Jak przygotować się do badania krwi?
Badania krwi wymagają odpowiedniego przygotowania. “Nieludzka pora”, czyli wczesny poranek w godzinach 7.00 - 9.30, jaka jest wyznaczana na pobrania, nie wzięła się znikąd. Stoją za tym bardzo praktyczne powody.
Jak pewnie wiesz, na badaniach powinieneś pojawić się na czczo. Przyjmowane z żywnością składniki mogą wpłynąć na niektóre parametry krwi, przez co możemy otrzymać wynik nieadekwatny do faktycznego stanu zdrowia. Po posiłku chwilowo wzrasta m.in. poziom cukru lub triglicerydów. Poza tym trudno wyobrazić sobie utrzymywanie surowego postu przez większość dnia w oczekiwaniu na pobrania :)
Drugim ważnym powodem jest fakt, że normy składników krwi wyznaczane są dla warunków porannych. Nasz organizm ma tzw. fizjologiczny rytm dobowy. Oznacza to, że stężenia wielu parametrów są różne w zależności od pory dnia. Przykładowo nocą stężenie jonów sodu, potasu i magnezu jest niższe, zaś rano znacząco wzrasta. Podobnie jest w przypadku poziomu hormonów, np. kortyzolu, który najwyższy jest rano.
Złą wiadomością dla fit-freaków jest to, że przed badaniem krwi nie powinieneś poddawać się wymagającym treningom. Intensywne ćwiczenia dobrze odpuścić sobie nawet do 3 dni przed pobraniem. Wysiłek fizyczny może zafałszować wyniki badań, prowadząc do spadku stężenia glukozy czy też wzrostu aktywności enzymów pochodzenia mięśniowego. Zmienia się stężenie hormonów (np. adrenaliny, kortyzolu, glukagonu), co z kolei pociąga za sobą zmiany w poziomie kreatyniny, albuminy, czy wapnia. Tak zwane zakwasy to nic innego jak wzrost poziomu mleczanów, kinazy kreatynowej, kreatyniny i wielu innych parametrów. Dlatego dla jasności wyników, ogranicz bardzo wymagające treningi. [1]
Czy przed badaniem krwi można palić?
Odpowiedź na pytanie, czy przed badaniem krwi można palić, zależy od tego, na jakie badanie się wybierasz oraz jak długo palisz. Ogólna zasada mówi, że badania powinno przeprowadzać przy zachowaniu swoich nawyków.
Pamiętaj, by poinformować swojego lekarza o tym, że jesteś palaczem. To ważne, ponieważ w niektórych badaniach wprowadzone zostały specjalne normy dla osób palących. Jest tak np. w przypadku markerów nowotworowych.
Na jakie parametry badań krwi wpływa palenie papierosów?
Nałóg papierosowy wpływa na poziom [1]:
- leukocytów, czyli krwinek białych, pomagających chronić organizm przed wirusami i bakteriami;
- erytocytów, hemoglobiny i hematokrytu,
- lipoprotein,
- niektórych hormonów, np. estrogenu,
- witamin,
- markerów nowotworowych np. CEA, PSA.
Pogrubione parametry wchodzą w skład badania morfologicznego krwi. Jeśli palisz sporadycznie, przed badaniem zdecydowanie odpuść. Jeśli to Twój nałóg — cóż, każda okazja do powrotu do zdrowszego trybu życia jest dobra :) Jednak jeżeli palisz papierosy codziennie od wielu lat i nie myślisz o rzuceniu, zaprzestanie palenia na kilka godzin przed badaniem może nawet wpłynąć na interpretację wyników.
Przed jakimi badaniami nie należy palić?
Przed badaniami w kierunku chorób wątroby, zwłaszcza do badania GGTP, ostatniego papierosa powinieneś spalić co najmniej 8 godzin wcześniej. Substancje w papierosach wpływają na wzrost aktywności badanego enzymu, jak również fosfatazy zasadowej (enzymu ALP), wytwarzanych w wątrobie. [2]
W pozostałych przypadkach pamiętaj, że palenie papierosów nie wpływa w znaczącym stopniu na badania krwi. Ich celem jest sprawdzenie stanu swojego zdrowia przy zwyczajach, które towarzyszą Ci każdego dnia.
Źródła:
1 - https://www.onkol.kielce.pl/pl/dla-pacjenta/wplyw-przygotowania-pacjenta-na-wynik-badania-laboratoryjnego [dostęp: 7.10.2021]
2 - https://www.medicinenet.com/is_it_ok_to_smoke_before_a_blood_test/article.htm [dostęp: 7.10.2021]
https://journals.sagepub.com/doi/pdf/10.1258/acb.2010.009303 [dostęp: 7.10.2021]
