Niedoczynność tarczycy to choroba, która może wpłynąć na funkcjonowanie całego organizmu. Jest to jedno z najczęstszych zaburzeń hormonalnych, szczególnie wśród kobiet i osób starszych. Niedoczynność tarczycy polega na niedostatecznym wydzielaniu hormonów przez tarczycę. Objawy tej choroby mogą być różne i zależeć od stopnia niedoczynności oraz od czasu trwania choroby. Niedoczynność tarczycy ma także wpływ na zdrowie psychiczne. W tym artykule skupimy się na objawach psychicznych związanych z niedoczynnością tarczycy oraz na tym, jak odróżnić nerwicę od chorób tarczycy.
Niedoczynność tarczycy a depresja
Jednym z najczęstszych objawów psychicznych związanych z niedoczynnością tarczycy są stany depresyjne. Pacjenci z niedoczynnością tarczycy mogą doświadczać objawów depresyjnych, takich jak smutek, utrata zainteresowań, zmniejszenie energii i motywacji, problemy ze snem, a także uczucia beznadziejności i wartościowości.
Depresja jest chorobą psychiczną, która charakteryzuje się smutkiem, brakiem radości z życia oraz obniżeniem nastroju.
Depresja endogenna, zwana również depresją biologiczną, jest spowodowana zmianami chemicznymi w mózgu. Jest to stan chorobowy, który wymaga leczenia farmakologicznego i psychologicznego. Objawy depresji endogennej mogą przypominać stany depresyjne związane z niedoczynnością tarczycy dlatego ważne jest, aby odróżnić depresję endogenną od stanów depresyjnych, które są wynikiem niedoczynności tarczycy. Stany depresyjne związane z niedoczynnością tarczycy powstają wskutek braku odpowiedniej ilości hormonów tarczycy w organizmie.
Niedoczynność tarczycy a złość
Kolejnym objawem psychicznym związanym z niedoczynnością tarczycy może być trudność w kontrolowaniu złości. Osoby z niedoczynnością tarczycy czasami przejawiają niski próg frustracji i trudności z radzeniem sobie ze stresem. Dzieje się tak ponieważ niedoczynność tarczycy może wpływać na układ nerwowy i prowadzić do zmian w chemii mózgu, co może prowadzić do występowania emocji złości.
Niedoczynność tarczycy (i hashimoto) a nerwica lękowa
Badania wykazują, że osoby z chorobą Hashimoto (autoimmunologiczną niedoczynnością tarczycy) są bardziej narażone na wystąpienie nerwicy lękowej niż osoby zdrowe. Wśród osób z chorobą Hashimoto częściej występuje zaburzenie lęku uogólnionego, fobia społeczna oraz zaburzenia snu.
Przyczyną tego zjawiska jest między innymi fakt, że niedoczynność tarczycy wpływa na produkcję hormonów odpowiedzialnych za regulację nastroju, w tym serotoniny i noradrenaliny. Brak tych hormonów może prowadzić do zaburzeń nastroju i wywoływać objawy depresyjne oraz lękowe. W przypadku pacjentów, u których stwierdzono jedynie zmniejszenie czynności tarczycy, poprawa na ogół występuje po włączeniu leczenia hormonalnego. W przypadku choroby Hashimoto, oprócz leczenia hormonalnego, istotne jest również zastosowanie diety bogatej w jod, selen i witaminy B. W przypadku występowania objawów psychicznych, wskazane jest również stosowanie psychoterapii, która może pomóc w radzeniu sobie z emocjonalnymi skutkami choroby.
Jak odróżnić nerwicę od chorób tarczycy?
Odróżnienie nerwicy od chorób tarczycy może być trudne, ponieważ niektóre objawy są podobne. Jednak, istnieją pewne różnice, które mogą pomóc w diagnozie.
Najważniejsze symptomy nerwicy to:
- lęki i ataki paniki,
- napady lęku,
- obsesje i natręctwa,
- fobie społeczne,
- niepokój i nadmierna troska o zdrowie,
- zmiany nastroju,
- zmiany apetytu,
- problemy ze snem.
Objawy niedoczynności tarczycy to:
- zmęczenie i osłabienie,
- senność i ospałość,
- zimne dłonie i stopy,
- wypadanie włosów,
- przyrost wagi,
- zaparcia,
- osłabienie mięśni,
- zaburzenia miesiączkowania u kobiet.
Innymi słowy, jeśli pacjent doświadcza wyłącznie objawów nerwicy, to należy skonsultować się z psychiatrą lub psychologiem. Jeśli jednak osoba doświadcza objawów choroby tarczycy, takich jak wypadanie włosów, przyrost wagi i zaparcia, to konieczna jest wizyta u endokrynologa.
Brak chęci do życia przy niedoczynności tarczy — jak sobie z tym można radzić?
Osoby cierpiące na niedoczynność tarczycy mogą doświadczać uczucia braku chęci do życia i ogólnego zmęczenia życiem. To bardzo poważny objaw, który wymaga interwencji. Oto kilka sposobów, które mogą pomóc w radzeniu sobie z problemem ogólnego zmęczenia życiem przy niedoczynności tarczycy:
- Regularne ćwiczenia fizyczne
Ćwiczenia fizyczne, takie jak joga, pływanie, bieganie czy jazda na rowerze, mogą pomóc poprawić nastrój i energię. Regularne ćwiczenia fizyczne pomagają wytwarzać endorfiny, które są naturalnymi środkami antydepresyjnymi. - Zdrowa dieta
Jedzenie zdrowych pokarmów, takich jak owoce, warzywa, pełnoziarniste produkty zbożowe, orzechy i nasiona, może pomóc poprawić ogólne samopoczucie i nastrój. Unikanie przetworzonej żywności, cukru i tłuszczu, może również pomóc w zmniejszeniu poziomu stresu i poprawie nastrój. - Psychoterapia
Wizyty u psychologa lub terapeuty mogą pomóc w radzeniu sobie z depresją i innymi problemami emocjonalnymi. Terapia pozwala na zrozumienie przyczyn problemów emocjonalnych i nauczenie się technik radzenia sobie z nimi. W przypadku pacjentów z objawami depresji i lękami, wskazana jest terapia poznawczo-behawioralna, która pozwala na efektywną redukcję objawów z nimi związanych. - Farmakologia
W przypadku pacjentów z niedoczynnością tarczycy i zaburzeniami lękowymi, zazwyczaj zalecana jest terapia złożona. Oznacza to, że oprócz leków hormonalnych konieczna jest farmakoterapia w celu łagodzenia objawów lękowych. Terapia ta może obejmować selektywne inhibitory zwrotnego wychwytu serotoniny (SSRI) lub benzodiazepiny.
Podsumowanie
Podsumowując, niedoczynność tarczycy może prowadzić do wystąpienia szeregu objawów psychicznych, w tym stanów depresyjnych, nerwicy lękowej, złości oraz braku chęci do życia. W przypadku wystąpienia tych objawów, warto skonsultować się z lekarzem i wykonać badania tarczycy. Włączenie skutecznego leczenia hormonalnego oraz stosowanie odpowiedniej diety mogą przynieść poprawę stanu psychicznego. W przypadku wystąpienia objawów psychicznych, wskazane jest również stosowanie psychoterapii, która może pomóc w radzeniu sobie z emocjonalnymi skutkami choroby.
mgr Natalia Kocur
Założycielka Centrum Psychoterapii “Pokonaj Lęk”. Ukończyła psychologię na Uniwersytecie Jagiellońskim. Członek Polskiego Towarzystwa Terapii Poznawczej i Behawioralnej. Ekspertka zdrowia psychicznego.
Pokaż więcej
Literatura:
- Bauer, M., Goetz, T., Glenn, T., & Whybrow, P. C. (2008). The thyroid-brain interaction in thyroid disorders and mood disorders. The Journal of neuroscience, 28(48), 12323-12338.
- Bunevicius, R., & Prange Jr, A. J. (2006). Psychiatric manifestations of Graves' hyperthyroidism: pathophysiology and treatment options. CNS drugs, 20(11), 897-909.
- Carta MG, Hardoy MC, Carpiniello B, Murru A, Marci AR, Carbone F, Deiana L, Cadeddu M, Mariotti S. A case control study on psychiatric disorders in Hashimoto disease and Euthyroid Goitre: not only depressive but also anxiety disorders are associated with thyroid autoimmunity. Clin Pract Epidemiol Ment Health. 2005 Nov 10;1:23. doi: 10.1186/1745-0179-1-23. PMID: 16285879; PMCID: PMC1308833.
- Chueire, V. B., Romaldini, J. H., & Ward, L. S. (2007). Subclinical hypothyroidism increases the risk for depression in the elderly. Archives of gerontology and geriatrics, 44(1), 21-28
- Davis, J. D., & Tremont, G. (2007). Neuropsychiatric aspects of hypothyroidism and treatment reversibility. Minerva endocrinologica, 32(1), 49-65
- Hage MP, Azar ST. The Link between Thyroid Function and Depression. J Thyroid Res. 2012;2012:590648.
Zdrowie zaczyna się uCiebie
Zaplanuj badania
Dobierz badania w katalogu badań uPacjenta.
Zbadaj się u Siebie
Kiedy Ci wygodnie, wtedy gdy tego potrzebujesz.
Skonsultuj wyniki online
Porozmawiaj ze specjalistą medycznym uPacjenta.
Ciesz się lepszym zdrowiem
Zastosuj porady eksperta i obserwuj poprawę samopoczucia.
Rozwiń
Polecany pakiet dla Ciebie269,00 zł
Pakiet badań na tarczycę (rozszerzony)
Zbadaj swoją tarczycę bez wychodzenia z domu.