Komu polecamy badanie PSA wolnego i PSA całkowitego?
- Każdemu mężczyźnie po 40. r.ż., który chce długo cieszyć się zdrowiem
- Pacjentom ze zdiagnozowanym rakiem prostaty w celu monitorowania skuteczności leczenia oraz wykrycia ewentualnej remisji
- Osobom, które mają lub miały w rodzinie przypadki nowotworu prostaty
Kiedy warto oznaczyć poziom PSA wolnego i PSA całkowitego?
Badanie panelu PSA powinieneś wykonać, jeśli doświadczasz takich objawów jak:
- krwiomocz,
- częstomocz,
- osłabienie strumienia moczu,
- zaburzenia erekcji,
- przewlekłe zaparcia,
- silne bóle w podbrzuszu,
- problemy z oddawaniem moczu,
- bóle kości,
- nagła utrata masy ciała,
- gorączka lub stan podgorączkowy.
Materiał do badania:
krew żylna
Orientacyjny czas oczekiwania na wyniki:
1-4 dni robocze
Pobranie krwi w domu pacjenta
Badania wykonywane są przy współpracy z siecią laboratoriów Diagnostyka.
Jak wykonać badanie PSA w domu?
Zaplanuj badania
Wybierz badania, datę i adres pobrania.
Zbadaj się u Siebie
Kiedy Ci wygodnie, wtedy gdy tego potrzebujesz.
Skonsultuj wyniki online
Porozmawiaj ze specjalistą medycznym uPacjenta.
Wybierz Pakiet Badań, a konsultację zyskasz gratis. Po zakupie otrzymasz maila ze szczegółami.
Ciesz się lepszym zdrowiem
Zastosuj porady eksperta i obserwuj poprawę samopoczucia.
Dlaczego warto wykonać badanie PSA panel?
Na raka prostaty choruje ponad 19 000 Polaków rocznie. Ryzyko zachorowania wzrasta wraz z wiekiem i szacuje się, że po 70. r.ż. z rakiem prostaty zmaga się już co 9 mężczyzna.
W wielu przypadkach rak prostaty nie daje żadnych objawów. To sprawia, że mężczyźni zgłaszają się do lekarza zbyt późno, kiedy nowotwór jest już w stadium zaawansowanym. Późna diagnostyka wydłuża proces leczenia i znacznie zmniejsza szanse na całkowity powrót do zdrowia. Na szczęście dzięki regularnym badaniom krwi i oznaczeniu poziomu PSA wolnego i PSA całkowitego możliwe jest wykrycie nowotworu na bardzo wczesnym etapie rozwoju. Badanie PSA panel to skuteczne narzędzie diagnostyczne w wykrywaniu bezobjawowego raka prostaty. Popularyzacja tego badania sprawiała, że wielu mężczyzn może uniknąć inwazyjnej i małokomfortowej biopsji gruczołu krokowego.
Badanie PSA mogą też wykonywać pacjenci doświadczający objawów raka prostaty oraz mężczyźni ze zdiagnozowanym nowotworem gruczołu krokowego: przed rozpoczęciem leczenia, w trakcie terapii do oceny jej skuteczności oraz po zakończeniu leczenia w celu monitorowania ewentualnych nawrotów.
Poza diagnostyką raka, badanie PSA pozwala wykryć zapalenie prostaty lub jej przerost, a także infekcję układu moczowego. Zbadaj prostatę w swoim domu dzięki domowemu pobraniu krwi!
Zyskaj szerokie spojrzenie na swoje zdrowie
Pakiet Markerów Nowotworowych Dla Mężczyzn
Pakiet Nowotwory U Mężczyzn - Badania Genetyczne Pods...
Pakiet Nowotwory u Mężczyzn - Badania Genetyczne Rozs...
Jak często wykonywać panel PSA?
Badania PSA dobrze wykonywać regularnie, raz w roku. Jest to forma testu przesiewowego, który pozwoli na wczesne wykrycie raka prostaty.
Panel PSA – przygotowanie
Na badaniu PSA nie musisz być na czczo.
Na 30 minut przed pobraniem krwi wypij szklankę wody.
Na kilka dni przed zaplanowanym badaniem powstrzymaj się od współżycia. Unikaj również długotrwałego przebywania w pozycji siedzącej oraz na kilka dni przed badaniem zrezygnuj z jazdy na rowerze i innych czynności mogących wpłynąć na ucisk gruczołu krokowego.
Unikaj badania do 3 tygodni po przeprowadzeniu inwazyjnych badań na prostacie bądź badania per rectum.
Co to jest PSA?
PSA to białko wytwarzane wyłącznie przez komórki gruczołu krokowego (prostaty). Wyróżnia się: PSA wolny (fPSA z ang. free PSA) i PSA całkowity (tPSA z ang. total PSA). PSA wolny to część PSA całkowitego. Stanowi 5-45% PSA całkowitego i jest bardziej czułym markerem raka prostaty. To, jaki procent PSA całkowitego zajmuje PSA wolny, pomaga ocenić prawdopodobieństwo wystąpienia raka prostaty – i tym właśnie jest badania PSA panel.
PSA wolny i całkowity norma
PSA całkowite (tPSA) <1,8 µg/l – niskie ryzyko zachorowania na raka prostaty.
PSA całkowite (tPSA) > 4,0 µg/l – wysokie ryzyko zachorowania na raka prostaty.
Wynik tPSA w przedziale 1,8–4,0 µg/l przy stosunku PSA wolnego do PSA całkowitego fPSA/tPSA > 0,25 wiąże się z niskim ryzykiem raka prostaty. Wynik fPSA/tPSA < 0,25 przy tym samy poziomie tPSA wskazuje na podwyższone ryzyko raka prostaty.
Normy mogą różnić się między laboratoriami i są zależne od metody analizy próbki.
Co wpływa na poziom PSA?
- Przyjmowanie leków (np. leków na cholesterol, aspiryna, inhibitory 5-alfa reduktazy) i suplementów diety — warto skonsultować się z lekarzem stosowane preparaty.
- Stosunek seksualny przed badaniem — ejakulacja podwyższa poziom PSA.
- Wiek — starsi mężczyźni mają wyższy poziom PSA.
- Inwazyjne badania takie jak badania per rectum, resekcja przezcewkowa, przezodbytnicze USG prostaty, biopsja prostaty, radykalna prostatektomia podwyższają stężenie PSA.
- Aktywność fizyczna, podczas której następuje ucisk na gruczoł prostaty, np. jazda na rowerze.
Panel PSA – interpretacja wyników
Podwyższone PSA może być związane z rakiem prostaty, ale też może występować przy łagodnym przeroście prostaty, zapaleniu stercza, urazach gruczołu krokowego, ostrym zatrzymaniu moczu i zapaleniu pęcherza moczowego.
Niski poziom PSA wolnego wskazuje na to, że pacjent przed badaniem utrzymywał pozycję leżącą przez więcej niż 24 godziny. Pojawia się również przy przyjmowaniu inhibitorów 5-reduktazy (stosowanych w leczeniu gruczolaka stercza).