Długi ogon COVID-19. Jakie badania wykonać w diagnozowaniu dolegliwości?

Długi ogon COVID-19, czyli długotrwałe dolegliwości po infekcji

Chroniczne zmęczenie

Zmęczenie powirusowe (PVF) i zespół zmęczenia powirusowego (PVFS) to najbardziej typowe spośród postcovidowych powikłań. Objawiają się one obniżeniem wytrzymałości i sprawności - często nie tylko fizycznej, ale także intelektualnej. Osoby, które przed chorobą były aktywne, uprawiały sport, po kilku tygodniach od zakażenia mają problem z wykonywaniem codziennych czynności - wejściem po schodach czy pójściem na zakupy. Sporo z nich zgłasza trudności poznawcze (zaburzenia pamięci, koncentracji), problemy ze snem, a także stany apatii i pogłębionego lęku.

Zaburzenia oddechowe

Objawem długiego ogona COVID-19 jest duszność wysiłkowa. Pacjenci opisują ją najczęściej jako trudności z nabraniem powietrza czy uczucie jego braku w klatce piersiowej. Zgodnie z badaniami uczucie duszności może utrzymywać się do dwóch miesięcy po zakażeniu. Lekarze nie wiedzą, czy ten objaw związany jest z nieprawidłowościami w obrębie układu oddechowego, czy z zaburzeniami pozapłucnymi (arytmia, niewydolność serca).

Dolegliwości sercowo-naczyniowe

Kołatanie serca, ból w klatce piersiowej, budzenie się w nocy z zadyszką, obrzęk kostek - to kolejne dolegliwości długiego ogona COVID-19 towarzyszące pacjentom, którzy przeszli koronawirusa. Wymienione symptomy mogą świadczyć o problemach kardiologicznych, ujętych pod zbiorczą nazwą: sercowy zespół postcovidowy. Magazyn Diagnostic and Interventional Cardiology przytacza badania pracowników służby zdrowia ze zdiagnozowanym COVID-19. U aż 40% z nich wykryto zapalenie mięśnia sercowego lub osierdzia. Diagnostyka odbyła się dwa miesiące od przebytej infekcji i obejmowała badania laboratoryjne, rezonans magnetyczny i EKG.

Utrata smaku i węchu

Nawet 80% osób z pozytywnym wynikiem testu na COVID-19 doświadcza utraty smaku i węchu. U części z nich ten nieprzyjemny objaw ustępuje w ciągu 28 dni. Zdarzają się jednak sytuacje, w których brak smaku i węchu utrzymuje się przez kilka miesięcy. Wynika to ze zmian neuronalnych. Receptory ACE2 wirusa, ułatwiające wnikanie patogenu do organizmu, uszkadzają komórki zapewniające wsparcie dla neuronów węchowych. W wyniku tego dochodzi do obrzęku, i choć same neurony węchowe nie są uszkadzane, infekcja zaburza ich prawidłowe funkcjonowanie.

Zaburzenia psychiczne

Według badań przeprowadzonych przez Oxford Health Biomedical Research Centre COVID-19 zwiększa ryzyko rozwoju zaburzeń psychicznych. Badania wykazały, że 1 na 5 osób przechodzących infekcję w ciągu 3 miesięcy od zakażenia otrzymuje diagnozę psychiatryczną. U pacjentów rozpoznano m.in. depresję, bezsenność, a nawet demencję. Po infekcji pojawiły się u nich również zaburzenia lękowe czy stan majaczenia - uczucie podobne do snu, w którym odbiór rzeczywistych bodźców zostaje zaburzony.

Mgła mózgowa

Jednym z objawów long COVID-19 jest mgła mózgowa. Naukowcy nie znają dokładnego mechanizmu jej powstawania - część badaczy podejrzewa, że układ immunologiczny, pobudzony do pracy w wyniku infekcji wirusem SARS-CoV-2, może omyłkowo atakować komórki układu nerwowego (jest to jednak na ten moment wyłącznie hipoteza). Mgła mózgowa dotyka zazwyczaj pacjentów z ciężkim przebiegiem choroby i objawia się dezorientacją, łatwą utratą koncentracji, zapominaniem oraz problemami komunikacyjnymi.

Parestezje

Innymi zaburzeniami neurologicznymi dotykającymi ozdrowieńców są parestezje. Osoby mające za sobą infekcję koronawirusem mogą odczuwać mrowienie, pieczenie, drętwienie bądź kłucie w obrębie kończyn. Te nietypowe wrażenia nie mają żadnej przyczyny fizycznej - są związane z nieprawidłowościami w obrębie układu nerwowego.

Wypadanie włosów po COVID-19

Infekcja koronawirusem osłabia organizm, co może prowadzić do zmian nie tylko narządowych, ale i dermatologicznych. Wypadanie włosów po COVID-19 określane jest jako telogenowe i polega na skróceniu fazy wzrostu włosów, w wyniku czego dochodzi do ich przerzedzenia. Zjawisko to może wynikać zarówno z ogólnego osłabienia organizmu, jak i stresu towarzyszącemu zakażeniu.

Anemia po covidzie

Badania wykazały, że wirus SARS-COV-2 uszkadza krwinki czerwone, prowadząc do anemii. U części chorych stwierdzono anemię hemolityczną, czyli typ anemii polegający na skróceniu życia erytrocytów w wyniku infekcji wirusowej. Po przejściu infekcji COVID-19 pacjenci zgłaszają osłabienie, łatwą męczliwość, bóle i zawroty głowy, a także trudności ze skupieniem uwagi. Są to objawy charakterystyczne właśnie dla anemii.