Antykoncepcja hormonalna jest chętnie stosowaną przez kobiety metodą zapobiegającą zajściu w ciążę. Panie cenią ją za wysoką skuteczność i… pozytywny wpływ na urodę. Aby jednak antykoncepcja hormonalna spełniała swoją funkcję i nie szkodziła organizmowi, musi być starannie dobrana. A to możliwe jest wyłącznie na podstawie wyników badań laboratoryjnych. W artykule tłumaczymy, jak przebiega proces doboru tabletek antykoncepcyjnych oraz jakich badań wymaga.
Jak przebiega dobór antykoncepcji hormonalnej przez ginekologa?
Zanim ginekolog przepisze swojej pacjentce tabletki antykoncepcyjne, musi dostosować je do wyników badań diagnostycznych, wieku i indywidualnej sytuacji zdrowotnej. Nie każdy zestaw hormonów będzie odpowiedni dla danej kobiety – źle dobrane tabletki mogą nasilać dotychczasowe schorzenia i problemy, a nawet sprawić, że pojawią się nowe, niepożądane dolegliwości. Natomiast prawidłowo dobrana antykoncepcja nie tylko zapobiega zajściu w ciążę, ale także może mieć korzystny wpływ na samopoczucie i wygląd pacjentki: redukować trądzik czy łagodzić objawy zespołu napięcia przedmiesiączkowego (PMS).
Jeszcze przed wizytą u ginekologa warto wykonać serię badań. Dzięki temu lekarz od razu po badaniu ginekologicznym będzie mógł wystawić receptę, zamiast odsyłać pacjentkę na badania krwi.
Jakie badania przed antykoncepcją hormonalną?
Zastanawiasz się, jakie badania wykonać, aby dobrać tabletki antykoncepcyjne? Podstawą są następujące badania laboratoryjne:
- rozmaz krwi;
- parametry krzepliwości krwi (PT, INR, APTT);
- poziom hormonów (FSH, LH, TSH, estradiol, prolaktyna, progesteron, testosteron).
Oprócz nich powinnaś wykonać:
- Test ciążowyAntykoncepcja hormonalna ma negatywny wpływ na płód, dlatego upewnij się, że nie jesteś w ciąży.
- Pomiar masy ciałaPozwala ocenić, czy stosowanie antykoncepcji hormonalnej będzie bezpieczne (tabletki zaleca się kobietom z BMI nieprzekraczającym 30) oraz skuteczne (hormony płciowe są magazynowane w tkance tłuszczowej – im jest jej więcej, tym większe ryzyko, że hormony zamiast do krwi trafią właśnie do tkanki tłuszczowej).
- Pomiar ciśnienia tętniczego krwiPrzyjmowanie antykoncepcji hormonalnej podnosi ryzyko nadciśnienia.
- Badania ginekologiczne: cytologia, badanie piersi, USG narządów rodnychWykonaj je, aby mieć pewność, że w Twoim organizmie nie występują choroby (w tym nowotworowe), które mogłyby nasilić się po przyjmowaniu tabletek.
Tabletki antykoncepcyjne a badania krwi
Badania krwi są szczególnie istotne w ocenie zdrowia kobiety, która chce przyjmować antykoncepcję hormonalną.
- Morfologia krwiTo podstawowe badanie profilaktyczne, przydatne w rozpoznawaniu infekcji, chorób autoimmunologicznych, nowotworowych oraz nieprawidłowości w obrębie układu krążenia.
- Rozmaz krwiPozwala na mikroskopową ocenę jakości i ilości krwinek białych. Wynik badania może dostarczać informacji o gruźlicy, białaczce czy chłoniaku.
- Parametry krzepliwości krwiOznacza się je, aby ocenić ryzyko choroby zatorowo-zakrzepowej i zawału serca. Nieprawidłowe wyniki uniemożliwiają przyjmowanie tabletek.
- Poziom glukozy we krwiPozwala zidentyfikować cukrzycę, stanowiącą przeciwwskazanie do stosowania antykoncepcji hormonalnej.
- Wykonanie lipidogramuPozwala ocenić m.in. poziom dobrego cholesterolu (który może zostać obniżony na skutek przyjmowania tabletek) oraz trójglicerydów (których stężenie przy stosowaniu antykoncepcji hormonalnej może wzrosnąć, prowadząc do nadciśnienia czy udaru).
- Próby wątroboweUłatwiają ocenę kondycji wątroby. Organ ten jest szczególnie wrażliwy na przyjmowanie antykoncepcji hormonalnej.
- Ocena poziomu hormonówJest istotna w kontekście diagnozy zaburzeń, które mogą mieć wpływ na skuteczność i bezpieczeństwo przyjmowania antykoncepcji hormonalnej.
Wiele pań zapewne ucieszy fakt, że badań tych nie trzeba wykonywać w punktach pobrań, co wiąże się często z problematycznym dojazdem i staniem w kolejkach.
Domowe pobranie krwi możesz zamówić w uPacjenta.pl.
Wystarczy podać adres i wybrać termin, a specjalista przyjedzie do ciebie i pobierze próbkę krwi. Wizyta potrwa 15 minut, a wyniki badań będziesz mogła sprawdzić i pobrać online, by pokazać je później lekarzowi.
Dla kogo tabletki antykoncepcyjne?
Tabletka antykoncepcyjna jest idealna dla kobiet, które chcą cieszyć się bezpiecznym współżyciem ze stałym partnerem seksualnym. Ten czynnik jest wyjątkowo ważny, ponieważ pigułki zabezpieczają jedynie przed ciążą, ale już nie przed chorobami wenerycznymi. Jeśli kobieta współżyje z większą ilością partnerów, poza tabletką powinna koniecznie stosować także prezerwatywy.
Dla skuteczności antykoncepcji hormonalnej bardzo istotnym czynnikiem jest punktualność w jej przyjmowaniu. Kobieta musi przyjmować tabletką codziennie o tej samej godzinie, najlepiej (choć nie jest to wymóg) w porach wieczornych. Warto zatem zawsze mieć pod ręką blister, aby móc niezależnie od planu dnia przyjąć pigułkę. Wielu ginekologów twierdzi, że przy odpowiedzialnym stosowaniu tabletek antykoncepcyjnych pacjentka nie ma żadnych szans na zajście w ciążę. Zapłodnienie przy stosowaniu tabletek jest możliwe tylko wtedy, gdy pacjentce zdarzy się pominąć pigułkę lub przyjmować ją o różnych porach.
Kto nie powinien stosować antykoncepcji hormonalnej?
Istnieją choroby i czynniki ryzyka, przy których nie zaleca się stosowania antykoncepcji hormonalnej. Przyjmowanie tabletek odradza się kobietom, które cierpią na:
- cukrzycę,
- otyłość,
- nadciśnienie,
- chorobę niedokrwienną serca,
- chorobę zatorowo-zakrzepową,
- schorzenia i uszkodzenia wątroby.
Przeciwwskazaniem do stosowania antykoncepcji hormonalnej może być także obciążenie genetyczne wyżej wymienionymi chorobami.
Co oczywiste, tabletek nie powinny stosować również te panie, które są w ciąży (dlatego przed doborem antykoncepcji hormonalnej należy wykonać test ciążowy). Hormony mogą zaszkodzić dziecku, a nawet prowadzić do poronienia. Niektórzy producenci wprowadzają na rynek tabletki dla kobiet karmiących piersią, jednak decyzja o ich przyjmowaniu wymaga omówienia ewentualnych następstw z lekarzem.
Skutki uboczne i efekty pozaantykoncepcyjne tabletek
Niektóre kobiety źle reagują na przyjmowane hormony, jednak zwykle nie oznacza to, że nie powinny przyjmować ich w ogóle, a jedynie zmienić produkt na inny, o nieco zmienionym składzie. Zwykle lekarze proponują początkowo receptę na trzy opakowania, ponieważ po tym czasie pacjentka może już zaobserwować, w jaki sposób tabletki wpływają na organizm. Jeśli na skutek przyjmowania antykoncepcji hormonalnej pojawiły się bóle mięśni, zmęczenie, bóle głowy, obniżenie libido, plamienia między miesiączkami, wahania nastrojów i inne niepokojące symptomy, warto poprosić lekarza o zmianę tabletek.
Niektóre pacjentki chwalą sobie w tabletkach nie tylko ochronę przed ciążą, ale także idealnie wyrównany cykl menstruacyjny. Dzięki pigułkom właściwie zawsze wiadomo kiedy pojawi się miesiączka, a jeśli z jakiegoś powodu nie odpowiada nam jej termin… można ją przesunąć o następny miesiąc. Poza tym do najczęstszych efektów pozaantykoncepcyjnych tabletek zalicza się poprawa cery, lekka utrata wagi, całkowity zanik lub zmniejszenie objawów PMS oraz mniej intensywne i rzadsze bóle w podbrzuszu podczas miesiączki.
