Niektórzy ozdrowieńcy doświadczają uszkodzenia serca, nawet jeśli przed COVID-19 nie cierpieli na choroby sercowo-naczyniowe i nie byli hospitalizowani ze względu na koronawirusa. Dlaczego tak się dzieje?
Zespół postcovidowy
Hopkins Medicine tłumaczą, że większość osób po przebyciu zakażenia wirusem SARS-CoV-2 dochodzi do siebie bez żadnych powikłań. Jednak niektórzy po wyzdrowieniu odczuwają długotrwałe objawy, obniżające samopoczucie i utrudniające codzienne funkcjonowanie. Są to symptomy takie jak: zmęczenie, duszności, kaszel, bóle stawów, klatki piersiowej, głowy czy mgła umysłowa. Zazwyczaj jednak po jakimś czasie od wyzdrowienia objawy te mijają.
Niestety u części ozdrowieńców występują poważniejsze, długoterminowe i zagrażające życiu zaburzenia: neurologiczne, czynności płuc, nerek, problemy z układem sercowo-naczyniowym (w tym zawał serca, udar, zapalenie mięśnia sercowego lub niewydolność serca). I właśnie ta ostatnia grupa zaburzeń określana jest sercowym zespołem postcovidowym.
Dolegliwości sercowe po COVID-19 – sercowy zespół postcovidowy
American Heart Association przywołuje badanie opublikowane w JAMA Cardiology, w którym naukowcy zanalizowali wyniki rezonansu magnetycznego serca 100 ozdrowieńców. W toku badań odkryto nieprawidłowości w mięśniu sercowym u aż 78 osób, a trwające zapalenie mięśnia sercowego u 60 pacjentów. Co więcej, naukowcy podają, że problemy z sercem po COVID-19 nie były uzależnione od stopnia ciężkości przebiegu choroby.
Magazyn Diagnostic and Interventional Cardiology zwraca uwagę także na hiszpańskie badanie dotyczące 139 pracowników służby zdrowia ze zdiagnozowanym COVID-19. Ponad dwa miesiące po zakażeniu poddano ich badaniom laboratoryjnym, rezonansowi magnetycznemu serca oraz EKG. Okazało się, że zapalenie mięśnia sercowego lub osierdzia stwierdzono aż w 40% przypadków.
Hopkins Medicine wyróżnia objawy, które mogą świadczyć o sercowym zespole postcovidowym:
- kołatanie serca (uczucie szybkiego lub nieregularnego bicia serca);
- zawroty głowy;
- uczucie oszołomienia podczas wstawania;
- ból w klatce piersiowej;
- trudności z oddychaniem
- duszność podczas wysiłku;
- obrzęk kostek;
- budzenie się w nocy z zadyszką.
Jak COVID-19 uszkadza serce?
Health Harvard podaje, że wirus SARS-CoV-2 może uszkodzić serce na kilka sposobów. Gdy układ odpornościowy nadmiernie reaguje na toczącą się infekcję, uwalnia do krwiobiegu cząsteczki nazywane cytokinami. To z kolei wywołuje burzę cytokinową, w wyniku której serce zostaje osłabione i powiększa się, co prowadzi do obniżenia ciśnienia krwi i zbierania się płynu w płucach.
Infekcja COVID-19 może także negatywnie wpływać na żyły i tętnice, wywołując zapalenie naczyń krwionośnych oraz zaburzenie procesów krzepnięcia. Natomiast zwiększona skłonność do krzepnięcia może powodować zakrzepy krwi w płucach, a także blokować przepływ tlenu do mięśnia sercowego, co często skutkuje zawałem.
Serce jest zagrożone również u chorych, u których ze względu na COVID-19 rozwinęło się zapalenie płuc. Zapalenie płuc obniża poziom tlenu we krwi, a kiedy zapotrzebowanie na tlen przekroczy podaż, mięsień sercowy ulega uszkodzeniu.
Czy da się zapobiec problemom z sercem po COVID-19?
Harvard Health zwraca uwagę na kilka działań, które pomagają zmniejszyć ryzyko choroby sercowo-naczyniowej. Warto uprawiać aktywność fizyczną, chodzić na spacery, wdrożyć zdrową dietę, np. śródziemnomorską, a także zaopatrzyć się w urządzenie do pomiaru ciśnienia krwi w domu. Co ważne, nadal należy postępować zgodnie z zasadami bezpieczeństwa, czyli utrzymywać dystans społeczny, nosić maseczkę ochronną, unikać dużych zgromadzeń i praktykować higienę rąk oraz unikać dotykania twarzy.
Dr Sandeep Lahoti ze szpitala Houston Methodist zwraca uwagę, że jeśli przeszedłeś zakażenie wirusem SARS-CoV-2 (nawet w łagodnej formie lub bezobjawowo), ale teraz doskwierają Ci objawy sercowego zespołu postcovidowego - powinieneś skontaktować się ze swoim lekarzem pierwszego kontaktu. Lekarz oceni nasilenie utrzymujących się symptomów i w razie potrzeby skieruje Cię do specjalisty, by sprawdzić, w jakim stanie są Twoje płuca i serce. Jeśli jednak Twoje dolegliwości mają intensywny charakter, nie czekaj na wizytę u swojego lekarza - zadzwoń pod numer alarmowy i poproś o pomoc.
Przeszedłeś zakażenie koronawirusem? Postaraj się obserwować swój organizm pod kątem objawów świadczących o sercowym zespole postcovidowym lub innego rodzaju powikłaniach. Dzięki temu, w przypadku dolegliwości, łatwiej Ci będzie wdrożyć kroki prowadzące do skutecznego leczenia.
