Helicobacter pylori w kale

Badanie na obecność antygenu Helicobacter pylori w kale to nowoczesna, zalecana, nieinwazyjna i wysoce wiarygodna metoda diagnostyczna. Helicobacter pylori to bakteria, która potrafi przetrwać w kwaśnym środowisku żołądka, kolonizując jego błonę śluzową. Jest to jedno z najczęstszych zakażeń bakteryjnych na świecie.

Przewlekła obecność tej bakterii prowadzi do stanu zapalnego błony śluzowej żołądka, co może być przyczyną wielu dolegliwości. Co więcej, zakażenie H. pylori jest główną przyczyną rozwoju choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy i zostało uznane przez Światową Organizację Zdrowia za czynnik ryzyka rozwoju raka żołądka.

Oferowane badanie to test antygenowy w kale. Oznacza to, że bezpośrednio poszukuje on w próbce kału fragmentów (antygenów) samej bakterii. Jest to jego ogromna zaleta, ponieważ dodatni wynik świadczy o aktywnym, trwającym zakażeniu. Odbywa się to w przeciwieństwie do testów z krwi, które wykrywają przeciwciała mogące utrzymywać się latami, nawet po wyleczeniu. Dzięki temu badanie z kału jest doskonałym narzędziem nie tylko wspierające proces diagnostyki, ale również do kontroli skuteczności leczenia (tzw. eradykacji).

Razem z testem oddechowym, oznaczenie antygenu w kale jest zalecanym postępowaniem diagnostycznym dla testów nieinwazyjnych.

Wykonanie testu jest wskazane u osób z objawami, które mogą sugerować problemy z górnym odcinkiem przewodu pokarmowego, a także w celu kontroli po leczeniu.

Głównymi wskazaniami do badania są objawy dyspeptyczne:

• Ból lub dyskomfort w nadbrzuszu (w „dołku pod sercem”), pojawiający się często na czczo lub w nocy i ustępujący po jedzeniu.
• Zgaga, uczucie pieczenia za mostkiem, częste odbijanie.
• Nudności, wzdęcia, uczucie pełności nawet po niewielkim posiłku.
• Brak apetytu.
• Podejrzenie lub zdiagnozowana choroba wrzodowa żołądka i/lub dwunastnicy.
• Niewyjaśniona niedokrwistość z niedoboru żelaza, ponieważ przewlekły stan zapalny żołądka może upośledzać wchłanianie żelaza.

Badanie wykonuje się również w celu potwierdzenia, czy przepisana przez lekarza kuracja antybiotykowa była skuteczna i doprowadziła do usunięcia (eradykacji) bakterii.

Badanie antygenu H. pylori w kale jest wygodną i bezbolesną metodą diagnostyczną, którą polecamy w szczególności:

• Osobom z przewlekłymi dolegliwościami ze strony żołądka, takimi jak bóle w nadbrzuszu, zgaga, niestrawność czy wzdęcia.
• Pacjentom ze zdiagnozowaną chorobą wrzodową, u których nie potwierdzono wcześniej statusu zakażenia H. pylori.
• Osobom z niedokrwistością z niedoboru żelaza, u których wykluczono inne przyczyny.
• Pacjentom po przebytym leczeniu eradykacyjnym, jako kontrola jego skuteczności.
• Osobom, w których najbliższej rodzinie (rodzice, rodzeństwo) występował rak żołądka.

Częstotliwość badania jest ściśle określona przez jego cel.

• W celach diagnostycznych badanie wykonuje się jednorazowo, przy występujących objawach zarówno ze strony żołądka i układu pokarmowego, aby potwierdzić lub wykluczyć aktywne zakażenie.
• W celu poszukiwania przyczyny niedoborów żelaza w organizmie.
• W celu kontroli po leczeniu badanie kontrolne wykonuje się jednorazowo, ale w ściśle określonym czasie – nie wcześniej niż 4 tygodnie po zakończeniu pełnej kuracji antybiotykami i lekami hamującymi wydzielanie kwasu solnego. Zbyt wczesne wykonanie testu może dać fałszywie ujemny wynik.

Pobranie próbki:

• Użyj specjalnego pojemnika na kał z łopatką (dostępny w aptece).
• Stolec oddaj do czystego, suchego naczynia (np. nocnika lub na czysty papier).
• Za pomocą łopatki dołączonej do pojemnika pobierz niewielką ilość kału (wielkości orzecha laskowego) z kilku różnych miejsc tej samej porcji stolca.
• Zwróć uwagę na miejsca o nietypowym wyglądzie (np. ze śluzem, krwią).
• Próbki nie można zanieczyścić wodą z toalety ani moczem.

Szczelnie zamknięty i opisany (imię, nazwisko, data) pojemnik należy przygotować na wizytę i dostarczyć do laboratorium jak najszybciej, najlepiej w ciągu 2-3 godzin od pobrania. Jeśli jest to niemożliwe, a próbka kału została oddana wcześniej (np. wieczorem dnia poprzedniego) próbkę możesz przechowywać w lodówce (w temperaturze 2-8°C) maksymalnie do 24 godzin. Nie zamrażaj próbki!

Najważniejszym czynnikiem wpływającym na wiarygodność testu jest stosowanie leków, które mogą maskować obecność bakterii.

Czynniki farmakologiczne:

• Leki hamujące wydzielanie kwasu solnego (IPP) są najczęstszą przyczyną wyników fałszywie ujemnych. Zmniejszają one aktywność bakterii, ale jej nie eliminują.
• Antybiotyki i preparaty bizmutu działają bezpośrednio na bakterie, dlatego muszą być odstawione na długo przed testem kontrolnym.

Czynniki patologiczne:

• Aktywne krwawienie z górnego odcinka przewodu pokarmowego teoretycznie może wpłynąć na wynik.

Wynik testu antygenowego z kału jest prosty w interpretacji i daje jasną informację o aktualnym statusie zakażenia.

• Wynik dodatni oznacza, że w badanej próbce kału stwierdzono obecność antygenów Helicobacter pylori. Jest to informacja o aktywnym, trwającym zakażeniu bakteryjnym. Taki wynik, zwłaszcza u osoby z objawami, jest podstawą do konsultacji z lekarzem (lekarzem rodzinnym lub gastroenterologiem) w celu zaplanowania i wdrożenia leczenia eradykacyjnego, czyli kuracji antybiotykowej.
• Wynik ujemny oznacza, że w badanej próbce nie znaleziono antygenów bakterii. Jeżeli pacjent był prawidłowo przygotowany do badania (zwłaszcza jeśli odstawił leki hamujące wydzielanie kwasu żołądkowego), jednorazowy wynik ujemny może wykluczyć aktywne zakażenie Helicobacter pylori. Warto natomiast taki wynik skonsultować z lekarzem w celu rozważenia ponownego wykonania testu w innym dniu.