Jaką rolę odgrywa wątroba w organizmie?
Wątroba pełni wiele istotnych funkcji w organizmie. Za co dokładnie odpowiada? Między innymi usuwa zanieczyszczenia z krwi, uczestniczy w produkcji cholesterolu, białka, enzymów i żółci. Reguluje również krzepnięcie krwi, poziom cukru, wpływa na utrzymanie równowagi hormonalnej, przetwarza składniki odżywcze z pożywienia, przechowuje minerały i witaminy. Gdy wątroba przestaje funkcjonować prawidłowo, należy podjąć odpowiednie kroki, by zmienić ten stan.
Próby wątrobowe - co zawiera ten zestaw badań?
Celem testów w kierunku chorób wątroby jest wykrycie uszkodzenia wątroby, ocena jego stopnia ciężkości i zdiagnozowanie przyczyny. Badanie prób wątrobowych przebiega na czczo i polega na określeniu poniższych parametrów:
- ALT (transaminaza alaninowa)
ALT jest wykorzystywana do metabolizowania białek. Badanie ALT pomaga w diagnozie uszkodzenia wątroby – wtedy bowiem enzym uwalnia się do krwi i poziom tego parametru wzrasta.
- AST (aminotransferaza asparaginianowa)
Enzym, który występuje w sercu, wątrobie i mięśniach, zostaje uwolniony do krwiobiegu w przypadku problemów z wątrobą. Wysoki poziom AST może wskazywać na uszkodzenie wątroby lub mięśni.
- ALP (fosfataza alkaiczna)
ALP jest enzymem występujących w kościach, drogach żółciowych i wątrobie. Jego wysoki poziom może wskazywać na zapalenie wątroby, chorobę dróg żółciowych lub chorobę kości.
- BIL (bilirubina)
Bilirubina powstaje podczas rozpadu czerwonych krwinek. Badanie bilirubiny wskazuje, czy wątroba skutecznie ją przetwarza i usuwa z organizmu. Kiedy narząd jest uszkodzony, nie przetwarza prawidłowo tej substancji, w wyniku czego jej poziom we krwi jest wysoki.
- GGTP (Gamma-glutamylotranspeptydaza)
GGTP to kolejny enzym, tym razem występujący w trzustce, jelitach, nerkach oraz w wątrobie. Jego podwyższony poziom może sygnalizować problemy z drogami żółciowymi.
Spersonalizuj swój
pakiet badań
Spersonalizuj swój
pakiet badań
Nie wiesz jaki pakiet badań wybrać dla siebie
lub członków Twojej rodziny?
Wypełnij nasz kwestionariusz a my dopasujemy pakiet indywidualnie pod potrzeby na bazie Twoich odpowiedzi.
Badania wątrobowe - dlaczego warto je wykonać?
Monitorowanie skutków ubocznych zażywanych leków lub postępu choroby
Próby wątrobowe są doskonałym sposobem monitorowania swojego zdrowia, gdy przyjmujesz leki lub suplementy, mogące wywoływać skutki uboczne. Jakie leki mogą powodować zapalenie wątroby? Są to między innymi leki przeciwbólowe, takie jak paracetamol, niesteroidowe leki przeciwzapalne, aspiryna, ibuprofen, czy naproksen. Są szczególnie groźne, gdy spożyjesz je z alkoholem lub zażyjesz ich zbyt dużą ilość. Zapalenie wątroby mogą wywoływać także leki na receptę takie jak statyny, antybiotyki, leki na zapalenie stawów, przeciwgrzybicze, steroidy czy leki przeciwwirusowe na zakażenie HIV. Niektóre zioła także mogą powodować zapalenie wątroby, dlatego warto uważać na suplementy zawierające na przykład aloes czy żywokost.
Wątroba filtruje wszystko, co trafia do Twojego organizmu – usuwa z krwi alkohol, narkotyki i inne chemikalia. Przetwarza cząsteczki, dzięki czemu szkodliwe substancje wydalają się z moczem lub źółcią. Czasami jednak podczas przetwarzania krwi powstają toksyny, które mogą uszkodzić wątrobę i spowodować jej zapalenie. Wtedy badanie wątroby może nawet uratować Twoje życie.
Kiedy wykonać próby wątrobowe?
Stan wątroby warto kontrolować cyklicznie, w ramach badań okresowych. Dobrą praktyką jest wykonywanie prób wątrobowych raz w roku. Wskazaniem do przeprowadzenia badań są również objawy chorobowe takie jak:
- zmęczenie,
- zażółcenie skóry i oczu,
- utrata masy ciała,
- nudności,
- biegunka,
- ból brzucha,
- często występujące siniaki,
- ciemny mocz,
- płyn zgromadzony w jamie brzusznej.
Badanie wątroby z krwi to pierwszy krok w diagnostyce chorób wątroby. Na następnym etapie lekarz może zlecić USG, tomografię komputerową, rezonans magnetyczny oraz biopsję, by sprawdzić, jak poważne jest uszkodzenie wątroby.
Badania wątrobowe w kierunku infekcji
Choroby wątroby mogą przez długi czas przebiegać bez żadnych objawów lub z niewielką ich ilością. Profilaktyczne badanie wątroby pomoże w ustaleniu, czy nie cierpisz na zapalenie, marskość wątroby lub nowotwór.
Jakie badania wykonać, by zbadać stan wątroby kompleksowo?
Aby uzyskać szczegółowe informacje na temat funkcjonowania wątroby, wykonaj dostępny w naszym serwisie e-Pakiet wątrobowy. W ramach badań oznaczane są stężenia enzymów komórek wątroby i kanałów żółciowych, także barwnika żółciowego i głównego białka osocza krwi. Dodatkowo pakiet ułatwia identyfikację lub wykluczenie zakażenia wirusem HBV (zapalenia wątroby typu B) i HCV (zapalenia wątroby typu C). Oba te czynniki zakaźne mogą powodować zaburzenia funkcjonowania wątroby.
Pakiet obejmuje próby wątrobowe (ALT, AST, ALP, BIL, GGTP), a dodatkowo badania takie jak:
- pomiar albuminy, czyli głównego białka osocza wytwarzanego przez wątrobę. Oznaczenie parametru dostarcza informacji na temat rozwoju stanu zapalnego wątroby.
- HBs przeciwciała - ich obecność świadczy o odporności na wirusa zapalenia wątroby typu B. Odporność ta nabywana jest poprzez cykl szczepień.
- HCV przeciwciała - ich obecność potwierdza przebytą w przeszłości infekcję wirusem - zapalenia wątroby typu C. Przeciwciała są obecne również w bezobjawowym przebiegu choroby.
Jak się przygotować do badań wątroby z krwi?
Przekonaliśmy Cię do tego, aby zadbać o swoją wątrobę? Zamów badanie i pamiętaj o tym, że:
- pobranie krwi musi być przeprowadzone na czczo. Ostatni posiłek zjedz najpóźniej 12 godzin przed badaniem.
- ważne, aby nie zmieniać swojej diety przed pobraniem. Nie przejadaj się na rodzinnej imprezie ani nie stosuj głodówki na dzień przed badaniem. W przeciwnym przypadku wynik nie będzie odzwierciedlał Twojego faktycznego stanu zdrowia.
Nieprawidłowe wyniki badań wątroby z krwi mogą być pierwszym sygnałem choroby. Jednak warto pamiętać, że czasami są przyczyną przyjmowania niektórych leków lub stylu życia.
