Elektrolity: poznaj ich rolę i zrób je w domu!
Dieta

Elektrolity: poznaj ich rolę i zrób je w domu!

Czujesz się osłabiony? Szukasz sposobów na lepszą wydajność w pracy lub sporcie? A może zmagasz się z odwodnieniem spowodowanym upałami, chorobami lub… stanem poimprezowym? Jeśli jedno z tych stwierdzeń jest prawdziwe, zapewne natknąłeś się już na sugestię, że rozwiązaniem na Twoje problemy mogą być elektrolity lub napoje izotoniczne. Co to takiego? Jak je zrobić samemu w domu? Jak długo je stosować? Poznaj odpowiedzi!

Co to są elektrolity i jaka jest ich rola w organizmie

Elektrolity to ogólne określenie na pierwiastki, które pomagają przewodzić prąd elektryczny. Rolą elektrolitów w organizmie będzie zatem wspomaganie przewodzenia nerwowego.
Poza tym wpływają także indywidualnie na inne obszary zdrowia jak np. skurcze mięśni (w tym serca), regulacja gospodarki wodnej organizmu, ciśnienia krwi, temperatury ciała, metabolizmu lub produkcji hormonów.

Niedobór elektrolitów – objawy

Łagodne niedobory elektrolitów mogą nie dawać żadnych objawów. Kiedy dochodzi do znacznego spadku poziomu elektrolitów w organizmie, częstymi objawami są:

  • ogólne osłabienie,
  • skurcze mięśni,
  • kołatanie serca,
  • mrowienie kończyn,
  • zaburzenia rytmu serca,
  • ciemniejsza barwa moczu,
  • zimne dłonie i stopy.

O niedoborze elektrolitów u dziecka może świadczyć:

  • senność,
  • problemy z koncentracją,
  • skąpomocz,
  • wzmożone pragnienie,
  • ubytek masy ciała,
  • sucha skóra,
  • płacz bez łez,
  • zapadnięte oczy.

Kiedy szczególnie jesteśmy narażeni na utratę elektrolitów?

Elektrolity tracimy wtedy, kiedy doświadczamy dużej utraty wody, a zatem przede wszystkim:

  • W przypadku biegunek/wymiotów, kiedy tracimy wiele płynów ustrojowych.
  • W przypadku infekcji wirusowych – gorączka i inne objawy choroby mogą powodować obniżenie się poziomu elektrolitów.
  • W upały – kiedy się pocimy, poza wodą, tracimy również elektrolity, które zawarte są w naszym pocie. Już utrata wody o wielkości 2 – 4% masy ciała może odbić się na wydajności np. w pracy! Dowiedz się więcej o odwodnieniu.
  • Po intensywnym wysiłku fizycznym, w szczególności w wysokie temperatury.
  • Po nadmiernym spożyciu alkoholu – elektrolity to dobry sposób na kaca. Kiedy bawisz się, spożywając drinki, piwo lub inne napoje procentowe, powodują one nadmierną utratę wody – co łatwo zauważyć, bo częściej chodzisz do toalety. To jedna z dróg utraty elektrolitów.
  • Przy stosowaniu niektórych leków: diuretyków, antybiotyków, kortykosteroidów lub przy chemioterapii.

Na zaburzenia elektrolitowe narażone są przede wszystkim dzieci w wieku niemowlęcym oraz seniorzy. Dlaczego? Dzieci mają szybszy metabolizm niż dorośli, a ponadto woda stanowi większy odsetek ich masy ciała niż u osoby dorosłej. Poza tym niemowlęta nie mają jeszcze w pełni dojrzałych nerek. Z kolei seniorzy często nie odczuwają pragnienia, co powoduje u nich odwodnienie. Innym powodem jest fakt, że wraz z wiekiem ludzki organizm traci zdolność oszczędzania wody. Do tego mogą dochodzić choroby wieku starszego takie jak demencja, które skutkują zapominaniem, także o jedzeniu i piciu.

Brak sił? Zbadaj swoje zdrowie - pakiety badań krwi w domu

Package preview image
Zdrowie ogólne
299,00 zł
Pakiet badań dla każdego (rozszerzony)
Konsultacja wyników uPacjenta

Chcesz kompleksowo zadbać o swoje zdrowie? Wykonaj Pakiet Badań dla Każdego (rozszerzony) i skonsultuj wyniki z Opiekunem Zdrowia uPacjenta. Dzięki 18 badaniom zawartym w pakiecie przebadasz się od stóp do głów, a specjalista medyczny zinterpretuje Twoje wyniki, odpowie na pytania i rozwieje wątpliwości. Podpowie też jak uzupełnić ewentualne niedobory oraz, jeśli zajdzie taka konieczność, zaproponuje dalszą diagnostykę. Wszystko w ramach jednego pakietu!

Package preview image
Zdrowie ogólne
929,00 zł
Pakiet kompleksowych badań stanu zdrowia
anty-TG anty-TPO

Czy za pomocą jednego pobrania krwi można zbadać wszystko? Tak, z Pakietem Kompleksowych Badań Stanu Zdrowia jest to jak najbardziej możliwe! Pakiet pozwala oznaczyć aż 32 parametry krwi, dzięki czemu identyfikuje ewentualne niedobory, zaburzenia hormonalne, choroby układu krążenia i wiele innych dolegliwości. Kompleksowy przegląd zdrowia wykonasz bez wchodzenia z domu - a wyniki skonsultujesz online!

Package preview image
Zdrowie ogólne
339,00 zł
Pakiet badań dla kobiet
ALT, ALAT (aminotransferaza alaninowa)

Zadbaj o swoje siły potrzebne do dbania o rodzinę, osiągania zawodowych sukcesów i spełniania marzeń. Wykonuj regularne badania profilaktyczne dla kobiet, dzięki którym uzyskasz informacje na temat niedoborów witamin, mikro- i makroelementów, zweryfikujesz pracę najważniejszych narządów (tarczyca, wątroba, nerki) oraz zadbasz o profilaktykę raka piersi i jajnika. A to wszystko w komfortowych warunkach własnego domu. W ramach pakietu otrzymujesz też możliwość skonsultowania wyników krwi ze specjalistą medycznym przez telefon lub czat.

Elektrolity w ciąży

Utrzymywanie odpowiedniego stężenia niektórych elektrolitów w ciąży jest ważne dla poprawnego rozwoju płodu i utrzymania ciąży. Potas w ciąży jest ważny ze względów utrzymania odpowiedniego ciśnienia krwi. Kiedy dochodzi do nadciśnienia, może dojść do niedotlenienia dziecka lub zaburzeń rozwoju. Stwarza to również ryzyko przedwczesnego porodu. Z kolei magnez w ciąży uczestniczy w rozwoju układu kostnego u płodu, podobnie jak wapń.

Zaburzenia elektrolitowe

Nadmiar lub niedobór elektrolitów jest ściśle powiązany ze stanem ludzkiej gospodarki wodnej. Niektóre choroby mogą przyczyniać się do zaburzenia równowagi wodno-elektrolitowej. Takimi chorobami i stanami zdrowotnymi są:

  • oparzenia;
  • nowotwory;
  • choroby sercowo-naczyniowe, np. nadciśnienie lub zawał serca;
  • zatrucie wodą;
  • zaburzenia odżywiania;
  • choroby nerek;
  • choroby wątroby, np. marskość wątroby;
  • alkoholizm.

Pacjenci z tymi chorobami w szczególności powinni wykonywać badanie elektrolitów we krwi. Wygodę dla pacjentów leczonych ambulatoryjnie stanowi usługa domowego pobrania krwi. Umawiając przyjazd mobilnego specjalisty medycznego, nie musisz ruszać się z fotela, tracić czasu na dojazdy i martwić się o to, czy wystarczy Ci sił na stanie w kolejkach.

Domowe elektrolity – jak zrobić własny napój izotoniczny?

Potas, sód magnez i wapń to pierwiastki, które z łatwością możemy uzupełnić dietą oraz napojami, które szybko przygotujemy w domu. Aby uzupełnić elektrolity, nie musisz iść do apteki! Ba, nie musisz nawet kupować izotoników, czyli elektrolitów do picia. Portal Dietetycy.org porównał skład komercyjnych izotoników z domowymi elektrolitami – te dostępne w sklepie zawierają znacznie więcej cukru. Ponadto wzbogacone są w barwniki, regulatory kwasowości, konserwanty oraz substancje mające szkodliwy wpływ na aktywność i skupienie uwagi u dzieci. Właśnie dlatego zamiast gotowych rozwiązań, polecamy przygotować domowe elektrolity.

uCiebiez uPacjenta
Domowepobrania krwi
Internetowekonsultacje ze specjalistami medycznymi
EdukacjaZdrowotna
Badanie bez skierowania

To całkiem proste! Wystarczy:

  • 500 ml wody;
  • łyżka miodu, syropu klonowego lub syropu z agawy;
  • sok z cytryny (całej lub połowy);
  • szczypta soli.

Całość zmieszaj i popijaj w ciągu dnia.

Portal Dietetycy.org proponuje również inne domowe dania, które uzupełnią elektrolity, np. rosół, a dla miłośników słodkiego: koktajle mleczne z owocami.

Formy aptecznych elektrolitów

Gotowe elektrolity dostępne w aptekach to dobra opcja w szczególności dla osób zmagających się z ostrą biegunką. Produkty dostępne w aptekach to fachowo płyny nawadniające, inaczej płyny glukozowo-elektrolitowe. Część z nich może zawierać sporo cukru, inne będą wzbogacone o probiotyki, które pomogą przywrócić równowagę jelitową po infekcji lub zatruciu. Najczęściej przyjmują one formę musujących tabletek lub proszku.

Sentence-alert card icon
Jesteś diabetykiem? Pamiętaj, że elektrolity dla cukrzyków nie powinny zawierać cukru.

Czy elektrolity można pić codziennie?

Czy można przedawkować elektrolity?

Przedawkowanie elektrolitów jest możliwe poprzez nadmierną suplementację. Nadmiar elektrolitów może przyczyniać się do rozwoju chorób np. sercowo-naczyniowych lub nerek, dlatego należy z rozsądkiem podchodzić do preparatów z minerałami, zwłaszcza jeśli nie konsultujemy swojego wyboru z lekarzem.

Nadmiar elektrolitów rzadko kiedy można uzyskać samą dietą.

Równowaga jest ważna nie tylko w spacerze po linie. Zbalansowany poziom elektrolitów zapewnia dobrą kondycję układu nerwowego, serca, kości oraz metabolizmu. Przesunięcie szali na jedną ze skrajności może nawet zagrażać życiu. Znajdź złoty środek i ciesz się znakomitym zdrowiem oraz odpornością, która nie da się zepchnąć z liny! :)

Natalia Kryger
Autor
Natalia Kryger

Zwolenniczka zdrowego stylu życia oraz uprawiania sportu. Wolne chwile spędza na sali treningowej, ćwicząc akrobatykę powietrzną. Interesuje się psychologią oraz fizjologią człowieka. Autorka tekstów o tematyce medycznej, well-beingowej oraz lifestyle’owej.

Pokaż więcej

Bio photo
Konsultacja merytoryczna
mgr Magdalena Palińska

Dietetyk kliniczny, ratownik medyczny oraz terapeuta. W swojej pracy dużo uwagi zwraca na żywienie kobiet w ciąży i wspomaganie leczenia niepłodności. Współtworzy eventy Świadoma Mama we Wrocławiu, obecnie pisze pracę na temat wiedzy o programowaniu żywieniowym.

Pokaż więcej

our-process-widget-default-icon
Zdrowie zaczyna się uCiebie
  • Zaplanuj badania

    Dobierz badania w katalogu badań uPacjenta.

  • Zbadaj się u Siebie

    Kiedy Ci wygodnie, wtedy gdy tego potrzebujesz.

  • Skonsultuj wyniki online

    Porozmawiaj ze specjalistą medycznym uPacjenta.

  • Ciesz się lepszym zdrowiem

    Zastosuj porady eksperta i obserwuj poprawę samopoczucia.