi może towarzyszyć nowotworom – choć sam podwyższony mocznik nie jest równoznaczny z diagnozą. Taki wynik może wiązać się z nowotworem nerek, odwodnieniem (które często towarzyszy pacjentom onkologicznym m.in. jako efekt uboczny terapii) lub utratą masy mięśniowej (mocznik we krwi wzrasta też wtedy, kiedy dochodzi do uszkodzenia lub rozpadu tkanki mięśniowej, co może mieć miejsce przy walce organizmu z nowotworem).

Niski mocznik – objawy

Niski poziom mocznika we krwi zazwyczaj nie jest sam w sobie przyczyną jakichkolwiek objawów. Jednak taki wynik może być wskaźnikiem różnych stanów zdrowotnych – czytaj dalej i poznaj możliwe przyczyny niskiego mocznika.

Niski mocznik – przyczyny

Przewodnienie

Kiedy w organizmie znajduje się za dużo wody, dochodzi do rozcieńczenia krwi. To z kolei odzwierciedla się w obniżeniu wielu parametrów, w tym także mocznika.

Marskość wątroby

Wątroba trawi aminokwasy i przemienia produkt uboczny metabolizmu – amoniak – na mniej toksyczny mocznik. W marskości wątroby narząd ten stopniowo traci zdolność do radzenia sobie nawet z normalnym obciążeniem białkowym, co prowadzi do nagromadzenia się amoniaku i innych toksyn we krwi. Ponieważ amoniak nie jest przetwarzany na mocznik – poziom mocznika we krwi spada.

Ciąża

W trakcie ciąży mocznik we krwi naturalnie się obniża.

Badania uzupełniające

Jeśli w swoich wynikach krwi obserwujesz podwyższony lub niski mocznik – warto przyjrzeć się swojemu organizmowi, a w szczególności kondycji nerek. Badania, które pomogą zidentyfikować dokładną przyczynę odchyleń od normy, to:

  • Elektrolity – Odpowiadają za równowagę wodno-elektrolitową w organizmie. Nieprawidłowe wartości tych parametrów są związane z zaburzoną funkcjonalnością układu moczowego.
  • Kreatynina – azotowy związek organiczny, który jest produktem degradacji kreatyny, substancji będącej nośnikiem energii w mięśniach. Jej nadmiar wydalany jest wraz z moczem.
  • Cystatyna C – Podwyższony poziom tego parametru świadczy o uszkodzeniu nerek. Im większe stężenie cystatyny C, tym rozleglejsze zmiany.
  • Ogólne badanie moczu – Ocenia funkcje nerek i pozwala wykryć infekcje toczące się w układzie moczowym. Badanie to jest także pomocne w diagnostyce wielu dolegliwości m.in. cukrzycy, nowotworów, chorób wątroby i trzustki.
  • Białko całkowite – Nieprawidłowy wynik jest wskazaniem do pogłębienia diagnostyki (wykonania proteinogramu) i najczęściej świadczy o chorobach nerek.

Te i więcej parametrów pracy nerek zbadasz na jednej wizycie z Pakietem Badań na Nerki uPacjenta. Umów specjalisty medycznego do swojego domu już dziś – nie odkładaj zdrowia na później!

Pakiet badań na nerki
Pakiet badań na nerki

Pakiet badań na nerki

Badanie krwi i moczu bez wychodzonia z domu. W cenie: zestaw badań + możliwość konsultacji wyników

Leki na obniżenie mocznika we krwi

Niestety nie istnieje żaden lek na obniżenie mocznika we krwi. Leczenie wysokiego poziomu mocznika zazwyczaj skupia się na adresowaniu podstawowej przyczyny jego wzrostu – jeśli stoi za tym niegroźna infekcja nerek, mogą wystarczyć leki diuretyczne, czyli moczopędne. Jednak jeśli uszkodzenie narządu jest bardziej rozległe – może okazać się, że konieczna jest dializa.

Co jeść przy wysokim moczniku?

Aby wesprzeć terapię mocznicy należy ograniczyć spożycie białka (które znajduje się głównie w mięsie, rybach, produktach mlecznych, roślinach strączkowych, orzechach i nasionach, zbożach i niektórych warzywach) oraz zadbać o odpowiednią podaż wody. Dowiedz się, ile wody dziennie pić.

Artykuł zweryfikowany przez eksperta

Bio photo
Konsultacja merytoryczna
mgr Patryk Rosa

Swoje doświadczenie w pracy diagnosty zbierał w pracowni serologii transfuzjologicznej oraz pracowni cytogenetycznej. Tytuł magistra uzyskał na Gdańskim Uniwersytecie Medycznym. Stara się poszerzać swoją wiedzę poprzez udział w szkoleniach oraz kursach. Diagnostyka laboratoryjna jest dziedziną medycyny, która dynamicznie się rozwija oraz jest istotnym elementem postępowania diagnostycznego, dlatego uważa, że systematyczne wykonywanie badań laboratoryjnych może wspomóc pacjentów we wczesnym wykrywaniu chorób oraz wspierać w utrzymaniu zdrowego stylu życia.

Pokaż więcej

our-process-widget-default-icon
Zdrowie zaczyna się uCiebie
  • Zaplanuj badania

    Dobierz badania w katalogu badań uPacjenta.

  • Zbadaj się u Siebie

    Kiedy Ci wygodnie, wtedy gdy tego potrzebujesz.

  • Skonsultuj wyniki online

    Porozmawiaj ze specjalistą medycznym uPacjenta.

  • Ciesz się lepszym zdrowiem

    Zastosuj porady eksperta i obserwuj poprawę samopoczucia.