Toksoplazmoza IgG

Badanie Toksoplazmoza IgG służy do oznaczenia we krwi przeciwciał w klasie IgG, skierowanych przeciwko Toxoplasma gondii. Jest to mikroskopijny pasożyt, który wywołuje chorobę zwaną toksoplazmozą.

Dla większości zdrowych osób z prawidłową odpornością, pierwsze (pierwotne) zakażenie toksoplazmozą przebiega bezobjawowo lub skąpoobjawowo, przypominając lekkie przeziębienie. Po przechorowaniu organizm wytwarza przeciwciała, które zapewniają trwałą odporność na całe życie.

Przeciwciała w klasie IgG są elementem tej długotrwałej pamięci immunologicznej. Pojawiają się we krwi kilka tygodni po zakażeniu i pozostają w niej już na zawsze. Ich obecność jest więc dowodem na to, że organizm miał w przeszłości kontakt z pasożytem i jest na niego uodporniony.

Głównymi drogami zakażenia toksoplazmozą są:

• Spożycie surowego lub niedogotowanego mięsa zawierającego cysty pasożyta.
• Kontakt z oocystami obecnymi w ziemi zanieczyszczonej odchodami kota (np. podczas prac w ogrodzie, zabawa w piaskownicy, zjedzenia niemytych warzyw i owoców).
• Bezpośredni kontakt z odchodami zakażonego kota (np. podczas czyszczenia kuwety).

Wiedza o statusie immunologicznym w kierunku toksoplazmozy jest jedną z najważniejszych informacji dla kobiet w wieku rozrodczym, ale badanie wykonuje się też w innych sytuacjach.

Główne wskazania do badania:

• W planowaniu ciąży i jej pierwszym trymestrze ciąży to absolutnie kluczowe wskazanie. Pierwotne zakażenie toksoplazmozą w trakcie ciąży (u kobiety, która wcześniej nie chorowała) może być bardzo niebezpieczne dla płodu i prowadzić do toksoplazmozy wrodzonej, grożącej poważnymi wadami rozwojowymi. Badanie IgG pozwala ocenić, czy przyszła mama jest odporna.
• Diagnostyka zakażeń u osób z obniżoną odpornością. U pacjentów z HIV/AIDS, po przeszczepach narządów lub w trakcie chemioterapii, utajone zakażenie może się reaktywować i wywołać ciężką chorobę (np. zapalenie mózgu).
• Diagnostyka zmian w narządzie wzroku, zwłaszcza zapalenia siatkówki i naczyniówki (tzw. toksoplazmoza oczna).
• Diagnostyka powiększonych węzłów chłonnych (limfadenopatii) o niejasnej przyczynie.

Badanie Toksoplazmoza IgG jest fundamentalnym elementem opieki w określonych grupach pacjentów. Polecamy je w szczególności:

• Wszystkim kobietom planującym ciążę, aby poznać swój status odporności jeszcze przed poczęciem.
• Kobietom w pierwszym trymestrze ciąży, dla których jest to jedno z obowiązkowych badań przesiewowych.
• Pacjentom z niedoborami odporności, u których reaktywacja toksoplazmozy może stanowić zagrożenie życia.
• Osobom z objawami, które mogą wskazywać na toksoplazmozę, takimi jak powiększone węzły chłonne, stany podgorączkowe czy objawy grypopodobne.
• Właścicielom kotów, którzy chcą świadomie ocenić swoje ryzyko.

Częstotliwość badania zależy od celu i uzyskanego wyniku, zwłaszcza w kontekście ciąży.

• Jako badanie przesiewowe (np. przed ciążą) badanie wykonuje się jeden raz.
• Jeśli wynik jest dodatni, świadczy to o przebytej infekcji i nabytej odporności. Zazwyczaj nie ma potrzeby powtarzania tego badania.
• Jeśli wynik jest ujemny, oznacza to brak odporności. W takiej sytuacji lekarz zaleci powtarzanie badania (zapewne IgG, jak i IgM) w kolejnych trymestrach ciąży, aby monitorować, czy nie doszło do świeżego zakażenia.

Przygotowanie do badania Toksoplazmoza IgG jest bardzo proste.

• Bycie na czczo nie jest wymagane. Natomiast warto zachować 2-3h odstępu między posiłkiem a pobraniem krwi. Takie działanie zapobiega tzw. próbce „lipemicznej" czyli takiej, w której znajduje się zbyt wysoka poposiłkowa ilość tłuszczów.
• Badanie można wykonać o każdej porze.
• Przed pobraniem wypij szklankę niegazowanej wody.
• Leki i styl życia nie mają wpływu na wynik badania.

Test na przeciwciała Toksoplazmoza IgG jest bardzo wiarygodny. Istnieją nieliczne sytuacje, które mogą wpłynąć na jego wynik.

Czynniki fizjologiczne:

• Noworodki przez kilka miesięcy po urodzeniu mogą mieć we krwi przeciwciała IgG przekazane od matki. Dodatni wynik IgG u tak małego dziecka nie świadczy o jego zakażeniu, a o odporności matki.

Czynniki patologiczne:

• Wczesna faza zakażenia. W ciągu pierwszych 2-3 tygodni od zakażenia przeciwciała IgG mogą być jeszcze niewykrywalne (tzw. okno serologiczne). Wtedy do diagnostyki dołącza się klasę przeciwciał IgM mówiące o świeżym zakażeniu.
• Ciężkie niedobory odporności. U osób z bardzo osłabionym układem odpornościowym produkcja przeciwciał może być upośledzona.

Czynniki farmakologiczne:

• Terapia immunoglobulinami może dawać przejściowy, fałszywie dodatni wynik.

Wynik badania Toksoplazmoza IgG informuje o Twoim statusie immunologicznym i zawsze powinien być interpretowany w połączeniu z wynikiem przeciwciał w klasie IgM.

• Wynik dodatni (reaktywny) wskazuje na przebyte w przeszłości zakażenie pierwotniakiem Toxoplasma gondii. U osoby z prawidłową odpornością oznacza to na ogół trwałą odporność na ponowną infekcję. Dla kobiety planującej ciążę lub będącej w ciąży jest to zazwyczaj bardzo dobra wiadomość. Oznacza, że jest chroniona przed pierwotnym zakażeniem, które jest najgroźniejsze dla płodu.
• Wynik ujemny (niereaktywny) wskazuje, że dana osoba nigdy nie miała kontaktu z pasożytem i nie posiada odporności. Jest więc podatna na pierwotne zakażenie. Dla kobiety w ciąży z ujemnym wynikiem IgG jest to bardzo ważny sygnał, aby rygorystycznie przestrzegać zasad profilaktyki:
• • •
    Unikać jedzenia surowego i niedogotowanego mięsa (np. tatara, krwistych steków).
  • •
    Dokładnie myć warzywa i owoce.
  • •
    Używać rękawiczek do pracy w ogrodzie bądź bardzo dokłanie umyć ręce po kontakcie z ziemią czy po zabawach w piaskownicy (np. z pierwszym dzieckiem)
  • •
    Regularnie myć ręce i okolice pod paznokciami, zwłaszcza po kontakcie z ziemią, surowym mięsem i przed posiłkami.
  • •
    Czyszczenie kociej kuwety zlecić innemu domownikowi lub robić to w rękawiczkach.