Metamfetamina w moczu, jakościowo

Badanie jakościowe na obecność metamfetaminy w moczu to test przesiewowy, który służy do oceny, czy dana osoba zażywała w ostatnim czasie tę substancję. Metamfetamina (znana potocznie jako „piko”, „kryształ”, „lód”) to silny i bardzo niebezpieczny stymulant ośrodkowego układu nerwowego o wysokim potencjale uzależniającym.

Test ten, wykonywany metodą immunochemiczną, wykrywa w próbce moczu obecność samej metamfetaminy oraz jej głównego metabolitu – amfetaminy. Jest to badanie jakościowe, co oznacza, że daje prostą odpowiedź:

• dodatni (stwierdzono obecność substancji),
• ujemny (nie stwierdzono obecności substancji).

Test nie określa dokładnego stężenia narkotyku ani wielkości przyjętej dawki. Ze względu na wysoką czułość, jest skutecznym i szybkim narzędziem weryfikującym podejrzenie zażycia metamfetaminy.

Wykonanie badania w kierunku obecności metamfetaminy warto rozważyć w sytuacjach, gdy istnieje podejrzenie zażycia tej substancji, w celach medycznych, zawodowych lub prawnych.

Badanie jest wskazane przy:

• Podejrzeniu zażycia substancji psychoaktywnych, zwłaszcza u osoby, u której obserwuje się nagłe i niepokojące zmiany w zachowaniu.
• Obserwacji objawów ostrego zatrucia:
• • •
    Silne pobudzenie psychoruchowe, euforia, gadatliwość.
  • •
    Rozszerzone źrenice, bezsenność, brak apetytu.
  • •
    Przyspieszone bicie serca, podwyższone ciśnienie tętnicze.
  • •
    Wybuchy agresji, drażliwość.
• Obserwacji objawów przewlekłego używania:
• • •
    Znaczna utrata masy ciała, zaniedbanie wyglądu i higieny.
  • •
    Problemy z zębami (tzw. „usta metamfetaminowe”).
  • •
    Zmiany skórne spowodowane uporczywym drapaniem.
  • •
    Nastroje paranoiczne, lęki, halucynacje.
• W ramach medycyny pracy, na stanowiskach wymagających pełnej sprawności psychofizycznej.
• W celu monitorowania abstynencji u osób w trakcie terapii uzależnień.

Badanie to jest narzędziem weryfikacyjnym, przydatnym w wielu sytuacjach. Polecane jest:

• Rodzicom lub opiekunom zaniepokojonym nagłą zmianą zachowania, wyglądu lub kręgu znajomych swojego dziecka.
• Pracodawcom, w ramach medycyny pracy (zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa).
• Osobom w trakcie leczenia odwykowego lub po jego zakończeniu, jako element kontroli utrzymania abstynencji.
• W sytuacjach wymagających formalnego potwierdzenia trzeźwości od substancji psychoaktywnych.

Częstotliwość badania zależy od celu jego wykonania.

• W celu weryfikacji podejrzenia badanie wykonuje się jednorazowo.
• W monitorowaniu terapii uzależnień częstotliwość ustala lekarz lub terapeuta. Badania mogą być wykonywane regularnie lub w sposób losowy i niezapowiedziany.

Przygotowanie do badania jest bardzo proste.

• Badanie nie wymaga bycia na czczo.
• Do badania potrzebna jest próbka moczu o objętości ok. 20-30 ml. Należy ją pobrać do specjalnego, czystego i suchego pojemnika (dostępnego w aptece).
• Mocz można pobrać o dowolnej porze dnia.
• Przed pobraniem próbki należy dokładnie umyć ręce i okolice cewki moczowej.
• Zaleca się pobranie próbki ze środkowego strumienia.

Na wynik badania ma wpływ kilka kluczowych czynników.

• Okno detekcji. Metamfetamina jest wykrywalna w moczu przez okres od 1-2 do 4-5 dni od ostatniego zażycia. Czas ten może się różnić w zależności od przyjętej dawki, częstotliwości używania, indywidualnego metabolizmu oraz pH moczu.
• Rozcieńczenie próbki. Celowe picie bardzo dużych ilości płynów bezpośrednio przed badaniem może nadmiernie rozcieńczyć mocz i spowodować, że stężenie substancji spadnie poniżej progu wykrywalności testu, dając wynik fałszywie ujemny.
• Reakcje krzyżowe. Testy przesiewowe mogą w rzadkich przypadkach dawać wynik fałszywie dodatni u osób przyjmujących niektóre leki dostępne legalnie. Należą do nich m.in. niektóre leki na przeziębienie zawierające pseudoefedrynę, leki na ADHD, leki przeciwdepresyjne (np. bupropion, selegilina) czy leki na chorobę Parkinsona.

Wynik testu jakościowego jest podawany jako „dodatni” lub „ujemny”.

• Wynik dodatni oznacza, że w badanej próbce moczu stwierdzono obecność metamfetaminy i/lub jej metabolitu, amfetaminy, powyżej ustalonego progu czułości. Wynik ten z wysokim prawdopodobieństwem wskazuje na zażycie substancji w przedziale ostatnich 1-2 do 4-5 dni.
  Ważna uwaga: Ze względu na możliwość wystąpienia reakcji krzyżowych z niektórymi lekami, każdy dodatni wynik testu przesiewowego powinien być traktowany jako wynik wstępny. W sytuacjach, gdy wynik może mieć poważne konsekwencje (np. prawne, zawodowe), zaleca się jego potwierdzenie za pomocą bardziej zaawansowanej i swoistej metody laboratoryjnej (np. chromatografii gazowej ze spektrometrią mas - GC-MS).
• Wynik ujemny (nie stwierdzono obecności) oznacza, że w badanej próbce nie znaleziono metamfetaminy w stężeniu przekraczającym próg czułości testu. Jeśli badanie zostało wykonane w odpowiednim oknie detekcji, wynik ten z dużym prawdopodobieństwem świadczy o tym, że badana osoba nie zażywała tej substancji.