Czym jest alergia na jad owadów?
Owady takie jak pszczoły, osy, szerszenie czy mrówki ogniste żądlą, wtłaczając pod skórę człowieka toksyczny jad. Amerykańska Akademia Alergii, Astmy i Immunologii tłumaczy, że u większości ludzi w wyniku użądlenia przez owada pojawiają się obrzęk, zaczerwienienie i swędzenie, co jest naturalną reakcją organizmu.
Jednak u niektórych osób układ odpornościowy przesadnie reaguje na jad owadów. U alergików po pierwszym użądleniu organizm wytwarza przeciwciała w postaci immunoglobulin E (IgE), których zadaniem jest zwalczyć toksyczne substancje zawarte w jadzie. W przypadku kolejnego użądlenia przez tego samego owada, przeciwciała te uaktywniają się szybciej i silniej, uwalniając substancje chemiczne takie jak histamina, które odpowiadają za objawy alergii. Osoby, u których przeciwciała się nie wytworzyły, nie doświadczają uczulenia na jad owadów.
Reakcję alergiczną mogą spowodować również owady gryzące. Jeśli zastanawiasz się, czy można mieć uczulenie na komary, odpowiedź brzmi – jak najbardziej! Oprócz komarów, uczulenie mogą wywołać także pluskwy, pchły oraz niektóre muchy.
Jak rozpoznać uczulenie na owady?
W zależności od intensywności reakcji alergicznej, na skutek użądlenia mogą pojawić się różne objawy. WebMD rozróżnia łagodną i ciężką reakcję na jad owadów. Alergia na jad owadów może wywoływać szereg niepożądanych objawów.
Łagodna alergia na ukąszenia obejmuje:
- zaczerwienienie i ból w obrębie miejsca użądlenia;
- łagodny lub umiarkowany obrzęk;
- swędzenie;
- uczucie ciepła wokół ukąszenia.
Ciężkie uczulenie na jad owadów wywołuje wstrząs anafilaktyczny, a wraz z nim następujące objawy:
- świszczący oddech, suchy kaszel;
- trudności z oddychaniem i przełykaniem;
- zawroty głowy, spadek ciśnienia krwi (co może prowadzić do utraty przytomności);
- obrzęk gardła lub języka;
- skurcze żołądka, nudności lub biegunka;
- zaburzenia rytmu serca;
- pokrzywka, czyli czerwona, swędząca wysypka (występująca także poza obszarem ukąszenia).
Amerykańska Akademia Alergii, Astmy i Immunologii zwraca uwagę, że reakcja anafilaktyczna może niekiedy objąć tylko dwa z wyżej wymienionych objawów.
Jak reagować na alergię na ukąszenie?
Łagodna reakcja
Healthline przedstawia kompleksową instrukcję postępowania w sytuacji użądlenia i pojawienia się uczulenia na owady. Pierwszym krokiem, który należy wykonać, jest jak najszybsze usunięcie żądła (poprzez jego bardzo delikatne podważenie). Wykonując tę czynność, unikaj ściskania woreczka jadowego, by do organizmu nie dostało się jeszcze więcej jadu. Następnie zdezynfekuj obszar użądlenia, a w celu złagodzenia bólu i obrzęku obłóż to miejsce lodem. By skutecznie poradzić sobie ze swędzeniem, zaczerwienieniem i obrzękiem, warto zaopatrzyć się w krem z hydrokortyzonem i leki przeciwhistaminowe.
Ciężka reakcja alergiczna na jad owadów
Jeśli zauważysz u osoby z Twojego otoczenia objawy wstrząsu anafilaktycznego, natychmiast zadzwoń pod numer alarmowy – 999 lub 112. Oczekując na przybycie służb medycznych, zdejmij uciskającą odzież i biżuterię, by zapobiec blokadzie przepływu krwi w przypadku obrzęku. Sprawdź drogi oddechowe i w razie zatrzymania oddechu bezzwłocznie rozpocznij resuscytację krążeniowo-oddechową. Jeśli użądlona osoba ma zdiagnozowaną alergię i posiada zestaw ratunkowy na wypadek użądlenia, podaj jej adrenalinę lub epinefrynę. Wstrząs anafilaktyczny to reakcja organizmu zagrażająca życiu, dlatego w przypadku wystąpienia objawów świadczących o anafilaksji niezwłocznie wezwij pomoc medyczną.
Jeśli reakcja alergiczna wystąpiła u Ciebie, umów się na wizytę do alergologa, by ustalić plan leczenia. A jeśli dla bezpieczeństwa chcesz sprawdzić, czy nie cierpisz na alergię, wykonaj testy alergiczne, dzięki którym zyskasz pewność, czy nie jesteś uczulony na jad owadów. Dzięki temu w razie potrzeby wdrożysz odpowiednie działania zapobiegające ciężkiej reakcji alergicznej i ratujące życie w sytuacji użądlenia.
Wykonaj badania pod kątem alergii – bez konieczności wychodzenia z domu!
Dlaczego warto zbadać się pod kątem alergii na jad owadów? Poza anafilaksją nieleczone alergie mogą prowadzić do różnorodnych problemów zdrowotnych, takich jak: infekcja zatok, ucha, astma, choroby skóry, jelit, serca, trudności w nauce, czy choroby autoimmunologiczne.
Teraz możesz zrobić badania pod kątem uczulenia na jad owadów, poświęcając na to minimum czasu. W uPacjenta.pl wykonasz niezbędne testy pod kątem alergii, a także skonsultujesz wyniki badań na czacie z lekarzem lub diagnostą laboratoryjnym. Dzięki temu od razu po otrzymaniu wyników dowiesz się, czy jesteś uczulony. Badania polegają na pobraniu próbki krwi, dlatego nie stwarzają ryzyka wystąpienia objawów reakcji alergicznej (takie ryzyko występuje w przypadku testów skórnych).
W katalogu możesz znaleźć następujące badania:
- IgE sp. I1 - jad pszczoły
Pszczoły są jedynym gatunkiem błonkoskrzydłych, które pozostawiają żądło w skórze ofiary, co powoduje, że jad nadal sączy się do rany - nawet po odpadnięciu owada. Uczulenie na jad pszczoły dotyczy 15-25% populacji. Sprawdź, czy zaliczasz się do tej grupy! - IgE sp.I205 - jad trzmiela
Tak jak w przypadku jadu innych owadów błonkoskrzydłych, uczulenie na jad trzmiela może spowodować ciężką, uogólnioną reakcję anafilaktyczną. - IgE sp. I3 - jad osy
Osa pospolita (Vespula vulgaris), powszechna w Polsce i w Europie, należy do rodzaju owadów błonkoskrzydłych, które odpowiedzialne są za większość użądleń. Wynika to z powszechności występowania tych owadów i agresywności gatunków należących do tego rodzaju. - IgE sp. I71 - jad komara
Ślina komarów zawiera szereg substancji o charakterze alergenów. Należą do nich czynniki zapobiegające krzepnięciu krwi, czynniki antypłytkowe, enzymy, w tym bakteriostatyczny lizozym i szereg immunomodulatorów. Nasilenie alergii na ugryzienia komarów waha się od łagodnego podrażnienia skóry, przez silną reakcję miejscową, do silnej reakcji zagrażającej życiu. - IgE sp. I75 - jad szerszenia europejskiego
Uczulenie na jad szerszenia europejskiego (Vespa crabro), najczęściej występuje w Azji i Europie Środkowej. Co więcej, stosunkowo często bserwuje się uczulenie krzyżowe z jadem osy pospolitej.
Przygotuj się do wakacyjnego sezonu, sprawdzając, czy jesteś uczulony na jad owadów. A jeśli zmagasz się z alergią, pamiętaj, że dzięki diagnozie i odpowiedniemu leczeniu możesz spokojnie cieszyć się piękną pogodą i aktywnością na świeżym powietrzu!
