Kaszel po covid i inne częste powikłania po infekcji SARS-CoV-2

Najczęstsze powikłania po COVID-19

Powikłania po COVID-19 mogą mieć zarówno łagodny, jak i ciężki charakter. Do najczęstszych powikłań po COVID-19 należą:

• zapalenie płuc i trwałe uszkodzenie tkanki płucnej;
• przewlekłe zmęczenie,
• kaszel,
• problemy z pamięcią i koncentracją tzw. mgła covidowa,
• zaburzenia węchu i smaku;
• bóle mięśni i stawów,
• wypadanie włosów.

Powikłania po Covid u dzieci (PIMS)

Powikłania po covid u dzieci mogą się objawiać w postaci wieloukładowego dziecięcego zespołu zapalnego PIMS (ang. paediatric inflammatory multisystem syndrome), zwanego także zespołem postcovidowym. Statystyki pokazują, że PIMS występuje u dzieci i młodzieży niezwykle rzadko – średnio u jednego dziecka na 1000 zakażonych koronawirusem. Niepokoić może natomiast fakt, że zespół postcovidowy może rozwinąć się również u dzieci, które przeszły zakażenie łagodnie lub bezobjawowo.

Przeczytaj więcej o objawach, diagnostyce i leczeniu PIMS. 

Powikłania ze strony układu oddechowego

Powikłania ze strony układu oddechowego występują najczęściej, ponieważ to właśnie układ oddechowy jest w pierwszej kolejności atakowany przez koronawirusa i to na nim najbardziej odbija się infekcja. Do powikłań ze strony układu oddechowego należą:

• kaszel;
• duszności;
• zadyszka (szybkie męczenie się);
• ból w klatce piersiowej;
• zapalenie płuc;
• trwałe uszkodzenie tkanki płucnej.

Kaszel po COVID-19

Długo utrzymujący się kaszel po COVID-19 jest najczęstszym powikłaniem ze strony układu oddechowego. W przypadku infekcji SARS-CoV-2 mamy do czynienia z kaszlem suchym. Ten rodzaj kaszlu powstaje na skutek uszkodzenia nabłonka, który wyściela drogi oddechowe. My odczuwamy to jako podrażnienie – stąd odruch kaszlowy. Suchy kaszel po COVID-19 jest normalnym objawem. Jeśli nie towarzyszą mu inne symptomy takie jak: ból w klatce piersiowej, trudności w oddychaniu, gorączka, to nie wymaga specjalistycznego leczenia. Sprawdź, jak radzić sobie z kaszlem domowymi sposobami.

Natomiast jeśli kaszel po COVID-19 z suchego zmieniłby się na mokry, należy skonsultować się z lekarzem. Mokry kaszel oznacza, że w oskrzelach i/lub płucach zbiera się wydzielina, za którą prawdopodobnie odpowiadają bakterie. Objawowi temu często towarzyszy również gorączka.

Kaszel po covid – ile trwa?

Kaszel po przechorowaniu SARS-CoV-2 może utrzymywać się kilka tygodni, a nawet kilka miesięcy. W większości przypadków objaw ten najczęściej utrzymuje się 2-4 tygodnie. To, jak długo utrzymuje się kaszel po covid, zależy od wielu czynników, m.in. od kondycji płuc chorego, indywidualnej odporności organizmu i prowadzonego stylu życia (np. czy pacjent pali papierosy).

Covidowe zapalenie płuc

Covidowe zapalenie płuc to stan, w którym wirus uszkadza pęcherzyki płucne odpowiedzialne za wymianę gazową. To z kolei może prowadzić do niewydolności oddechowej, która stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia, a nawet życia i wymaga pilnej hospitalizacji. Do tego osłabione płuca są bardziej podatne na innego typu infekcje, przez co mogą pojawić się nadkażenia bakteryjne. W takiej sytuacji konieczna jest dalsza diagnostyka i wdrożenie odpowiedniego leczenia np. antybiotyków. Płuca po covidzie niekiedy mogą zostać trwale uszkodzone. Powstają zwłóknienia tkanki płucnej i spada wydolność oddechowa.

Covidowe zapalenie płuc – objawy:

• gorączka,
• kaszel,
• duszności,
• bóle mięśni,
• znaczne osłabienie.

Covidowe zapalenie płuc jest częstym powikłaniem szczególnie u osób, które mają choroby współistniejące (o tym, kto jest bardziej narażony na poważne powikłania, dowiesz się w dalszej części artykułu).

Powikłania ze strony układu krążenia (zatorowo-zakrzepowe) 

Najbardziej niebezpiecznym powikłaniem ze strony układu krążenia są incydenty zatorowo-zakrzepowe. Stan zapalny wywołany przez koronawirusa może prowadzić do powstania mikrozakrzepów. Pojawiają się one najczęściej w pęcherzykach płucnych, ale mogą też powstać w każdej innej części ciała. Duża śmiertelność osób chorych na COVID-19 wynikała właśnie z powikłań zatorowo-zakrzepowych. Dowiedz się więcej o zakrzepicy.

Inne powikłania sercowo-naczyniowe po przebyciu COVID-19:

• ból w klatce piersiowej,
• kołatanie serca,
• arytmia,
• zespół wieńcowy,
• zmiany ciśnienia tętniczego,
• udar mózgu,
• trwałe uszkodzenie mięśnia sercowego.

Powikłania psychoneurologiczne po COVID-19

Powikłania po COVID-19 ze strony układu nerwowego na ogół nie stanowią poważnego zagrożenia dla zdrowia, ale mogą znacznie utrudniać codzienne funkcjonowanie.

Ból głowy i zawroty głowy po COVID-19

Bóle głowy utrzymujące się nawet przez wiele tygodni są najczęstszym powikłaniem ze strony układu nerwowego. Mogą mu także towarzyszyć zawroty głowy.

Mgła mózgowa

Równie częstym powikłaniem ze strony układu neurologicznego jest tzw. mgła mózgowa (z ang. brain fog). Objawia się ona problemami z koncentracją, zapamiętywaniem i ogólnym obniżeniem sprawności umysłowej. Niekiedy pojawiają się także zaburzenia snu takie jak: problemy z zasypianiem, bezsenność, częste budzenie się w nocy.

Najczęstsze powikłania psychoneurologiczne po przebyciu koronawirusa:

• mgła mózgowa,
• pogorszenie jakości snu;
• stany lękowe i depresyjne.

Zespół przewlekłego zmęczenia po COVID-19

Wiele osób po przejściu SARS-CoV-2 zgłaszało szereg długo utrzymujących się objawów, które są charakterystyczne dla zespołu przewlekłego zmęczenia CFS (ang. Chronic Fatigue Syndrome). Zespół przewlekłego zmęczenia obejmuje takie objawy jak: 

• zmęczenie, które nie ustępuje po wypoczynku;
• złe samopoczucie;
• problemy ze snem;
• zaburzenia poznawcze;
• zaburzenia depresyjne i lękowe.

O zespole przewlekłego zmęczenia mówimy w przypadku, kiedy objawy utrzymują się dłużej niż 6 tygodni.

Rzadsze powikłania po COVID-19

Rzadkie powikłania po Covid obejmują:

• Zaburzone odczuwanie smaków i zapachów – niektórym osobom po przechorowaniu covid zmienia się percepcja smakowo-zapachowa. Na przykład zapachy, które dotychczas były dla nas przyjemne, teraz nam przeszkadzają. Niektórzy pacjenci zgłaszali też, że czują pewne zapachy, mimo że nie miały fizycznego źródła. Na przykład ktoś czuł zapach dymu papierosowego, pomimo że nikt nie palił tytoniu w pobliżu.
• Zaburzenia ze strony układu moczowego – uszkodzenie nerek.
• Zespół Guillaina-Barrego – powikłanie, w wyniku którego dochodzi do uszkodzenia nerwów obwodowych, co prowadzi do osłabienia mięśni. Jest to szczególnie niebezpieczne, ponieważ może dotykać mięśni odpowiedzialnych za oddychanie.
• Wypadanie włosów – infekcja COVID-19 jest dla organizmu sytuacją stresową, co może objawiać się właśnie wypadaniem włosów. Ponadto w trakcie choroby mogą pojawić się niedobory witamin i składników mineralnych, co także sprzyja utracie włosów.
• Zmiany skórne – wysypka po COVID-19 może być jednym z objawów koronowirusa, ale niekiedy pojawia się dopiero po przejściu infekcji SARS-CoV-2.

Grupy ryzyka – kto jest bardziej narażony na ciężkie powikłania?

Czynniki zwiększające ryzyko ciężkich powikłań po przechorowaniu COVID-19:

• wiek – osoby starsze nie tylko ciężej przechodzą zakażenie koronawirusem, ale też są bardziej narażone na powikłania;
• palenie tytoniu;
• choroba nowotworowa;
• cukrzyca typu 1 lub 2;
• otyłość;
• nadciśnienie tętnicze;
• choroby serca;
• przewlekła choroba nerek;
• przewlekła obturacyjna choroba płuc;
• astma;
• anemia sierpowata;
• mukowiscydoza;
• osłabiony układ odpornościowy, np. zakażenie wirusem HIV;
• przebyty udar mózgu.