Możesz myśleć, że nie masz czasu na zdobycie wiedzy w zakresie pierwszej pomocy. Nie dopuszczasz do siebie myśli, że Tobie albo Twoim najbliższym może przydarzyć się coś złego. Jednak nagłe wypadki zdarzają się nieustannie i mogą Cię zaskoczyć w najmniej oczekiwanym momencie. Dlatego warto znaleźć chwilę, by uaktualnić wiedzę na temat zasad pierwszej pomocy.
Czym jest pierwsza pomoc?
Pierwsza pomoc oznacza natychmiastową opiekę nad poszkodowanym lub osobą, której stan zdrowia nagle uległ pogorszeniu? Stosuje się ją możliwie jak najszybciej po wypadku lub wystąpieniu nagłej choroby. Pomoc udzielona jeszcze przed przyjazdem karetki może uratować życie albo pomóc w dojściu do zdrowia.
Dlaczego pierwsza pomoc jest tak ważna?
Pierwsza pomoc przede wszystkim pomaga ratować życie. Osoba, która doskonale zna zasady udzielania pomocy, jest bardziej pewna siebie, skłonna podjąć natychmiastowe działanie i potrafi zapanować nad sobą w trudnych okolicznościach
Jest to niezwykle ważne, gdyż spokój, adekwatna ocena sytuacji i doraźna pomoc, mogą przynieść natychmiastową ulgę poszkodowanej osobie. Znajomość zasad pierwszej pomocy wyposaża nas także w narzędzia, dzięki którym możemy ustabilizować stan pacjenta do momentu przybycia pogotowia ratunkowego i zapobiec nagłemu pogorszeniu sytuacji. Co więcej, polskie prawo za nieudzielenie pierwszej pomocy, dopuszcza karę w wysokości trzech lat pozbawienia wolności:
(kodeks karny art.162)
Podstawowe zasady pierwszej pomocy
Pierwsza pomoc zakłada kilka podstawowych elementów: ochronę życia poszkodowanego, obserwatora i ratownika, upewnienie się, że miejsce zdarzenia jest bezpieczne, zapewnienie ulgi w bólu i zapobieganie pogorszenia się stanu osoby poszkodowanej. Jednak jakie kroki po kolei podjąć w podbramkowej sytuacji? Poniżej podstawowe zasady pierwszej pomocy:
1. Zbadaj terytorium
Rozejrzyj się po okolicy i upewnij, że udzielenie pierwszej pomocy nie będzie stanowiło dla Ciebie niebezpieczeństwa. Sprawdź, czy w pobliżu poszkodowanej osoby nie znajdują się odsłonięte przewody, czy nie widać płomieni, czy nie występują toksyczne opary w pobliżu, a jeśli sytuacja ma miejsce na lodzie – czy lód jest na tyle twardy, aby po nim chodzić. Twoje bezpieczeństwo jest równie ważne, jak osoby poszkodowanej.
2. Oceń sytuację
W kolejnym kroku sprawdź stan osoby poszkodowanej. Oceniając stan przytomności, delikatnie potrząśnij poszkodowanym i wydaj krótkie polecenia, by przekonać się, czy reaguje. Jeżeli poszkodowany jest przytomny, zapytaj, co się stało i co mu dolega. Dopytaj, czy jest na coś uczulony, czy bierze jakieś leki, czy na coś choruje - zapamiętaj te informacje lub je zapisz, by w razie utraty przytomności poszkodowanego przekazać je medykom.
Kiedy cokolwiek Cię zaniepokoi, zadzwoń pod numer 999 lub 112 i opisz dyspozytorowi całą sytuację. To on podejmie decyzję czy potrzebna jest pomoc medyczna. W sytuacji kiedy osoba jest nieprzytomna, przejdź do kolejnych kroków.
Ważne numery telefonów – zapisz lub zapamiętaj!
112 | jednolity numer alarmowy obowiązujący w całej Unii Europejskiej |
|---|---|
999 | pogotowie ratunkowe |
998 | straż pożarna |
997 | policja |
Ocena funkcji życiowych poszkodowanego
3. Wołaj o pomoc
Gdy poszkodowany jest nieprzytomny, potrzebna będzie Ci pomoc. Każda dodatkowa para rąk przyda się do opanowania sytuacji. Wskaż konkretną osobę, która znajduje się blisko Ciebie i powiedz jej, aby przygotowała telefon.
4. Udziel bezpośredniej pomocy
Jeśli poszkodowany jest nieprzytomny
Jeśli poszkodowany jest nieprzytomny, ale oddycha prawidłowo
Jeżeli osoba jest przytomna, ale oddycha ułóż ją w pozycji bezpiecznej. Kiedy nie wiesz czy w skutek wypadku doszło do urazu kręgosłupa udrożnij drogi oddechowe (odegnij głowę do tyłu), tak aby poszkodowany mógł swobodnie oddychać. Cały czas trzymaj głowę osoby poszkodowanej, aby nie doszło do ich ponownego zablokowania. Sprawdzaj co minutę czy stan osoby poszkodowanej nie uległ zmianie.
Pierwsza pomoc przy krwawieniu
W przypadku, gdy poszkodowany krwawi i jest przytomny, a Ty potrzebujesz znaleźć opatrunek, poproś go, by uciskał dłonią krwawiące miejsce. Jako opatrunku możesz użyć gazy, bandażu, czy nawet zwykłej koszulki. Uciśnij miejsce krwawienia opatrunkiem i obwiń je za pomocą bandaża. Ważne jest jednak, by nie zmniejszyć siły nacisku opatrunku. Jeśli krew nadal leci, zwiększ ucisk opatrunku i dołóż kolejne warstwy materiału na ranę. Gdy jest to możliwe, udzielaj pomocy w lateksowych rękawiczkach lub przez nieprzepuszczalny materiał, by uchronić się przed potencjalnym kontaktem z krwią i zapobiec możliwym infekcjom.
Pierwsza pomoc przy krwotoku z nosa
Przy krwotoku z nosa posadź poszkodowanego tak, aby głowę miał lekko pochyloną do przodu. Dzięki temu nie zachłyśnie się on krwią. Jeśli masz dostęp do lodu lub zimnej wody, zrób poszkodowanemu okład na kark i czoło. Następnie przyłóż gazę, chusteczki czy kawałek materiału pod nos. Po kilku minutach krwawienie z nosa powinno ustąpić. Jeśli krwotok się nie zmniejsza, a wręcz nasila, trwa dłużej niż 15 minut, a do tego obserwujesz u poszkodowanego zaburzenia świadomości – koniecznie wezwij specjalistów medycznych.
Pierwsza pomoc przy stłuczeniu i zwichnięciu
W tym przypadku najczęściej wystarczy przyłożenie zimnego okładu do miejsca stłuczenia. Jeśli podejrzewasz zwichnięcie lub złamanie, postaraj się unieruchomić kończynę w takiej pozycji, jaka dla poszkodowanego jest najmniej bolesna. Następnie skonsultuj się z lekarzem. W razie silnego bólu możesz podać choremu środki przeciwbólowe.
Pierwsza pomoc przy oparzeniach
W przypadku pożaru zacznij od wezwania straży pożarnej. Jeśli doszło do poparzenia dróg oddechowych poszkodowanego, rozległych oparzeń skóry lub poparzenia substancją chemiczną, natychmiast wezwij karetkę. Przy oparzeniach skóry często dochodzi do obrzęku sąsiadujących tkanek, dlatego jak najszybciej zdejmij przylegającą do rany odzież i biżuterię. Następnie ochładzaj oparzone miejsce czystą wodą przez 20 minut. Pamiętaj, aby woda nie była zbyt zimna, ponieważ może to znacznie wychłodzić osobę poszkodowaną. Dobierz temperaturę wody tak, aby przynosiła ulgę osobie poszkodowanej. Jeżeli w apteczce posiadasz opatrunek hydrożelowy, załóż go na ranę. Przyspieszy on proces gojenia rany oparzeniowej i szybciej przyniesie ulgę osobie poszkodowanej.
Ciało obce w drogach oddechowych
W pierwszej kolejności zachęć poszkodowanego do kaszlu. Jeśli nie doszło do odkaszlnięcia ciała obcego, pochyl poszkodowanego do przodu i wykonaj 5 energicznych uderzeń między jego łopatkami. Jeśli i to nie przyniosło efektów, wykonaj tzw. ucisk Heimlicha. Stań za poszkodowanym, pochyl go lekko do przodu i zapleć swoje ręce na jego nadbrzuszu (między pępkiem a mostkiem). Następnie wykonaj 5 energicznych uścisków. W ten sposób zwiększasz ciśnienie w jamie brzusznej poszkodowanego, co znacznie ułatwia pozbycie się ciała obcego. Uściski wykonuj naprzemiennie z uderzeniami w tył pleców do momentu, aż poszkodowany odkaszle ciało obce.
Pierwsza pomoc przy porażeniu prądem
W tym przypadku w pierwszej kolejności musisz zapewnić bezpieczeństwo sobie. Dlatego nie zbliżaj się do poszkodowanego, zanim nie odłączysz źródła prądu. Jeśli wiesz, które urządzenie spowodowało porażenie, jak najszybciej odłącz je od zasilania. W przeciwnym wypadku wyłącz wszystkie bezpieczniki (korki). Następnie sprawdź stan poszkodowanego. Jeśli jest nieprzytomny i nie oddycha, przystąp do RKO. Jeśli jest przytomny i oddycha, ułóż go z pozycji bocznej ustalonej. Ewentualnie możesz założyć opatrunek na oparzone miejsce. W każdym przypadku wezwij fachową pomoc medyczną i pozostań z poszkodowanym do przybycia karetki.
Oprócz znajomości powyższych działań, podczas udzielania pierwszej pomocy najważniejsze jest zachowanie możliwie jak największego spokoju i racjonalnego myślenia. Dzięki temu nie spanikujesz i z pewnością zrobisz wszystko, co w Twojej mocy, by pomóc poszkodowanym najlepiej, jak potrafisz!
Podręczna apteczka – miej ją zawsze przy sobie!
Co warto zabierać ze sobą przy każdym wyjściu? Tylko niezbędne rzeczy, które faktycznie mogą przydać Ci się przy stanach zagrożenia tak jak upadek z wysokości, rozcięcia, krwotoki czy zwichnięcia. Aby mieć wszystko ZAWSZE pod ręką powstał pomysł Apteczki do wózka. Powstała z myślą o rodzicach, którzy chcą poczuć wewnętrzny spokój, że zrobili wszystko, aby zapewnić bezpieczeństwo swojemu dziecku. Możesz ją przymocować do ramy wózka, ale też roweru, do plecaka czy do torebki. Znajdziesz w niej rzeczy, które zostały przetestowane przez zawodowych ratowników medycznych. Specjaliści oceniają zawartość apteczki jako niezbędną na każdym spacerze. Z kodem UPACJENTA kupisz ją z 10% zniżki!
Weź udział w szkoleniu z pierwszej pomocy – poczuj się pewniej w sytuacji kryzysowej
Oprócz znajomości powyższych działań, podczas udzielania pierwszej pomocy najważniejsze jest zachowanie możliwie jak największego spokoju i racjonalnego myślenia. Dzięki temu nie spanikujesz i z pewnością zrobisz wszystko, co w Twojej mocy, by pomóc poszkodowanym najlepiej, jak potrafisz!
Dlatego warto udać się na praktyczne szkolenie z pierwszej pomocy. Jakie warsztaty wybrać dla siebie i co wziąć pod uwagę?
- Przede wszystkim sprawdź na jakiej podstawie jest prowadzone szkolenie. Jeżeli źródłem przekazywanych informacji są najnowsze wytyczne Europejskiej Rady Resuscytacji, wtedy masz pewność, że wiedza będzie aktualna i bezpieczna dla Ciebie i osoby poszkodowanej.
- Warto również upewnić się czy ćwiczenia praktyczne prowadzone są na sprzęcie (fanotmach medycznych), które pokażą skuteczność Twoich działań. Skąd masz wiedzieć czy Twoje uciski są na dobrą głębokość? Czy ilość powietrza, które podajesz jest nie za duża? To najczęstsze błędy, które są popełniane, a które mogą skutkować mniejszą szansą na przeżycie lub spowodowaniem wymiotów u osoby poszkodowanej.
- Sprawdź również, ile czasu będziesz mieć na praktyczne przećwiczenie zasad pierwszej pomocy. Dobrym rozwiązaniem mogą być Warsztaty w Domu. To trzygodzinne spotkanie, na którym w gronie rodziny lub znajomych (max. 6 osób) nauczysz się praktycznego udzielenia pomocy. Przećwiczysz uciski klatki piersiowej oraz oddechy na dziecku, niemowlaku czy osobie dorosłej. Wszystkie ćwiczenia są przeprowadzane na symulatorach, które pokażą Ci faktyczny wynik w % Twojek skuteczności. Dodatkowo wytrenujesz działanie w przypadku zadławienia. Tutaj – znowu – dzięki najnowszym symulatorom sprawdzisz czy z odpowiednią siłą uderzasz między łopatki. Wtedy fantom niemowlaka po prostu zacznie płakać :) Poznasz również wyposażenie apteczki i to właśnie przy jej omawianiu dowiesz się czego i jak użyć w przypadku oparzeń, krowtoków, upadków z wysokości czy silnej alergii.
Jeżeli nie chcesz, aby w stresie paraliżował Cię strach, jedynie znajomość praktycznych procedur pozwoli Ci wykonać je w odpowiedniej kolejności bez namysłu.
Absolwentka biotechnologii na Politechnice Wrocławskiej i studiów podyplomowych z content marketingu na Uniwersytecie Humanistycznospołecznym. Interesuje ją wszystko, co związane ze zdrowym stylem życia i psychologią. Autorka tekstów o tematyce medycznej i well-beingowej.
Pokaż więcej
Ratownik medyczny, instruktor pierwszej pomocy w firmie Twojratownik.pl. Swoje doświadczenie zdobywała podczas pracy w pogotowiu ratunkowym oraz na Szpitalnych Oddziałach Ratunkowych w warszawskich szpitalach. Specjalizuje się w tematyce dziecięcej, dlatego też można ją często spotkać podczas warsztatów z pierwszej pomocy w ramach szkoły rodzenia. Współtworzy nowe projekty, aby pomóc rodzicom zbudować wiarę w siebie, która pozwoli na bezbłędną pomoc dziecku w przypadku zagrożenia życia.
Pokaż więcej
